voetbal

Henk van Stee bouwt met een 'Hollandse' jeugdopleiding aan de toekomst van FC Zenit

(Eerste publicatie: 11-9-10)

“Wij doen hier in Sint-Petersburg eigenlijk wat de Russische voetbalbond in heel het land zou moeten doen We geven de voetbalcultuur een impuls en proberen de jeugd te pakken”. Henk van Stee is Hoofd jeugdopleiding van FC Zenit. Ik ontmoet hem tijdens een wedstrijd van een van de jeugdelftallen naast het Petrovski stadion in het centrum van de stad en een paar dagen later in een verre buitenwijk op de voetbalschool zelf.

Zijn kantoor kijkt uit op wat een hopeloze bouwput lijkt in een moeras, maar Van Stee kan zijn enthousiasme nauwelijks onderdrukken: “Let maar op, volgend jaar speelt het tweede elftal hier zijn wedstrijden!”

FC Zenit, koploper in Rusland, heeft torenhoge ambities. De recente successen (titel en UEFA Cup onder de Dick Advocaat, de huidige bondscoach van Rusland) worden door sponsor Gazprom gezien als tussenstation. Zenit moet een stabiele Europese topclub worden. Een gedegen jeugdopleiding is dan een must. Van Stee, die vergelijkbaar werk deed bij het Oekraïense Sjachtar Donetsk, werd een jaar geleden aangetrokken om die opleiding gestalte te geven.

“Er was totaal geen aandacht voor kinderen onder dertien jaar. Dat was één van de grootste problemen. We hebben verspreid over de stad twintig satellietclubjes opgezet. Dat zijn geen verenigingen zoals in Nederland, maar er ligt kunstgras en alle kinderen uit de buurt kunnen er komen trainen. En twee keer per jaar hebben we hier op de Academy selectiedagen, daar is ook iedereen welkom.” Vandaag is er zelfs een jochie gekomen uit Petrozavodsk, 450 km verderop.

De selectiedagen vinden plaats in een enorme ‘opblaashal’. “Dat was zo’n beetje het enige wat er een jaar geleden was”, vertelt Van Stee buiten, als we naar de versgelegde kunstgrasvelden lopen. Een lang en hoog plankier behoedt je hier in voor- en najaar voor een moddertocht. Voor ons uit loopt een team in donkerblauwe trainingsjacks met Gazprom op de rug. “Kijk, die hebben nu allemaal dezelfde outfit, dat was vorig jaar heel anders”.

“Ik voel me hier als een vis in het water. Ik hou me met van alles bezig. De trainersstaf, de structuur van de opleiding, de aanleg van het complex. Hier moet een internaat komen”, wijst Van Stee op een paar plassen. “De tekeningen zijn al klaar”.

Op een van de velden speelt een jeugdteam van de Academy tegen een elftal met jongens die allemaal een jaar ouder en een kop groter zijn. Het mag niet té makkelijk gaan. Toch wordt de tegenstander simpel vastgezet op eigen helft en loopt Zenit uit naar een ruime voorsprong. De trainer tiert er af en toe flink op los, maar gevloekt wordt er niet, wat langs een Russisch voetbalveld zeer opmerkelijk is. “Dat heb ik meteen uitgebannen”, zegt Van Stee. Er hangt een bordje bij het veld dat ook de ouders tot kalmte maant.

Van Stee moet zichzelf ook af en toe inhouden: “Het gaat me soms te langzaam. Dat internaat, daar hadden ze allang mee kunnen beginnen. Dan moet ik uitkijken dat ik niet met m’n vuist op tafel sla. Je moet niet meteen teveel willen. Dan krijg je lastige vragen: waarom het allemaal zoveel moet kosten.”

Vladimir Vojnovitsj als liedjesschrijver - de ware vriend van de voetbal

(Eerste publicatie: 8-7-2010)

Eerder [linkje werkt niet meer] sprak ik de verwachting uit dat ik Avtoportret – Roman Moej Zhizni van Vladimir Vojnovitsj (877 pagina’s) nog tijdens het WK uit zou hebben, dankzij de matige kwaliteit van de wedstrijden in het begin van het toernooi.

Het is me niet gelukt.

Als u Vladimir Vojnovitsj kent, dan waarschijnlijk van zijn hilarische roman De merkwaardige lotgevallen van soldaat Ivan Tsjonkin. In het Westen vestigde hij met dat boek zijn naam. Het leverde hem bescherming op toen hij in botsing kwam met de Sovjet-autoriteiten én een aardige financiële basis toen hij in 1980 het land werd uitgezet.

Minder bekend is dat Vojnovitsj ook liedjes schreef. Zijn 14 minut do starta (14 minuten tot aan de start), over Sovjet-kosmonauten, op muziek van Oskar Feltsman, was vroeg in de jaren zestig een grote hit:

Dankzij Avtoportret weet ik nu dat Vojnovitsj ook een liedje geschreven heeft over – vroeg of laat kom je er altijd bij terug – voetbal. Futbolni mjatsj (De Voetbal), een alleraardigst werkje over een voetbal, die door iedereen over het veld wordt geschopt en die alleen in de doelman een ware vriend heeft. Een filmpje heb ik niet kunnen vinden, wel kwam ik dit tegen, een bewerking voor een tv-programma op oudejaarsavond. Een korte versie met een nieuwe tekst, waarin (schandalig!) Spartak wordt genoemd en niet ons FC Zenit (muziek: Arkadi Ostrovski):

 

Het pingel-deuntje aan het begin en eind is de tune van het Russische Studio Sport en wordt nog steeds gebruikt. En nu besef ik pas dat Futbolni mjatsj eigenlijk dubbelop is. Mjatsj betekent bal, futbolni mjatsj is dus eigenlijk: voetbalbal.

Op Vojnovitsj’Avtoportret kom ik hier nog tenminste twee keer terug.

Ik voeg een voetnoot toe aan de Russische filmgeschiedenis. Dankzij Portugal - Brazilië op het WK

(Eerste publicatie: 1-7-2010)

Dit wordt een pedant en betweterig stukje.

Gebiologeerd heb ik zitten kijken naar onderstaande beelden. Het zijn fragmenten uit de film Joelski Dozjd (Juliregen). Vanaf de eerste seconde vroeg ik me af: welk jaar is dit? Met een westerse blik schat je eerst: jaren vijftig. Uit ervaring weet ik dat je daar dan zo’n tien jaar bij moet optellen. En de jeugd aan het eind: het is duidelijk dat de Beatles ook in Moskou hun verderfelijke invloed hebben doen gelden.

 

Ook de stijl van de film (naar Sovjet-maatstaven behoorlijk experimenteel) duidt op de jaren zestig. Maar dan niet eind jaren zestig, want toen was de dooi voorbij en was er voor zulke ‘zweverige’ film nauwelijks nog plaats.

Het jaartal bleek uiteindelijk simpel te bepalen. In een van de radiofragmentjes die onder de beelden zijn gezet, wordt live verslag gedaan van de wedstrijd Portugal-Brazilië. Ik dacht meteen: het WK van 1966. Daar speelden beide ploegen, op 19 juli, in de groepsfase tegen elkaar, Portugal won met 3-1. De commentator zegt: het lot van de Brazilianen hangt af van de wedstrijd morgen tussen Hongarije en Bulgarije. En inderdaad, die stonden op 20 juli tegenover elkaar. En ten overvloede: tussen 0.49-1.20 beschrijft de commentator de 3-1 van sterspeler Eusebio (“Voorzet, schot, goal! Het schot van Eusebio heeft doel getroffen!”).

We kijken dus, zo wil regisseur Marlen Choetsijev ons doen geloven, naar het Moskou van 19 juli 1966, terwijl op dat moment op Goodison Park in Liverpool Portugal van Brazilië wint. Maar dat kan helemaal niet, de regisseur maakt een fout. Portugal – Brazilië begon om 19.30 uur BST (British Summer Time). Had Moskou toen ook zomertijd? Dat weet ik niet, maar het tijdsverschil zal minstens twee uur zijn geweest. Eusebio scoorde de 3-1 in de 85ste minuut, oftewel omstreeks 23.10 uur (of zelfs 00.10 uur) in Moskou. De beelden aan het begin van de film zijn van overdag of hooguit van vroeg in de avond…

Wat ik al zei, een pedant, betweterig stukje. Maar ik heb wel gelijk.

Hier een samenvatting van Portugal-Brazilië. Het radiofragment uit de film Joelski Dozjd beschrijft de goal die op 6.07 voorbijkomt:

(Overigens komt in de film een halve tijdsmelding van Radio Majak voorbij, maar die is net niet te verstaan)

Gezellige vip-loges bij FC Zenit - er zijn nog plaatsen beschikbaar.

(Eerste publicatie: 8-6-2010)

U moet opschieten, wilt u nog een keertje in een gezellige sky-box van FC Zenit belanden. Voor de tweede helft van het Russische voetbalseizoen zijn nog plaatsen beschikbaar.

Wij zijn eigenlijk niet van de sky-boxen, op de gewone tribune is het veel leuker. Zeker als je bovenmatig geïnteresseerd bent in de meer kleurrijke onderdelen van de Russische taal. Maar deze skyboxen zijn van een kneuterigheid, zo aandoenlijk, dat we bijna zeggen: doet u ons er maar drie. De vip-loges (zo heten ze in het Russisch) passen helemaal bij het gezellige stadion, veilig onder massieve lichtmasten, op een eilandje in de Neva.

Maar een nieuw stadion is in aanbouw, het gaat allemaal weg en het komt nooit meer terug.

Kijk eens wat u kunt verwachten - en ondertussen mag u nog naar voetballen kijken ook!:

Het menu vermeldt onder meer:

Rucola met cherry tomaten en balzamcrème (samenstelling salade wisselt)
Forel en zalm, licht gezout (met saus van de chef)
Vleescompositie (met knoflooksaus)
Dessert (gebak van de patisserie van de Kotsjubej Club *) of fruitsalade)
Warm hoofdgerecht naar keuze (vlees- of visgerecht)
Mineraalwater
Thee, koffie
Alcoholisch presentje naar keuze (50 ml Tsarenwodka of 187 ml tafelwijn).

Inbegrepen (het staat er echt): het gebruik van hoogkwalitatief wegwerpbestek.

Een vip-loge kost voor de tweede helft van het seizoen 150.000 tot 200.000 roebel. Wie drie of meer plaatsen neemt, mag gratis parkeren op het eilandje. Voor meer info en reserveren belt u (812) 244-22-22.

*) Over de Kotsjubej Club: dat zo’n naam voor een eetgelegenheid in het Nederlands wat ongelukkig klinkt, kunnen ze ook niet helpen. Het lijkt me een prima restaurant. Hun site vindt u hier.

Sint-Petersburg, de culturele hoofdstad van Rusland. Hier zingen de voetbalsupporters in het Frans.

(Eerste publicatie: 29-4-2010)

In Nederland hebben we Rutger Hauer die altijd Floris blijft, hoeveel Hollywoodrollen hij ook nog zal spelen. In Rusland hebben ze Michail Bojarski. Die blijft altijd D’Artagnan, die hij speelde in de Russische tv-versie van De Drie Musketiers.

Mijn soort acteur is Bojarski niet, maar hij is supporter van FC Zenit, dus geef die man een Oscar. Bij wedstrijden van Zenit komt hij altijd in beeld, met zijn zwarte hoed en Zenit-sjaal. Ook tijdens de UEFA-Cupwedstrijd Zenit-AZ die de NOS een paar jaar terug uitzond. Ik zat thuis te kijken en daar had je Bojarski. Ik riep nog hard naar de tv: Michail Bojarski! Maar dat hoorde commentator Philip Kooke natuurlijk niet en die had geen idee wie die man was, met die hoed en die sjaal.

Hieronder een aardig beeld. Bojarski is meegereisd naar Moskou en trekt zich lekker helemaal niks aan van al die agenten. D'Artagnan is niet bang!

 

Bojarski zingt ook. En dat heeft een leuk stukje voetbal-folklore opgeleverd. Hieronder een vrolijk lied uit De Drie Musketiers. Omdat Bojarski zo met Zenit is vergroeid, hebben de supporters het lied ook op hun repertoire gezet.

 

En hier de supporters van Zenit, uit bij Lokomotiv. Het lied wordt gezongen als de tussenstand of uitslag tot blijdschap leidt. En duidelijk horen we hier voorbijkomen: c’est la vie en merci beaucoup! Want je bent kulturträger of je bent het niet:

Advocaat als bondscoach van Rusland - hoe begroet hij straks Bystrov?

(Eerste publicatie: 16-4-2010)

Dick Advocaat is van zijn voetstuk gevallen. “Een kleine glibberige mens”, schrijft het Belgische Nieuwsblad, en het is moeilijk om daar geen begrip voor te hebben. Wat te denken trouwens van de Russen… Een voetbalbond die aan een trainer trekt die elders een contract heeft en daar goed en wel nog moet beginnen. Schandalig.

Er is één speler van het Russisch elftal die de aanstelling van Advocaat als bondscoach (niets zal hem nu toch nog tegenhouden?) met gemengde gevoelens zal bekijken: Vladimir Bystrov.

Een vervelend ventje, die Bystrov, en dat vindt Advocaat ook. Bystrov groeide op en werd een topper bij FC Zenit. Hij maakte zich in Sint-Petersburg gehaat door over te stappen naar Spartak Moskou. Hij maakte zich nog gehater door uitdagend gedrag tegenover de Zenit-supporters én tegenover Advocaat.

Kijk eens naar onderstaand filmpje, uit de bekerwedstrijd Zenit-Spartak van 2007. Zenit speelt zonder Aleksandr Anjoekov, die door Advocaat buiten de selectie wordt gehouden. Dit tot boosheid van Bystrov. Die speelt inmiddels weliswaar bij Spartak, maar is nog altijd bevriend met zijn oude Zenit-ploegmaat Anjoekov... Bystrov lokt een penalty uit (op 1.13), Spartak scoort. En dan: Bystrov loopt naar de Zenit-bank en toont Advocaat een t-shirt met daarop afgebeeld zijn vriendje en Zenit-speler Aleksandr Anjoekov.


Advocaat verklaarde naderhand: Bystrov komt er bij mij niet meer in! Benieuwd hoe die twee elkaar straks begroeten, mocht ventje Bystrov geselecteerd worden voor de nationale ploeg.

(Bystrov wordt door de harde kern van Zenit standaard uitgescholden voor zwijn. Dat houdt verband met de bijnaam van Spartak: Vlees. Dat verklaart de foto bovenaan, geplukt van een Zenit-supporterssite. In de optiek van de supporters: ventje Bystrov begroet zijn soortgenoten.)

In het filmpje zien we trouwens ook onze Quincy een paar keer voorbijkomen.

We zijn weer begonnen: Zenit pakt drie punten bij Krylja en het dilemma dat Lazovic heet

(Eerste publicatie: 14-3-10)

Ik had een beetje medelijden met Krylja Sovetov. Heb je wegens financiële problemen nauwelijks een volwaardige selectie bijeen kunnen schrapen, krijg je op de eerste speeldag onze jongens van FC Zenit op bezoek. Met in de aanval: Bystrov, Kerzjakov en Danny…

Krylja weerde zich dapper in de eigen zandbak en werd daarvoor in de slotminuut door de aanhang beloond met een welgemeend Molodtsy! Molodtsy!  Wat zoveel betekent als: Goed gedaan!  Maar de drie punten waren mooi voor ons, dankzij een mooi doelpunt van Danny, in zijn eerste wedstrijd na tien maanden blessureleed (vanaf 2.00):


Ik zit trouwens met een ernstig dilemma. Vorig jaar kwam die vervelende oud-PSV’er Kezman naar Zenit. Die is alweer weg, maar nu hebben we die andere vervelende oud-PSV’er Danko Lazovic erbij gekregen. Kijk, hier hebt u ‘m:

En wat moet ik nou doen, als die vervelende Danko Lazovic volgende week in blessuretijd de winnende maakt tegen Spartak Moskou? En dan zijn vuige lippen drukt op ons shirtje, op het Zenit-embleem? Ik ben daar nog niet uit.

Leuk dit seizoen is de aanwezigheid in de hoogste afdeling van maar liefst vier clubs uit de Kaukasus. Te weten: Terek Grozny uit Tsjetsjenië, Spartak Naltsjik uit Kabardino-Balkarië, Anzji uit Dagestan en Alanija uit Noord-Ossetië. Misschien leuk als die vier clubs in de lange zomerpauze (vanwege het WK) een eigen toernooitje organiseren. Om de Kaukasische Supercup of zo. Met veel zang en dans in de rust en na afloop. En in aanwezigheid van alle vier de staatshoofden! Zo veel is zeker: er zal dan niet veel plek zijn op de parkeerplaats. Hier arriveert president Kadyrov bij een thuiswedstrijdje van zijn Terek (Aboutaleb en Cohen op het ereterras bij Feyenoord-Ajax.... dat oogt dan toch opeens wat bleekjes):

Trekken de Russische supporters Hiddink over de streep?

(Eerste publicatie: 30-1-2010)

Woensdag 3 februari wordt in Moskou Sergej Foersenko (oud-voorzitter van FC Zenit) gekozen tot voorzitter van de Russische voetbalbond. Er zijn wel andere kandidaten voor de opvolging van Vitali Moetko, maar die neemt niemand serieus.

De vraag die Russische voetballiefhebbers vooral bezighoudt: gaat het Foersenko lukken om bondscoach Guus Hiddink binnenboord te houden? Hiddink kon het prima vinden met Moetko, hoe zal dat gaan met diens opvolger? Van Foersenko is bekend dat hij zich bij Zenit nog wel eens met de opstelling wilde bemoeien, wat me geen aanbeveling lijkt.

Sinds eind november kunnen supporters Hiddink via een site oproepen om toch vooral te blijven. De site trok aanvankelijk veel publiek (met 20.000 bezoekers binnen twee dagen ging de boel even plat), maar de klad lijkt er een beetje in te zitten. Ruim 3.500 oproepen staan er nu en daar komen er per dag niet veel bij. (Ter vergelijking: bij de handtekeningenactie tegen de Gazprom-toren in Sint-Petersburg gaat de teller richting 40.000). Heeft men de hoop al opgegeven?

Het is de bedoeling dat de oproepen persoonlijk bij Guus worden afgeleverd. “We hebben niet de mogelijkheid om de Russische mededelingen in het Engels of Nederlands te vertalen, maar de grote lijn zal Hiddink wel begrijpen”, vermeldt de site. Oproepen met onwelvoeglijke taal worden verwijderd. “Wie doorgaat met vloeken en domme dingen schrijven, die wensen we toe dat z’n armen en benen er spoedig afvallen”.

Twee vriendelijke oproepen en één advies:

Dmitri Frolov uit Isjimbaj:

Na de nederlaag tegen de Slovenen ben ik in het ziekenhuis beland met ernstige hartklachten. Ik leef nu alleen nog bij de hoop dat U, geachte heer Hiddink, blijft en uw werk met het nationale team voortzet. Geeft u me alstublieft hoop op genezing. Blijf! Wij houden van ons nationale elftal! Wij houden van U!

Sergej uit Aleksandrov:

Vertrek, Guus! Je bent een uitstekende trainer, maar zo’n elftal dat zich niet kan opladen voor één enkele belangrijke wedstrijd in een jaar, is u niet waard als trainer. Ga aan het werk bij Juve of Liverpool, daar wacht u succes, het spel van ons nationale elftal is een utopie.

Anton Koezmitsjev, Moskou:

Guss, WE have defalcated U! Please, forgive US and give 1 more chance .. stay with US!

Kerzjakov, niet te verwarren met Arsjavin...

(Eerste publicatie: 12-1-2010)

Keert ‘ie nou wel of niet terug op het oude nest, onze Aleksandr Kerzjakov? De spits die een paar jaar lang met Andrej Arsjavin het gouden aanvalskoppel vormde van ons aller FC Zenit?

Arsjavin (wij noemen hem Sjava) speelt inmiddels bij Arsenal, Kerzjakov (wij noemen hem Kerzj) mislukte half bij Sevilla, deed het daarna bij Dinamo Moskou wel goed en zou nu op het punt staan opnieuw te tekenen bij Zenit.

Kerzjakov is geen gemakkelijke. Nog in dienst van Zenit gooide hij zijn kont tegen de krib om een overgang naar Sevilla af te dwingen, waarop trainer Dick Advocaat hem met alle plezier liet gaan. Bondscoach Guus Hiddink moest ‘m niet. Te veel maniertjes, in en buiten het veld, vond hij. Pas na het EK 2008, toen Kerzjakov bij Dinamo sterk speelde, keerde hij weer terug in het Russisch elftal.

Een anekdote uit de periode vóór Advocaat. Zenit had de aimabele, maar onbekende Tsjech Vlastimil Petrzjela aangesteld als trainer. Die kende Kerzjakovs reputatie en had een aardige manier bedacht om hem zijn plaats te wijzen. Kerzj kwam naar het kantoor van Petrzjela voor de eerste kennismaking. Hij gaf een bons op de deur, kwam nonchalant binnengezet en ging zitten. Petrzjela keek verbaasd naar de speler en zei, na een pauze: “Ah, ik weet wie jij bent, jij bent Arsjavin!”

Petrzjela beschrijft die eerste ontmoeting in zijn boek over zijn jaren bij Zenit, Kerzj ontkent dat het zo is gegaan. Wie van de twee gelijk heeft, weet ik niet.

Met de zeer populaire Petrzjela ging het in Sint-Petersburg aanvankelijk goed (hij werd met Zenit tweede), maar daarna steeds minder. Mede vanwege een gokverslaving werd hij ontslagen. Dat viel slecht bij de supporters, en Advocaat, zijn opvolger, werd niet meteen in de armen gesloten. Dat gebeurde later wel, en met overgave, dankzij het landskampioenschap, de UEFA Cup en de Europese Super Cup.

Sjava en Kerzj

Sjava en Kerzj