Igor Rasterjajev bezingt de Russische lente

(Eerste publicatie: 27-3-2012)

Ook in Rusland is het lente, al ziet dat er iets anders uit dan in een klein landje met een gematigd zeeklimaat ...

De zanger met de accordeon is Igor Rasterjajev, die met eerdere liedjes in een mum van tijd zeer populair werd. En ook met dit lied raakt hij weer een gevoelige snaar. Lees op youtube vooral de commentaren onder het filmpje. Ze zijn - uiteraard - in het Russisch. Ik vertaal er zo maar twee:

 "De clip heeft een magisch effect. In Kiev sneeuwde het vandaag. Kijk je maar één keertje naar deze clip, dan zingt de Lente in je hart. Te gek. Dank je, Igor."

"Eindelijk!!! Simpel en geniaal!!! Zoiets zou er over elk jaargetijde moeten zijn, daar hebben we er vier van in Rusland, in tegenstelling tot het saaie Buitenland met z'n eeuwige zomer. Je zuiverste modder!!! In HD format!!! En wie dit niks vindt is geen Rus!"

Eerder schreef ik over de oorlogsklassieker die  Rasterjajev schreef en over zijn lied over een combine-bestuurder. 

Het grammofoonmuseum van Aprelevsk. Stalin (en Brezjnev) op vinyl.

(Eerste publicatie: 17-3-2012)

View fullsize

Hebt u thuis nog langspeelplaten liggen van het Sovjet-label Melodija? Kijkt u eens op de achterkant van de hoes, onderaan. Mooie kans dat daar staat dat de plaat is geperst op de Grammofoonplatenfabriek Aprelevsk. In de hoogtijdagen van het vinyl was die fabriek (in het stadje Aprelevsk, 40 km ten zuid-oosten van Moskou) goed voor de helft van de langspeelplatenproductie van de Sovjetunie.

De fabriek overleefde de opkomst van de CD niet. Het gebouw staat nog overeind, er worden nu sokken geproduceerd en vermicelli voor instant-maaltijden. Eén enkele vinylpers staat er nog als aandenken aan vroeger. Veel meer exponaten uit vervlogen vinyl- en radiotijden zijn terug te vinden in een bescheiden museum, ondergebracht in een bijgebouwtje.  

Ik vond een aantal foto’s bij collega-blogger Periskop (hier, hier en hier).

Een radiola, merk Kama. Dat zal dan ook wel die rivier zijn op het plaatje op de voorkant.

View fullsize

Hier treffen wij (klikt u even op de foto voort een iets duidelijkere weergave) tussen tal van Europese steden (Brussel, Kopenhagen, Odessa, Skopje, Tirana) – bovenste rijtje, rechts van het midden - ook Hilversum aan. Er staat Hilvers (Хилверс), maar nou ja.

View fullsize

En dit is Feliks Dzjerzjinski, oprichter van de geheime dienst, met een pistool. Waarom die in het museum aan de muur hangt, weet ik niet.

View fullsize

De fabriek had een eigen krant. Rechtsboven zien we Tamara Snetkova, die heeft beloofd om haar jaarplan aan geperste grammofoonplaten al vóór het 22ste partijcongres te vervullen. Zou het haar gaan lukken? Vast wel!

View fullsize

Op deze langspeelplaten staat een toespraak van Stalin uit 1936, inclusief al het applaus. (Zijn het deze platen waar de dorpelingen uit Tsjegem naar luisteren, in Sandro uit Tsjegem, het meesterwerk van Fazil Iskander? Dan moet er ook op te horen zijn hoe de grote leider een slok water neemt – dat vonden de dorpelingen erg opvallend.)

De gewoonte van partijleiders om toespraken op vinyl te zetten, verdween trouwens niet met Stalin. Zelf ben ik de trotse eigenaar van de toespraak van Leonid Brezjnev tot het 19de congres van de Komsomol  in 1982 – op een langspeelplaat dus (niet geperst in Aprelevsk). Wie mij in de jaren negentig opbelde en mij niet thuis trof, kreeg Brezjnev te horen. Een stukje van zijn openingszin had ik op het cassettebandje van mijn antwoordapparaat gezet: “Van alle communisten in het land de vurige groeten!” – in het Russisch dus, gevolgd door het enthousiaste applaus van de afgevaardigden. 

De reacties waren wisselend, niet iedereen begreep het.

Nu zou ik moeten afsluiten met het adres en de openingstijden van het museum, maar die heb ik niet kunnen vinden! Het gaat om een particulier museum, las ik bij blogger Periskop, “het is niet makkelijk om er binnen te komen”. De straat weet ik wel: Pervaja Majskaja, dus dat is een beginnetje.

Update (daar moet ik nog eens een goed Nederlands woord voor bedenken): van trouwe lezer Ilmari kreeg ik het adres. Niks gaan Pervaja Majskaja, maar:  г. Апрелевка, ул. Августовская, д. 1, стр. 12 (Avgustovskaja ul. 1 - 12).

Maks Kjoess: componist van Golven van de Amoer, kapelmeester in het kamp van het Moskva-Wolgakanaal.

(Eerste publicatie: 6-3-2012)

Luistert u eerst even naar een van de bekendste Russische walsen, Golven van de Amoer (Амурские Волны.) 

[Door een niet meer te repareren slordigheid hier een alinea van dit artikel verloren gegaan. Daarin stond geschreven waar ik voor het eerst vermeld zag staan dat componist Maks Kjoess onder Stalin in een kamp had gezeten.] 

De componist van zo’n lieflijke wals gevangen in de Goelag? En daar dan ook nog muziek maken? Daar wilde ik meer van weten. Wat meteen opviel: een aantal bronnen (onder meer de Russische Wikipedia) maken helemaal geen melding van Kjoess’ verblijf in Dmitlag, het kamp op zo’n 60 kilometer van Moskou. Eigenaardig, want dat verblijf daar – dat bleek al snel – is gewoon gedocumenteerd.

Kjoess werd in 1877 (volgens sommige bronnen in 1874) geboren in Odessa (ook genoemd wordt: Sjavli in Litouwen). Een groot deel van zijn werkzame leven was hij orkestleider in het leger. Dat bracht hem in het Russische Verre Oosten, waar de rivier de Amoer stroomt. Zijn beroemdste muziekstuk droeg hij op aan Vera Jakovlevna Kirillenko, de echtgenote van een hoge officier. Dat maakt de titel extra dubbelzinnig, want had hij nou de golven van het Franse amour voor ogen, of van die Siberische rivier (Amoer, Amur, Amour … in het Russisch is dat hetzelfde woord: Амур.) Hoe dan ook, er komt gedonder van en Kjoess – we schrijven 1910 - moet op zoek naar een andere baan.

Hij belandt in Odessa en jaren later, onder de Sovjets, in Moskou. Daar besluit hij zich, in 1933, vrijwillig aan te melden als kapelmeester in het nabijgelegen Dmitlag. Er werken daar ook tal van niet-gevangenen, die apart worden gehuisvest. Binnen een paar maanden heeft hijhet eerste orkestje van gevangenen speelklaar. Hij vormt er meerdere, voor verschillende sectoren van het kamp. Kjoess houdt het twee jaar vol in Dmitlag, dan keert hij terug naar Odessa.

Hier is een orkestje in Dmitlag te zien (vanaf 13.50). De dirigent is helaas niet Kjoess: 

In Oddessa geeft Kjoess onder meer les aan weeskinderen. Hij is in de stad wanneer de Tweede Wereldoorlog begint. Hij vlucht niet en wordt in 1942 vermoord. Vorig jaar werd een gedenksteen onthuld op het adres waar hij heeft gewoond, Ul. Ekaterinskoj 2:

Viktor Stoljarov - Возле башни, у проспекта

(Eerste publicatie: 24-1-20122)

Weer een mooi lied van de in Amerika woonachtige Viktor Stoljarov. De tekst vindt u onderaan. Stoljarov werkt aan een album dat Мельница (Molen) gaat heten.

Eerder al lied ik dit lied horen/zien (de tekst vindt u hier):

Возле башни, у проспекта.
(Tekst: Бахыт Кенжеев/Bachyt Kenzjejev)

Возле башни у проспекта
В круглой шляпе страшный некто
Горло кутая от ветра, крутит старое кино *)
.Нелегко, неторопливо,
Тучи тянутся к заливу
 В городке где я давно
 Не бывал, не пил в подвалах
 Не считал закатов алых
 Не прощался на вокзалах ни с друзьями ни с тобой
И не брал почти-што даром
Канцелярского товара
В мелкой клетке голубой

Водный город отдаленный
Камнем перенаселенный
В призрак собственный влюбленный
Так похожий на Париж,
Жили - все казалось мало!

Льется песенка с пластинки
Помнишь шарик на резинке,
Гриб раскрашенный в корзинке,
Чью-то ссору за стеной,
мышеловку-живоловку
Да пустую остановку у фонтанки ледяной?

Где мы были, что любили
Погибали пели или
Вирши детские творили - в снегбросали медный грош?
Исчезают губы, плечи
Нет иных, а те далече - где уже не разберешь.

*) Viktor schrijft onder het filmpje op Youtube: Ошибся в одной строчке - правильно - крутит старое кинo.

Nieuwe Russische woorden van 2011 - met een bijdrage van zangeres Jolka

(Eerste publicatie: 9-2-2012)

Over hoe ik een lijstje wilde maken van nieuwe Russische woorden uit 2011, maar hopeloos werd afgeleid door een zangeresje.

Bij Bolsjoj Gorod stuitte ik op een aardige lijst met nieuwe woorden uit 2011 en oude woorden met een nieuwe betekenis. Ik begreep: daar zit een stukje in en ging aan de slag. Zo kwam ik tegen:

Алкозажигалка - Alco-aansteker. Een manier om het vorig jaar ingevoerde verbod op de nachtelijke verkoop van alcohol te omzeilen. Je wordt lid van de club Alco-aansteker ("Voor verzamelaars van alcohol-attributen"), bestelt een aansteker (vanaf 1.000 roebel) die netjes aan huis wordt bezorgd. Elke betaalde roebel staat gelijk aan een punt, afhankelijk van het aantal punten mag je een geschenk uitkiezen: wodka, cognac, gin, enzovoort.

Осень-весна – herfst-voorjaar. Het nieuwe voetbalschema. Werd de Russische competitie voorheen afgewerkt tussen maart en november, in 2011 werd overgeschakeld op augustus – mei, met een winterstop tussen november – maart.

Булгария – Bulgarije. De naam van de boot die verging op de Wolga. Meer dan honderd doden. De boot was slecht onderhouden en met de vergunningen was van alles mis. ‘Bulgarije’ werd het symbool voor wat in Rusland vervallen en onveilig is. “Het is bij ons één Bulgarije”.

En toen kwam ik bij de E, en daar stond: 

Eщё немного и Прованс – Nog even en de Provence. Dat blijkt uit een liedje te komen van zangeres Ëлка (Jolka).

Nu heb ik zelf ook een paar aardig liedjes geschreven, maar hier ben ik heel erg jaloers op. Dat refrein! Smachtend zingt Jolka dat ze morgen om 07.22 zal vertrekken vanaf Borispol, zal denken aan de piloot die haar voorspoedig zal laten landen in Parijs, en dan nog even … dan zit ze in de Provence. In het Nederlands klinkt dat niet bijzonder, maar gelooft u me, in het Russisch staat dit als een huis en loopt het als een trein:

Завтра в семь двадцать две я буду в Борисполе
Сидеть в самолёте и думать о пилоте, чтобы
Он хорошо взлетел и крайне удачно сел
Где-нибудь в Париже, а там ещё немного и Прованс!

De laatste regel over de Provence ging een eigen leven leiden. Hij wordt nu gebruikt voor situaties waarin je nog éven moet volhouden … nog éven … en dan zit je in de Provence. Zelf ben ik de regel nog niet in het wild tegengekomen, maar zodra dat gebeurt, maak ik er onverwijld melding van.

En die lijst met nieuwe woorden moet u verder zelf maar even bekijken, ik ga nu dat refrein uit m'n hoofd leren.

Liedjes uit Russische films en een lied over de oorlog van Mark Bernes - 2

(Eerste publicatie: 16-12-2011)

Na een relatief kort verbod, keert Mark Bernes in 1960 weer terug op het podium. In Moskou zingt hij op een muzikale avond in het Sportpaleis enkele nummers. Niet alleen Bernes maakt zijn comeback, ook het lied De vijand had zijn geboortehoeve in brand gestoken klinkt opnieuw. In 1946 was het een keer te horen geweest op de radio, waarna het werd verboden omdat het te droef was en geen enkel positief heldendom uitstraalde.

(Het lied plus de Russische tekst vindt u in deel 1.)

Lev Rybak beschrijft in zijn boek Mark Bernes wat er die avond in Moskou gebeurde, toen Bernes het lied inzette:

“Hij zag dat mensen in de zaal in uniform opstonden. Hoe mannen in burger opstonden, met hun onderscheidingen op hun feestelijke jasjes. Hoe er witte zakdoekjes opdoken in vrouwenhanden…  Iedereen in de enorme zaal stond. De hoofden gebogen. Onstuitbare tranen wegvegend (...) Hij voelde hun emoties, het benam hem de adem. Maar hij zong. Hij moest zingen – hier, in het openbaar, die ondraaglijke last op zich nemen die neerdrukte op de schouders van de duizenden voor hem staande vrienden, wapenbroeders, medeburgers.”

Bernes trad daarna op in meerdere steden en overal waar hij De vijand … zong, gebeurde hetzelfde: het publiek ging staan. Daarmee was de terugkeer van het lied een feit. Enkele jaren later schreef Bernes in een brief aan de krant ‘Televisie’ hoe hij talloze brieven kreeg met het verzoek om de bladmuziek en de tekst:

"Alleen op één dag krijg ik al zo’n dertig van zulke brieven. En dat op mijn weinig bekende huisadres. Er liggen stapels bij de radio en tv. En nu heb ik bedacht: wat zou het goed zijn als in uw krant, kameraad redacteur, de tekst en de bladmuziek van dit lied zouden verschijnen. Dat is mijn verzoek aan u. Omdat van dit lied noch de bladmuziek, noch de tekst, noch een grammafoonopname bestaat, zou uw krant een grote en goede daad verrichten door de vele mensen te helpen die zo van dit lied zijn gaan houden.”

De krant voldeed aan Bernes’ verzoek. Tekst en muziek van De vijand had zijn geboortehoeve in brand gestoken werden naast zijn brief afgedrukt.

Ik kwam het lied van Bernes tegen op de site pesnifilm.ru, die gewijd is aan Russische filmmuziek. Daar stuitte ik ook op het ijzersterkte Den pobedy (Dag van de Overwinning, voor de Russische tekst: zie beneden):

Dan zou je denken: zo’n vrolijke, optimistische mars, daar kan niks mis mee zijn. Nou, toch wel. Met het nummer deden dichter Vladimir Charitonov en componist David Toechmanov in 1975 deel aan een liederenconcours voor 9 mei, de Dag van de Overwinning. Het werd eenmaal uitgevoerd, maar daarna bleef het op de plank liggen. Er zaten syncopen in de uitvoering, het riekte allemaal lichtjes naar tango en foxtrot en de wijze waarop de basgitaar werd bespeeld, kon ook niet. (Ik weet niet of deze elementen ook in der versie hierboven aanwezig zijn - muziektheorie is niet zo mijn ding.)

Het kwam uiteindelijk nog helemaal goed met Dag van de Overwinning. In november 1975 werd het uitgevoerd op een concert ter ere van de Dag van de politie, en ook toen al werd dat concert – een prachtige traditie – rechtstreeks uitgezonden op tv. Sindsdien behoort het tot het standaard oorlogsliedjesrepertoire van Rusland.

En ik sluit af met heel wat anders: het liedje Aleksandra, Aleksandra, ook van de site pesni.ru uit de film Moskou gelooft niet in tranen. Dat krijg ik al  dertig jaar niet uit m’n hoofd. (Voor de Russische tekst: zie beneden): (Filmpje doet 't op YouTube prima.)

Dag van de Overwinning

День Победы, как он был от нас далек, 
Как в костре потухшем таял уголек, 
Были версты, обгорелые, в пыли, 
Этот день мы приближали, как могли. 

Этот День Победы порохом пропах, 
Это праздник с сединою на висках, 
Это радость со слезами на глазах, 
День Победы, День Победы, День Победы. 

Дни и ночи у мартеновских печей 
Не смыкала наша Родина очей, 
Дни и ночи битву трудную вели, 
Этот день мы приближали, как могли. 

Этот День Победы порохом пропах, 
Это праздник с сединою на висках, 
Это радость со слезами на глазах, 
День Победы, День Победы, День Победы. 

Здравствуй, мама, возвратились мы не все, 
Босиком бы пробежаться по росе, 
Пол-Европы прошагали, пол-Земли, 
Этот день мы приближали, как могли. 

Этот День Победы порохом пропах, 
Это праздник с сединою на висках, 
Это радость со слезами на глазах, 
День Победы, День Победы, День Победы.

Moskou gelooft niet in tranen

Не сразу всё устроилось, Москва не сразу строилась
Москва слезам не верила, а верила любви
Снегами запорошена, листвою заворожена
Найдёт тепло прохожему, а деревцу земли

Александра, Александра, это город наш с тобою
Стали мы его судьбою, ты вглядись в его лицо
Что бы ни было вначале утолит он все печали
Вот и стало обручальным нам Садовое кольцо

Москву рябины красили, дубы стояли князями
Но не они, а ясени без спросу наросли
Москва не зря надеется, что вся в листву оденется
Москва найдёт для деревца хоть краешек земли

Александра, Александра, что там вьётся перед нами
Это ясень семенами крутит вальс над мостовой
Ясень с видом деревенским приобщился к вальсам венским
Он пробьётся, Александра, он надышится Москвой

Москва тревог не прятала, Москва видала всякое
Но беды все и горести склонялись перед ней
Любовь Москвы не быстрая, но верная и чистая
Поскольку материнская любовь других сильней

Александра, Александра, это город наш с тобою
Стали мы его судьбою, ты вглядись в его лицо
Что бы ни было вначале утолит он все печали
Вот и стало обручальным нам Садовое кольцо

Liedjes uit Russische films en een lied over de oorlog van Mark Bernes - 1

(Erste publicatie: 15-12-2011)

Wie op zoek is naar een bepaald liedje uit een Sovjet-film of zo maar wat wil rondneuzen tussen allerlei Russische filmliedjes: zet een koptelefoon op, ga naar pesnifilm.ru en u bent een tijdje onbereikbaar voor de buitenwereld. U kunt er zoeken op filmtitel, artiest of componist of op een bepaald thema (gek genoeg niet op de titel van een liedje).

Zelf dacht ik een muzikale reis door de tijd te gaan maken, maar ik bleef al snel haken achter één liedje: Vragi sozjgli rodnoejoe chatu (De vijand had zijn geboortehoeve in brand gestoken) van Mark Bernes. Het is een van de bekendste liedjes over de oorlog, maar kwam dat ook uit een film? Nou, uit een documentaire: Krylatye pesni (Gevleugelde liedjes) uit 1967, over het werk van componist Matvej Blanter. 

Een mooi, droevig lied over een soldaat die terugkeert van het front. Daar wacht hem dat afgebrande huis en het graf van zijn familie. Maar er was iets aan de hand met dat liedje... Wat ook weer?

Mark Bernes (1911-1969) was in 1967 een artiest van de buitencategorie en De vijand had zijn geboortehoeve in brand gestoken had een al even onaantastbare status, maar dat was niet altijd zo geweest. Componist Blanter schreef het lied kort na de oorlog op een tekst van Michaïl Isakovski. Een soldaat komt thuis van het front en denkt met zijn familie het glas te heffen op de overwinning. In plaats daarvan heft hij, met op zijn borst een medaille Voor Boedapest, het glas bij het graf van zijn vrouw. “En de soldaat dronk uit een koperen kroes / wijn halfom met verdriet” (voor de complete Russische tekst: zie beneden)  Slechts één keer was het te horen op de radio, waarna het forse kritiek kreeg. Het was te pessimistisch en dat gedoe met die drank gaf ook geen pas. De vijand … werd verboden en vergeten. Een kleine vijftien jaar later maakte het een comeback, dankzij Bernes, die zelf net een vernederende boycot achter de rug had.

In september 1958 verschijnt er in de centrale pers een artikel, waarin Bernes’ repertoire en zijn manier van zingen als banaal worden omschreven. (Mikpunt is met name het nummer Sjalandy, polnie kefali, uit de film Dva bojtsa, dat Bernes niet eens op zijn concertrepertoire heeft staan.) Een dag later verschijnt een tweede artikel, waarin een aanvaring van Bernes met een Moskouse politieagent breed wordt uitgemeten. Bernes, zo moet de lezer wel concluderen, heeft sterallures. Hij krijgt een strafzaak aan z’n broek (hij zou met zijn auto het leven van de agent in gevaar hebben gebracht), maar wordt van de meeste blaam gezuiverd. Toch is duidelijk: iemand probeert Bernes een toontje lager te laten zingen. Via-via krijgt hij te horen dat het Ministerie van Cultuur concerten met hem heeft verboden. Brieven van Bernes aan de kranten en aan het Ministerie, waarin hij zich verweert, blijven onbeantwoord.

Lang duurt de boycot niet. In 1960 treedt Bernes met enkele liedjes op tijdens een muzikale avond in het Sportpaleis bij het Moskouse Loezjniki-stadion. En daar klinkt voor het eerst sinds lange tijd weer De vijand had zijn geboortehoeve in brand gestoken.

Hier deel 2.

Враги сожгли родную хату, 
Сгубили всю его семью.
Куда теперь идти солдату,
Кому нести печаль свою.
Пошел солдат в глубоком горе
На перекресток двух дорог,
Нашел солдат в широком поле
Травой заросший бугорок.
Стоит солдат и словно комья
Застряли в горле у него.
Сказал солдат
Встречай Прасковья,
Героя мужа своего.
Готовь для гостя угощенье,
Накрой в избе широкий стол,
Свой день, свой праздник возвращенья,
К тебе я праздновать пришел.
Никто солдату не ответил,
Никто его не повстречал,
И только теплый летний вечерТраву могильную качал.
Вздохнул солдат, ремень поправил,
Раскрыл мешок походный свой,
Бутылку горькую поставилНа серый камень гробовой.
Не осуждай меня Прасковья,
Что я пришел к тебе такой,
Хотел я выпить за здоровье,
А должен пить за упокой.
Сойдутся вновь друзья, подружки,
Но не сойтись вовеки нам.
И пил солдат из медной кружки
Вино с печалью пополам.
Он пил солдат слуга народа,
И с болью в сердце говорил:
Я шел к тебе четыре года,
Я три державы покорил.
Хмелел солдат, слеза катилась,
Слеза несбывшихся надежд,
И на груди его светилась
Медаль за город Будапешт.
Медаль за город Будапешт.

Who the f*** is Alice - Oezbeekse versie

(Eerste publicatie: 8-12-2011)

Een nieuw lied van Viktor Stolyarov - Krylja

(Eerste publicatie: 23-11-2011)

Een nieuw lied van Viktor Stolyarov, Krylja (Vleugels). Zelf schreef hij de muziek, bij een gedicht van Aleksej Tsvetkov.  Ik vind het prachtig, net als het lied Koridor, dat ik eerder plaatste, ook met de tekst van Tsvetkov erbij. Koridor zet ik ook nog even onderaan deze post.   

Veel over Stolyarov heb ik nog niet gevonden, al heeft hij een weblog. Hij bedient zich van de artiestennaam Pol Stakanoff.  Er is een CD in de maak met meer werk van hem en Tsvetkov. Ik ben daar, dat begrijpt u,  zeer benieuwd naar.  

крылья

когда избу на заре запирала
всех заплакать о себе собирала
придорожных из кювета кикимор
буйных леших из заречного бора
а русалок приглашала на выбор
но пришли толпой для полного сбора
приплелось еще печальное что-то
из-за черного как полночь болота

нагляделась на любимые лица
больше здесь я говорит не жилица
обрекли меня стыду и бесчестью
злое горе мне судьба причинила
словно вынули из воздуха песню
словно солнце окунули в чернила
ни ногой теперь назад ни версты я
невозвратные мои золотые

и заплакали тогда и завыли
в соснах совы загудели забили
а печальное из чащ где трясина
не имеющее формы и вида
провожало до калитки спасибо
ковыляло до плетня деловито
остальные обнялись поревели
и остались жить одни как умели

долго шла через покосы и пашни
в край где грохот и стеклянные башни
в небесах стальные птицы летали
в стороне обосновалась неблизкой
и приматывала крылья бинтами
и работала потом программисткой
прежней жизни от нее ни привета
далеко должно быть за морем где-то

отчего мы с ней не за морем вместе
слишком много там для нечисти чести
ни слезинки у реки ни укора
чахнет чаща в непричесанном виде
мы от века не имели другого
представления о свете и быте
небо черное в трясине качалось
лишь бы время все текло не кончалось