Voetbalcommentator Vasili Oetkin imiteert een Russische stadionspeaker. Met dank aan Higuaín en – vooral – Decibel Bellini.

(Eerste publicatie: 17-11-2013)

Het zal u ontgaan zijn: in de Championse Leaguewedstrijd Napoli – Olympique Marseille, eerder deze maand, scoorde Higuaín de 3-2 voor de thuisploeg. De Italiaanse speaker aan de zijlijn ontging het beslist niet. Hij heet Decibel Bellini – ik neem maar aan dat dat z’n bijnaam is.

Luistert u even naar hem, het duurt maar 45 seconden:

De wedstrijd werd in Rusland uitgezonden. Die Decibel Bellini, er was ook in de Russische huiskamer geen ontkomen aan. Zie het filmpje hieronder. Aardig is, dat de commentator (Vasili Oetkin) meneer Decibel al van verre hoort aankomen en hem aankondigt. Vasili Oetkin vindt die Decibel Bellini wel een leuk type:

- Het woord is aan u, signor Decibel Bellini. Nou, waar blijft u? Zeker afgeleid of zo. Hier, hier, luistert u hoe dat in Italië gaat.

Wanneer meneer Decibel is uitge .., eh, … sproken, richt Oetkin zich tot de kijker, die hij keurig bij de les houdt. (“En om te zorgen dat u zich weer in Rusland voelt:...”) Waarna hij afsluit met een vrij dodelijke imitatie van de gemiddelde speaker in een Russisch stadion: “… Напоминаю вам порядок выхода с трибун / De volgorde waarin u de tribunes dient te verlaten, is als volgt.”  Die intonatie … perfect: [het filmpje is hier niet meer te plaatsen, het is hier te zien - en te horen.) 

Stoorzenders ingezet als wapen tegen kwetsende spreekkoren. De Russische voetbalbond aan zet.

(Eerste publicatie: 5-9-2013)

In de strijd tegen ongewenste spreekkoren op de tribunes heeft de Russische voetbalbond iets doms bedacht: stoorzenders. Er wordt een tegengeluid de lucht ingestuurd.

Dat werkt zo: rond het veld staan luidsprekers, gericht naar de tribunes. Zodra er ongepaste spreekkoren klinken, waarin bijvoorbeeld geslachtsdelen voorkomen en/of wordt gewezen op een bepaalde seksuele voorkeur van de tegenstander (dit laatste gebeurt vooral wanneer die tegenstander afkomstig is uit Tsjetsjenië of Dagestan), wordt via die luidsprekers neutrale herrie verstuurd.

Die herrie (applaus, gefluit, vliegtuiglawaai) is niet alleen onaangenaam, ze wordt door de supporters ook als een belediging ervaren. De tv-zender NTV ziet men daarbij als kwade genius. NTV zendt veel voetbalwedstrijden live uit en wil niet dat de kijker in de huiskamer door de supporters op de tribune wordt voorgelicht over de seksuele voorkeuren van religieuze minderheden.

Tijd voor actie, vonden de supporters van Zenit. Tijdens het duel met Lokomotiv Moskou, vorig weekeinde, gebeurde dit:

- Aan het begin klinkt het luid: Убирайте на х** колонки! Stop de luidsprekers in je reet! (Uit de twee sterretjes mag u afleiden dat de Russische variant iets verder gaat.)

- Vanaf 0.33 klinkt het: HTB – убийцы футбола! NTV vermoordt het voetbal!

-  Op 1.03 betuigen de supporters van Lokomotiv aan de overzijde luidkeels hun steun aan de supporters van de tegenpartij. Dat zie je niet vaak in een voetbalstadion.

- Dan is het tijd voor actie. Op 1.19 springt de eerste supporter de tribune af en gaat richting luidspreker. Zijn voorbeeld wordt gevolgd. Mijn sympathie gaat uit naar de supporter die de stekker eruit probeert te trekken – je maakt je punt zonder schade aan te richten.

En tussen dat alles is – als ik me niet vergis – het geraas te horen uit die luidsprekers. Wat door de supporters wordt overstemd. Maar dat houd je natuurlijk geen hele wedstrijd vol.

Zenit heeft de voetbalbond inmiddels om advies gevraagd. Hoe kunnen ze dat geluidswapen zo inzetten dat het effectief is en geen tegenkrachten oproept? Wij denken dat dat onmogelijk is en houden de ontwikkelingen nauwlettend voor u in de gaten.

(Graag had ik hier nog een item uit het journaal van NTV – die moordenaars – willen laten zien. Daar vertelt de blonde nieuwslezeres-met-glimlach wat zich in het stadion van Zenit heeft voorgedaan. Op de achtergrond zijn bovenstaande beelden te zien, met geluid. Op het moment dat het woord met de twee sterretjes klinkt, hoort de kijker – dwars door de blonde nieuwslezeres-met-glimlach heen – een piepje. Erg komisch, maar ik krijg dat filmpje niet op mijn blog geplaatst.)

En ik kan het niet laten. Hieronder een ouder filmpje van de Zenit-tribune. De supporters roepen, ongestoord:  Мусора - тупые дебилы! Niks bijzonders, maar ik ben zo trots dat ik dat heb weten te vertalen met hetzelfde aantal lettergrepen en behoud van metrum: Smerissen zijn domme debielen! (Alleen vraag ik me af of het woord ‘smerissen’ tegenwoordig nog wel wordt gebruikt.)

(Over echt komische spreekkoren bij Zenit op de tribune schreef ik eerder hier een stukje.

Isinbajeva: “Het is ieders eigen keuze. Ieder het zijne”. Het misverstand tussen Rusland en het Westen over ‘homopropaganda’. Hoe een superster uitgroeit tot kop van jut.

(Eerste publicatie: 18-8-2013)

Jelena Isinbajeva

In onhandige, maar niet mis te verstane woorden sprak Jelena Isinbajeva afgelopen week haar steun uit voor de wet die in Rusland ‘homopropaganda’ verbiedt. De polsstokhoogspringster werd er in Rusland alleen maar populairder mee, in het Westen verspeelde ze veel respect.

Zelden heb ik een misverstand en wederzijds onbegrip zo duidelijk gestalte zien krijgen als in die anderhalve minuut dat Isinbajeva aan het woord was en in de storm aan reacties die daar (in het Westen) op volgde. Een dag later kwam de Russische superster met een verklaring: ze was verkeerd begrepen. Daar heeft ze, deels, gelijk in. Het omgekeerde is echter ook het geval: Jelena, jij hebt ‘ons’ verkeerd begrepen.

Eerst nog maar even Jelena: [Het filmpje is inmiddels alleen nog te zien op YouTube.) 

Met haar uitspraken reageerde ze op de bescheiden actie van twee Zweedse atleten, die bij de WK atletiek in Moskou hun nagels in regenboogkleuren hadden gelakt. Ze betuigden daarmee steun aan de Russische homogemeenschap. Jelena: “If we will allow, you know, to promote, you know, and do all this stuff on the street, we are very affraid about our nations.” Kernwoorden: to promote all this stuff. Dáár hebben we het misverstand en wederzijds onbegrip.   

Aan de basis van alle ophef ligt de nieuwe, vaag geformuleerde Russische wet, die propaganda voor “niet-traditionele seksuele relaties” onder minderjarigen verbiedt. In het Westen leidde de wet tot talloze protesten, omdat ze – terecht - wordt  uitgelegd als anti-homo. De conclusie die veel Russen vervolgens uit die protesten trekken: jullie in het Westen zijn tegen een wet die propaganda voor niet-traditionele seksuele relaties verbiedt, dus jullie zijn vóór die propaganda.

Zo legt Isinbajeva het protest ook uit van de Zweedse atleten: de gekleurde nagels zijn voor haar propaganda voor niet-traditionele relaties (“If we will allow to promote all this stuff”). Wie is opgegroeid in het Westen ziet in die nagels niet meer dan een steunbetuiging aan een minderheid in Rusland die steeds verder in het nauw wordt gebracht en, indirect, als een oproep aan de Russische overheid om een basaal mensenrecht te respecteren. Hoezo propaganda voor homosexuele relaties?

Ik wijs nog even op een belangrijk een zinnetje van Jelena dat ondergesneeuwd is geraakt (vanaf 1.10): “We are not, of course, against about every choice of every single person. So it’s theirs life, it’s theirs choice, its theirs feelings.” Dat sluit naadloos aan bij wat Isinbajeva in 2011 in een interview met de BBC in het Russisch zei: ”Het is ieders eigen keuze, je kan dat niet verbieden of toestaan. Als iemand zich prettig voelt bij deze of gene, dan wens ik ze vrede, liefde en harmonie toe. … Tegenwoordig is dat absoluut normaal. Ieder het zijne, zoals dat heet.”

Dáár zijn we het dan tenminste over eens.

Jelena staat met haar opvattingen veel dichter bij de protesterende partijen in het Westen dan iedereen en ook zijzelf in de gaten heeft. Maar of, bij alle ophef, het wederzijds onbegrip nog uit de wereld te helpen is …  

Nee, dat gaat nog wat worden, straks in Sotsji. De Olympische Winterspelen gaan benut worden als een platform voor steunbetuigingen aan de homogemeenschap in Rusland. Door de Russen zullen die steunbetuigingen worden gezien als homopropaganda en worden bekeken met onbegrip en afkeer. De groeiende kloof tussen Rusland en het Westen zal in Sotsji niet worden overbrugd.

Hoe sprinter Usain Bolt Russisch leert - en de boel belazert

(Eerste publicatie: 31-7-2013)

Komende maand in Moskou: de wereldkampioenschappen atletiek. Dé ster van het evenement: het Jamaicaanse sprintfenomeen Usain Bolt.

Bolt en zijn sponsor Puma zijn niet vies van een beetje extra publiciteit. Zie bijvoorbeeld bovenstaand filmpje dat de wereld is ingestuurd. Bolt bereidt zich terdege voor op de strijd in Moskou, niet alleen op de atletiekbaan, maar ook in de kleedkamer! Hij leert Russische zinnetjes, en doet dat niet slecht.

My name is Usain -  Menja zavoet Usain.
Dat rekenen  we goed.

I’m from Jamaica – Ja miz Amajki.
Nou, vooruit.

My favorite colour is gold - Moi ljoebimy tsvet – zalatoj.
Goed zo!

Have the other guys crossed the line yet? …

En dan gebeurt er iets vreemds. Heel duidelijk horen we de Russin zeggen:

- Oni oezje peresjli finish?

En wat zegt Usain?!
- Oni oezje peresekli finisj?

Ja daag! We worden hier behoorlijk geflest door Puma en Usain.  Wat Usain zegt is ook goed, dat is een prima zin, maar hij herhaalt hier niet wat die Russin zegt! Dat is er gewoon later aan toegevoegd, in de studio of zo, buiten beeld, opgelezen vanaf een papiertje. En daarbij hebben die lui van Puma (en Usain zelf) even niet goed opgelet.

Tyson Gay, die het Bolt in Moskou op de 100 meter misschien nog een beetje moeilijk had kunnen maken, werd onlangs betrapt op doping. Wat Usain hier op dit filmpje flikt, is natuurlijk net zo erg.

25 jaar na het EK: het gaat goed met Rinat Dasajev!

(Eerste publicatie: 1-7-2013)

Het gaat goed met Rinat Dasajev, al zou ik nog niet durven wedden dat hij Keith Richards gaat overleven.

Vorig jaar zond Andere Tijden Sport het verhaal uit van de Sovjet-spelers over de finale van het Europees Kampioenschap van 1988. Hoe hadden zíj het EK en die (verloren) wedstrijd tegen het Nederlands elftal beleefd? En hoe was het hun sinds die dag in juni, 25 jaar geleden, vergaan? Bij een korte voorvertoning in het Olympisch Stadion ging er een schok door het zaaltje toen Rinat Dasajev in beeld kwam. De legendarische doelman, door voetbalminnend Nederland – ironisch genoeg - in het hart gesloten omdat hij betrokken was bij dat idioot mooie doelpunt van Marco van Basten, was er slecht aan toe. Een drankprobleem, dat kon niet anders.

Over dat probleem was al wel geschreven in de Russische pers, maar de confrontatie met het verval was pijnlijk. Dasajev praatte langzaam, met zware stem, en schuifelde na het gesprek wat onbeholpen naar de spelersbus van Torpedo Moskou. (De uitzending is hier terug te zien. Dasajev zit aan het begin op 0.58 en uitgebreider vanaf 10.40.)

Afgelopen week kwam ik een interview tegen met Dasajev in het weekblad Itogi. In één oogopslag zag ik aan de foto: hij ziet er goed uit! In het gesprek kijkt de doelman nog eens terug op zijn loopbaan. Hij vertelt hoe zwaar hem indertijd de overgang van Spartak Moskou naar Sevilla was gevallen. Hij sprak de taal niet, er werd anders gevoetbald en hij kwam opeens in een wereld vol overvloed terecht. Hij hield zich met moeite staande. Na afloop van zijn contract kreeg hij een trainersbaantje. Hij raakte toch werkloos en kreeg een drankprobleem.

Hij keerde terug naar Moskou en ging na een periode bij Spartak en de nationale selectie uiteindelijk als keeperstrainer aan de slag bij Torpedo Moskou, een club die ook betere tijden had gekend. Ik vermoed dat Torpedo zich over hem ontfermde zoals Bayern München dat deed met Gerd Müller, een andere oud-topspeler met een drankprobleem. 

Begin dit jaar werd de overgang van Dasajev naar zijn eigen oude club Spartak gemeld. Hij kreeg een baantje bij de jeugdopleiding en ging masterclasses voor de jeugd geven. Het past in het beleid van Spartak om oud-spelers bij de club te betrekken, maar ook hier zal de factor medemenselijkheid een rol hebben gespeeld. Op dit filmpje (en ook op de foto boven aan dit stukje) ziet u Dasajev in actie tijdens een masterclass. Hij ziet er ook hier weer goed uit en trapt een balletje – een klein wonder, als je terugdenkt aan die uitzending van Andere Tijden Sport.

Inmiddels heeft Dasajev promotie gemaakt: hij  is nu keeperstrainer van het tweede van Spartak. Of hij daar echt een bijdrage levert aan de trainingen, dat weet ik niet. Als hij maar van de drank afblijft, ben je geneigd te denken. Ik kwam een artikel over hem tegen uit 2007, waarin de interviewer wijst op de idiote afstanden die Torpedo Moskou voor wedstrijden moet afleggen. Weinig subtiel wordt dan gevraagd: “Vijf jaar geleden zei u dat u helemaal gestopt bent met drinken. Van al die reizen zouden wij opnieuw zijn begonnen”. Dasajev antwoordt: “Het is moeilijk om niet opnieuw te beginnen. Maar voorlopig houd ik het vol”.

(De ondertiteling van de EK-uitzending van Andere Tijden Sport is van mij, ik deed ook research voor het programma. Een van mijn leukste opdrachten!)  

De moord op Jevgeni Lapoetin – schaatser, schrijver, plastisch chirurg. “Ik wilde die operatie!”

(Eerste publicatie: 12-5-2013

Jevgeni Lapoetin

Je bent een talentvol schaatser, dringt door tot de kernploeg van de USSR, maar de echte top haal je niet. Je wordt redacteur van een literair tijdschrift en schrijft ook zelf boeken, je wordt plastisch chirurg van de Moskouse jetset, presenteert een tv-programma en je wordt in  Moskou op straat vermoord. Zie hier, enigszins verkort, het leven van Jevgeni Lapoetin (1958-2005).  

Ik las over Lapoetin in het boek van Aleksej Motorov, De jonge jaren van verpleger Morozov, dat ik in mijn vorige stukje besprak. Motorov beschrijft hoe hij de zomers van zijn jeugd doorbracht in Poesjtsjino, niet ver van Moskou. In de zomer van 1977 is er veel afleiding in het stadje: regisseur Nikita Michalkov is er neergestreken voor opnames van zijn film Onvoltooid stuk voor mechanische piano. Ook heeft de schaatsploeg van de USSR er zijn tenten opgeslagen.

De jonge Motorov hoort hoe een schaatser op zijn kop krijgt van de trainer. “Je trekt je linkerbeen niet goed bij!” Dan struikelt Motorov over een paar sportschoenen. Een schaatser, op skeelers, helpt hem overeind. Met zijn ploeggenoten was hij aan het trainen op het asfalt van Poesjtsjino, waar in die jaren nog maar weinig verkeer is. Het waren zijn sportschoenen, daar langs de kant van de weg. 

Motorov komt Jevgeni Lapoetin – hij was het die hem overeind hielp - jaren later weer tegen in het ziekenhuis waar hij dan werkt. Jevgeni is chirurg geworden en schrijft romans. Motorov en Lapoetin raken bevriend, al scheiden hun wegen weer. In Motorovs boek duikt de oud-schaatser honderd pagina’s later weer op. In 2005 komen er voor zijn huis in Moskou twee mannen op skeelers op hem afgereden. Ze steken Lapoetin dood en gaan ervandoor.

Daar keek ik van op. Ik ben een sportliefhebber, en van Rusland weet ik ook wel wat, maar van een vermoorde Russische schaatser had ik niet eerder gehoord. Was het fictie? Was het waar gebeurd?

Het was waar gebeurd. Met een duwtje van schaatshistoricus Marnix Koolhaas belandde ik bij Lapoetins schaatsgegevens. Met 41,05 op de 500 meter als PR (Medeo, 28-03-1977) was hij geen hoogvlieger. Als literair redacteur en romanschrijver deed hij nog van zich spreken (de titels van zijn boeken zeggen mij niks), maar echt succes kreeg hij als plastisch chirurg, een beroep waarmee je in Moskou, die stad met zo veel fout geld, goud kan verdienen. Bekende actrices en politici behoorden tot zijn klanten.

De moord op Lapoetin – inderdaad uitgevoerd door mannen op skeelers – is nooit opgelost. Mogelijke motieven die ik tegenkwam in de Russische pers:

- Een zakelijk conflict (Lapoetin was net vertrokken bij een kliniek en was een eigen bedrijf begonnen.)
- Een conflict met de co-presentator van een tv-show (“Het is Rybakin!”, zouden Lapoetins laatste woorden zijn geweest.
- Lapoetin zou bezig zijn geweest met een ‘stamcellencrème’. (“En dan heb je het over miljoenen”.)
- Lapoetin zou een gangster een nieuw gezicht hebben gegeven en daarover zijn mond voorbij hebben gepraat. 
- Wraak van een patiënt wegens een mislukte operatie.
- Wraak van een gedumpte echtgenoot, vriendin of minnares.

Die laatste variant lijkt me niet waarschijnlijk, maar levert wel de mooiste teksten op. (“Ik was op slag verliefd op hem, zoals veel van zijn patiëntes. Hij raadde me af om onder het mes te gaan, maar ik leidde hem letterlijk bij zijn arm naar de operatiekamer. Ik wilde die operatie!”)

Een enkele krant meldt trouwens nog dat de moord werd gepleegd met een scalpel, maar dat heb ik nergens bevestigd gekregen. 

Motorov beschrijft in De jonge jaren van verpleger Parovozov ook nog een incident in Poesjtsjino. Op een dansavond daar wordt een van de schaatsers uit de kernploeg door iemand met een koekenpan op z'n hoofd geslagen. Motorov noemt het slachtoffer een “wereldrecordhouder”. Volgens Marnix Koolhaas moet het dan gaan om Jevgeni Koelikov of Viktor Ljosjkin, die toen het wereldrecord bezaten op respectievelijk de 500 meter en de 10 kilometer. De fysieke gevolgen voor Koelikov dan wel Ljsosjkin laat Motorov onvermeld - dus het zal allemaal wel zijn meegevallen. 

(Marnix wees me ook nog op viervoudig wereldkampioene Inga Artamonova, die in 1966 vermoord werd door haar echtgenoot. Dat is misschien iets voor een volgend stukje.) 

Russische voetbalbeeldjes - uit eigen verzameling en uit het museum van FC Zenit

(Eerste publicatie: 21-3-2013)

Mijn niet erg glanzende voetballoopbaan begon ik als doelman. Wat ik mij daar onder meer van herinner:

1. Een nederlaag met 12-2 net toen mijn opa een keertje kwam kijken.
2. Eén (1) fantastische redding op veld 4 bij Hermes DVS op Sportpark Harga
3. Mijn keeperskleding, waarmee ik op Jan van Beveren leek.

Groeiende realiteitszin deed mij op mijn dertiende besluiten om verder te gaan als veldspeler. Ik mocht het proberen als linksback en deed dat niet onaardig. Ik had een prima sliding – als ‘ie lukte.

Dat (en nog veel meer, maar daar heb ik hier geen ruimte voor) zag ik weer voor me, toen ik op bovenstaand beeldje stuitte. Die kleine doelman met pet komt in het toekomstige museum van FC Zenit, dat een plekje moet krijgen in het voortdurend in aanbouw zijnde nieuwe stadion. Wat de relatie van dat bronzen keepertje is met onze club, weet ik niet. Het weblog [linkje werkt niet meer] dat voorwerpen uit het nog te vullen museum toont, laat dat onvermeld, maar dat geeft niet. Het hoort in het museum, en als ik het er, ooit, niet aantref, klop ik aan bij de directeur.

En kijk even naar dit filmpje, de eerste 25 seconden. In 1942 werd het Petrovski stadion bijna compleet gesloopt, vanwege het hout.

Na de oorlog stond er nog maar een triest, klein stukje overeind:

Het stadion werd herbouwd en in de jaren vijftig kwam er op het Krestovski eiland ook nog het veel grotere Kirov stadion  – daar waar men nu probeert het nieuwe stadion te bouwen. De architect was Aleksandr Nikolski, die, zo blijkt, ook tekeningen maakte. Deze bijvoorbeeld, die zich bevindt in de Nationale Bibliotheek in Sint-Petersburg. Het weblog op de site van Zenit toont er meerdere, ik neem aan dat ook die in het museum gaan komen.

Waar ik ook naar uitkijk is een filmpje uit 1909, waarop tsaar Nicolaas II aan het voetballen is. Dat bevindt zich in een archief in Krasnogorsk, waar het wordt gerestaureerd. Het toekomstige museum hoopt op een kopie.

Verder nog een verzoek aan u. Ziet u in Rusland een beeldje van een voetballertje, kopen en bij mij inleveren. Mijn verzameling (hieronder in het midden het topstukje) bestaat al jaren uit acht stuks, ik heb ruimte voor meer. 

(Een eerder stukje over het Zenit-museum vindt u hier.)

Zenit-supporters willen geen zwarte spelers bij hun club. Ook geen homo's.

(Eerste publicatie: 18-12-2012)

Racisten? Wij? Nee hoor, absoluut niet. En verder zijn wij ook heel beschaafd. We willen alleen geen zwarten en homo’s in een shirt van Zenit zien.

Het baarde – gelukkig – enig opzien: het 'manifest' van een groep supporters van FC Zenit over de toekomst van hun club. Met lede ogen constateren zij hoe Zenit, voortgekomen uit een lokale arbeiderscultuur, steeds meer gaat lijken op clubs als Manchester City en Arsenal: vergaarbakken van dure buitenlandse spelers, in wie de supporter zich niet meer in herkent.  

Spelers van Zenit, aldus het manifest, dienen zich op en buiten het veld te gedragen. Geen schwalbes, volledige inzet, niet drinken in het openbaar. “Waar een speler ook vandaan komt, wanneer hij voor Zenit speelt, vertegenwoordigt hij Sint-Petersburg en daarom dient zijn gedrag de grootse stad waardig te zijn.”

“Waar een speler ook vandaan komt”… Daar hebben de supporters zo hun gedachten over. Het liefst uit Sint-Petersburg zelf. Anders uit Noord- en Centraal Rusland. Desnoods uit de rest van Rusland, uit andere Slavische landen, de Baltische landen of Scandinavië. En als het echt niet anders kan uit de rest van Europa.

Een aparte paragraaf wordt gewijd aan “Zenit en zwarte spelers”. Dat die niet welkom zijn, heeft niets te maken met racisme, “de afwezigheid van zwarte spelers in het team van Zenit is gewoon een belangrijke traditie, die de identiteit van de club onderstreept, en niets meer.” En kom op, het is voor die zwarte jongens toch ook veel beter om niet naar het koude noorden te komen: “Het voetbal bij ons is vooral stevig, gebaseerd op kracht, het wordt gespeeld op velden die vaak slecht zijn. Bovendien is het weer gedurende een groot deel van de competitie nogal guur. In die omstandigheden is het voor technische spelers uit warme landen vrij lastig om hun voetbaltalent ten volle te ontplooien.”

Verder wensen de geachte supporters geen spelers bij Zenit te zien die eerder bij Spartak, TsKA of Dinamo gezichtsbepalend waren. En – het staat er echt: “Wij willen niet dat in het team van Zenit vertegenwoordigers van seksuele minderheden spelen.”

Het manifest komt van de supportersvereniging Landskrona. Het is moeilijk in te schatten op hoeveel sympathie hun manifest kan rekenen – op meer dan u denkt, vrees ik. De club zelf heeft gereageerd met een vrij lauwe verklaring over tolerantie en de strijd tegen racisme. Zelf dacht ik: wat zou het mooi zijn als Zenit in een reactie Demy de Zeeuw zou overnemen van Spartak Moskou. Een donkere speler, afkomstig van de vijand, die – ze weten het in Rusland zeker – homo is.

Meer over racisme in het Russische voetbal schreef ik eerder hier.

Muhammad Ali in Moskou

(Eerste publicatie: 19-11-2012)

View fullsize

Muhammed Ali op het Rode Plein

Muhammad Ali in 1978 op het Rode Plein in Moskou. De legendarische bokser heeft wat hard gelopen. Hij wil in vorm blijven, want hij moet in de hoofdstad van de Sovjetunie nog de ring in.

De reis van Ali naar de Sovjetunie was bedoeld om de sportieve betrekkingen met Amerika te verbeteren. Behalve naar Moskou ging hij naar de republiek Oezbekistan, waar hij moskeeën bezocht. Ik vermoed dat Ali, bekeerd tot de islam, dat uitstapje naar het zuidelijke gewest als voorwaarde had gesteld voor zijn reis naar de USSR.

De betrokkenen staat alles nog helder voor de geest en er zijn volop beelden van zijn bezoek, onder meer van het bokspartijtje dat stond geprogrammeerd. Muhammad Ali, profbokser en vertegenwoordiger van het kapitalistische Westen, kreeg drie man tegenover zich, en dat waren geen kleintjes: Pjotr Zajev (in 1980 wint hij zilver op de Olympische Spelen), Jevgeni Gorstkov (tweevoudig Europees kampioen) en Igor Vysotski (zonder titel, maar wel met twee zeges op de Cubaanse gigant Teofilo Stevenson achter zijn naam.)

De drie Russen boksten elk twee ronden tegen Ali. Diens bezoek moest de betrekkingen tussen beide landen verbeteren en echt hard ging het er dan ook niet aan toe. Er werd geen score bijgehouden. Ali verklaarde na afloop: “Van de eerste heb ik verloren, de tweede was gelijk, de derde heb ik verslagen”. Bekijkt u de beelden hieronder en oordeel zelf.

Muhammed Ali in Oezbekistan

Ik heb weinig met boksen, boeiender vind ik de beelden van Ali in Oezbekistan. De bokser die bidt te midden van zijn geloofsgenoten in de USSR, dat had ik nog niet eerder gezien. Ook aardig is de ontvangst in Moskou bij Leonid Brezjnev. De partijleider heeft voor de gelegenheid zijn medailles opgespeld. Hij zoent Ali, niet diens vrouw.

Muhammad Ali kijkt na zijn terugkeer in het programma Wide World of Sports terug op zijn bezoek:

0.25: Rode Plein, Lenin-Mausoleum

1.03: Met leerlingen van het Instituut voor Lichamelijke Opvoeding

2.12: De commentator – geen wereldreiziger – zegt bij beelden van de markt van Samarkand: “One of the most fascinating things I’ve ever seen”.    

3.06: Ali bidt in de moskee van Tasjkent, hoofdstad van Oezbekistan

3.30: “They don’t do no drinking alcohol”. Ali legt uit waarom hij in Oebezkistan veel heeft gegeten en is aangekomen.

5.50: Het bokspartijtje in Moskou