De gênante aftocht uit Sint-Petersburg van gouverneur Matvijenko - 3

(Eerste publicatie: 22-8-2011)

Een prachtige afsluiting van de verkiezings-farce in Sint-Petersburg, waar mevrouw Valentina Matvijenko gisteren een zetel won in het bestuur van twee lokale kiesdistricten. Zo’n zetel had ze nodig om senator in Moskou te kunnen worden. (Over de achtergrond en de lachwekkende machinaties rond de verkiezingen schreef ik hier en hier.)

Kijkt u naar deze korte reportage van Pjaty Kanal, het lokale tv-station van Sint-Petersburg. Het vrolijke venijn zit in de staart, waar de nieuwslezeres zich verspreekt. Het resultaat is zo clownesk, en haar reactie zo passend, een betere illustratie van de poppenkast van de afgelopen dagen is moeilijk denkbaar.

De lezeres wil uitleggen dat de gouverneur van Sint-Petersburg (mevrouw Matvijenko dus) een mandat depoetatski (een mandaat als gedupteerde) nodig heeft om in de senaat te komen. In plaats van mandat depoetatski zegt ze echter: depoetat mandatski: Shtoby stat senatorom gubernatoru severnoi stolitsy neobchodim depoetat mandatski… Mevrouw Matvijenko, vertelt de nieuwslezeres dus, kan niet zonder gedeputeerde Mandatski...

Die nieuwslezeres - het wordt nu even persoonlijk - is niet mijn type, maar ik zou met haar een beste borrel kunnen drinken. Dat woordje oj!, en die onderdrukte lach aan het eind!

De gênante aftocht uit Sint-Petersburg van gouverneur Matvijenko - 2

(Eerste publicatie: 22-8-2011)

Graag kom ik nog even terug op de verkiezingsavonturen van Valentina Matvijenko in twee kleine kiesdistricten in Sint-Petersburg. Mevrouw de gouverneur behaalde gisteren in beide districten meer dan 95 procent van de stemmen en kan daarmee weggepromoveerd worden naar Moskou. (Over de achtergrond van haar vertrek en de machinaties bij de verkiezingen schreef ik eerder.)

Mijn complimenten voor het team-Matvijenko! Zoveel schaamteloosheid – je moet het maar kunnen. Ik pik er één dingetje uit: de agit-babka, een menselijk wapen (babka = oud vrouwtje) dat je – doorgaans tegen betaling – kan inzetten waar nodig. Je kan ze met bussen tegelijk aanvoeren, het kan ook in kleinere aantallen.

Hier ziet u zo’n agit-babka:

Op 17 augustus verwelkomde zij mevrouw Matvijenko in het kiesdistrict Petrovski, waar vier dagen later de verkiezingen zouden plaatsvinden. Een ontroerend beeld.

Dan twee daagjes eerder, 15 augustus. Politicus Boris Nemtsov  is naar het district gekomen om te protesteren tegen het kiezersbedrog. Zijn auto wordt tot staan gebracht en hij moet mee naar het bureau. En kijk eens wie we daar hebben! Onze agit-babka, nu zonder bloemen, maar met verwensingen aan het adres van Nemtsov.

Op het filmpje zien we haar (op 0.10) nog net uit een auto stappen die achter de politie aanreed. Als een soort vip-babka, met volledig verzorgd vervoer. Even later krijgt ze gezelschap van nog twee babka’s (zaten die ook in die auto?) en samen vormen ze een quick reaction force waartegen de dame die (op 0.59) Nemtsov wil verdedigen, kansloos is.

Wat ik me nou afvraag: Verenigd Rusland, de partij van Matvijenko (en van premier Poetin en president Medvedev) heeft bij zo’n lokale verkiezing alles onder controle, op één ding na: internet. Daar gieren de verhalen rond over het machtsmisbruik. Halen ze daar bij Verenigd Rusland hun schouders over op? En zo ja, hoe lang nog? Blijft het Russische internet de vrijplaats die het nu nog is? 

Deel 1 vindt u hier, deel 3 hier.

De gênante aftocht uit Sint-Petersburg van gouverneur Matvijenko - 1

(Eerste publicatie: 18-8-2011)

View fullsize

De verkiezingen voor de Doema, het Russische parlement, in december, werpen hun schaduw vooruit. Voor gouverneur Valentina Matvijenko van Sint-Petersburg heeft die schaduw de vorm aangenomen van een gênant schimmenspel met als ingrediënten: incompetentie, arrogantie en lafheid. Plaats van handeling: twee kleine kiesdistricten in Sint-Petersburg.

Matvijenko is in Sint-Petersburg, verdiend of onverdiend, bijzonder impopulair. Zo impopulair dat ze bij de Doema-verkiezingen wel eens een blok aan het been zou kunnen worden voor haar partij Verenigd Rusland, de partij van president Medvedev en premier Poetin. Tijdig wegpromoveren, moet men gedacht hebben. En Valentina kreeg de post aangeboden van voorzitter van het Hogerhuis…

Daar moest ze over nadenken. Op papier een machtige post, voorzitter van het Hogerhuis, maar in feite ben je daar als politicus uitgerangeerd. Na enig aandringen van Medvedev ging Matvijenko akkoord. O ja, een klein detail nog (het heeft er alle schijn van dat men dat even was vergeten): om voor het Hogerhuis in aanmerking te komen, moet je eerst ergens in een vertegenwoordigend orgaan zijn gekozen! Om veilig te worden weggepromoveerd, moest Matvijenko zich plots onderwerpen aan in potentie gevaarlijke (denk aan haar geringe populariteit) verkiezingen. Dat gaat gebeuren op zondag 21 augustus.

Voor deze electorale vuurproef werden in het geheim twee Petersburgse kiesdistricten uitgekozen: Petrovski en Krasnenkaja Retsjka. Waarom meteen twee districten? Dat is een kwestie van risicospreiding. Gaat het in Petrovski mis, dan heb je Krasnaja Retsjka nog. Dát er iets misgaat, is overigens niet waarschijnlijk. Matvijenko’s kandidatuur voor een lokale bestuurszetel -  net als het feit dat er in beide districten verkiezingen zouden komen! -  werd pas bekend nadat de deadline voor de registratie van kandidaten was verstreken. De oppositie had het nakijken. De dappere Matvijenko, de machtigste vrouw van Sint-Petersburg, vindt komende zondag in beide districten slechts een paar vage figuren uit haar eigen partij tegenover zich.

(De amateuristische wijze waarop men probeerde aan te tonen dat de lokale verkiezingen wel degelijk op tijd waren aangekondigd, is een verhaal apart. De details daarover vindt u – in het Russisch – hier.)

Intussen worden kosten noch moeite gespaard om Valentina Matvienko inderdaad veilig op een bestuurszetel in Petrovski en/of Krasnenkaja Retsjka te laten landen – waar ze overigens niet hoeft te blijven zitten. De wet staat haar toe om meteen naar het Hogerhuis in Moskou te vertrekken. Politicus Boris Nemtsov, die de wijken inging om kiezers te wijzen op het bedrog, belandde meteen op het politiebureau. Kiezers worden naar de stemlokalen gelokt, waar ze – in de beste Russische tradities - met van alles gunstig worden gestemd. Volgens de site sint-petersburg.ru kan men de kinderen meenemen voor een gratis medisch consult en worden er gratis kaartjes uitgedeeld voor een concert van het staatsensemble Pesnjari uit Wit-Rusland. Dat komt wel goed komende zondag, met Valentina Matvijenko.

Rest nog de vraag waarom gouverneur Matvijenko zo weinig geliefd is. De belangrijkste redenen: de recente strenge winters en haar eigen zoon. Niet voor het eerst onder Matvijenko bevond Sint-Petersburg zich dit jaar in de greep van sneeuw en ijspegels. Het onvermogen van de stedelijke diensten om wegen en trottoirs begaanbaar en veilig te houden (vallende ijspegels zijn levensgevaarlijk), wordt haar persoonlijk aangerekend. Matvijenko’s zoon Sergej heeft zich sinds zijn moeder in 2003 gouverneur werd, opgewerkt van een onbetekenend zakenmannetje-met-strafblad tot puissant rijk hoofd van een omvangrijk zakenimperium. Zuivere koffie of niet (ik steek mijn hand voor Sergej niet in het vuur), in Rusland, waar venijnige afgunst nooit ver weg is, is een dergelijke loopbaan van de zoon geen aanbeveling voor de moeder die een hoge post bezet.

View fullsize

Hier deel 2 en deel 3.

Gouverneur Matvijenko van Sint-Petersburg en de strijd tegen sneeuw en ijspegels

(Eerste publicatie: 5-1-2011)

De waarschuwing hier links kent iedereen in Sint-Petersburg. Er staat: Burgers! Bij een artilleriebeschieting is deze kant van de straat het gevaarlijkst! De waarschuwing stamt uit de Tweede Wereldoorlog. Een enkel voorbeeld is bewaard gebleven als gedenkteken.

Op het net kwam ik deze variant linksonder tegen, een mooi stukje agitprop:

Er staat: Burgers! Onder V.I. Matvijenko is elke kant van de straat levensgevaarlijk!

Vorige winter werd Sint-Petersburg geplaagd door overvloedige sneeuwval. Straten werden onbegaanbaar, auto’s raakten bedolven en zware ijspegels aan dakgoten maakten de trottoirs beneden levensgevaarlijk. V.I. Matvijenko, de gouverneur van de stad, kondigde maatregelen aan en liet afgelopen zomer weten dat Petersburg winterklaar was! Dat bleek te optimistisch. Stevige sneeuwval leidt deze winter opnieuw tot flinke problemen. Wegen zijn weer onbegaanbaar en vallende ijspegels hebben slachtoffers gemaakt.

Gouverneur Matvijenko vindt de kritiek overdreven. De verwijzingen her en der naar het beleg van Leningrad, toen het leven in stad ’s winters volledig tot stilstand kwam, vindt ze ongepast. En de burgers zouden ook best zelf de handen uit de mouwen mogen steken. Dat is dan weer tegen het zere been van de hardwerkende belastingbetalers in Sint-Petersburg, die vinden dat de gemeentediensten gewoon hun werk moeten doen.

Er zijn veel buitenlandse sneeuwruimers aangekocht, maar er zijn nog onvoldoende chauffeurs die met dat moderne spul overweg kunnen. Geparkeerde auto’s maken sneeuwruimen ook lastig. Dat kwaad wordt inmiddels bestreden met een nieuw verkeersbord met daarop de uren waarop geruimd gaat worden. Daarover een aardig filmpje:

Er zijn er voorlopig zestig van gemaakt, bij wijze van proef. Ze hebben een ‘informatief’ karakter, op een ‘overtreding’ staan geen sancties. Maar, zo zegt de man van de gemeente, we hopen op de medewerking van de autobezitters. “We wonen tenslotte in Sint-Petersburg”, waarmee hij doelt op de reputatie van de stad, waar iedereen net wat beschaafder is en vriendelijker dan elders in het land. Volgens het meisje van de televisie lijkt het erop dat de nieuwe borden vooral daar worden neergezet waar al een parkeerverbod geldt. Zodat de auto’s van ‘onoplettende chauffeurs’ toch gewoon kunnen worden weggesleept.

Let ook op de prachtige bontmantel op 2.40. Ik denk dat je met die mevrouw beter geen ruzie kunt krijgen.

Over de ijspegels nog het volgende. Jelle Brandt Corstius antwoordde via twitter op een vraag van een lezer over het aantal doden door ijspegels. Dat waren er vorige winter in Sint-Petersburg vijf (150 gewonden). En hij wees ook nog op een artikel over tien ijspegeldoden worldwide.

View fullsize

Medvedev spreekt zich uit tegen de Gazpromtoren in Sint-Petersburg. Kan de vlag uit?

(Eerste publicatie: 21-5-2010)

View fullsize

Meestal reageer ik hier niet meteen op actuele zaken, maar vandaag maak ik een uitzondering. President Dmitiri Medvedev heeft zich onomwonden uitgesproken tegen de bouw van de idiote, vierhonderd meter hoge toren van Gazprom in Sint-Petersburg.

De bouwplannen voor de toren, aan de rand van het historisch centrum van Petersburg, leidden tot veel protesten. Ook de UNESCO – het centrum van de stad staat op de Werelderfgoedlijst – is tegen. En nu dus ook Medvedev. In een door zijn assistent Sergej Prichodko getekende brief wijst hij de federale en regionale overheden (onder wie mevrouw Matvijenko, gouverneur van Sint-Petersburg) op het belang van de door UNESCO gedane aanbevelingen. Ruslands reputatie mag geen schade leiden, aldus de president. Misschien niet het sterkste argument (het gaat toch vooral om Sint-Petersburg en niet om de reputatie van Rusland), maar nou ja.

View fullsize

De inhoud van de brief werd openbaar gemaakt door Aleksandr Kibovski, hoofd van Rosochrankultura, de Rijksinstelling voor Cultuurbehoud. Volgens Kibovski stelt Medvedev zich in zijn brief op achter UNESCO, dat eerder opriep om een streep te zetten onder de bouwplannen voor de toren, en verlangt hij dat er gezocht wordt naar alternatieven. De alom geliefde mevrouw Matvijenko, dikke vriendjes met het voor het stadsbudget zeer belangrijke Gazprom, had zich eerder weinig vleiend uitgelaten over de UNESCO-lijst: “Niet meer dan een mooi strikje om het lijf van Sint-Petersburg”.

View fullsize

Valentina Matvijenko

Volgens Kibovski heeft Medvedev Rosochrankultura opgedragen om de internationale verplichtingen van Rusland, vastgelegd in de UNESCO-conventie, strikt na te leven. “Dat komt volledig overeen met onze positie, dat overtredingen op het gebied van monumentenbehoud ontoelaatbaar zijn, los van de subjectieve mening van regionale overheden”, aldus Kibovski in de krant Kommersant.

Helaas beschikt Rosochrankultura niet over volmachten om naleving van de UNESCO-conventie af te dwingen. Die liggen bij Buitenlandse Zaken en het Ministerie van Cultuur. Hoe actief die zich gaan inzetten voor het behoud van het historisch centrum van Sint-Petersburg, is afwachten. Zou mevrouw Matvienko daar voldoende steun vinden om Medvedevs verzet tegen de toren te kunnen negeren? Ik kan het me nauwelijks voorstellen, maar we steken de vlag nog niet uit.

Een feestje van Prochorov op de Avrora

(Eerste publicatie: 11-6-2009)

Tja, wat moet je daar nou van maken.

Het tijdschrift Russische Pionier, opgericht met geld van miljardair Michail Prochorov, bestaat een jaar en viert een feestje. Je nodigt een paar collega-miljardairs/miljonairs uit, wat ministers en ook de onvermijdelijke gouverneur van Sint-Petersburg Valentina Matvijenko komt langs. Locatie: de Avrora, het schip dat in 1917 met een paar losse flodders het sein gaf voor de bestorming van het Winterpaleis. Waarbij u moet weten dat in de USSR een Pionier een lid was van de communistische jeugdbeweging.

Valentina Matvijenko

De keuze van de lokatie, is dat ironie? Verfrissende luchthartigheid? Of juist het toppunt van slechte smaak en minachting voor de geschiedenis?

Michail Prochorov is de miljardair die in het Franse wintersportoord Courchevel korte tijd werd vastgehouden, omdat de lokale autoriteiten vraagtekens zetten bij het invliegen van een stoet Russische dames van plezier. Aan het begin van dit filmpje komt Prochorov de loopplank van de Avrora opgelopen:

Zou hij verantwoordelijk zijn geweest voor het programma? Halverwege komt op een soort ponton Sergej Sjnoerov met zijn band aangedreven. Een voorbeeld van zijn teksten: “Ik ben een wilde man / ballen, tabak, een kegel en een stoppelbaard”. De band barst los, aan boord van de Avrora staat het publiek, onder wie dus ook mevrouw Matvijenko. Mij lijkt dat je daar als gouverneur niet gezien wilt worden, maar te oordelen naar de brede glimlach van Matvijenko aan het eind van het filmpje, heeft ze zich prima vermaakt. Of is ze eerder van boord gegaan? (De mensen die aan het eind van boord de Neva inspringen, zijn geen gasten, maar leden van een theatergroep.)

Intussen stikken de communisten van de provincie Leningrad bijna van nijd. Op hun site lezen we dat de vodka, tequila en champagne van de loop van de Avrora dropen. “De onzichtbaar op het schip aanwezige revolutionaire matrozen uit het verre oktober van 1917 spreken een vloek uit over de losgeslagen kapitalisten, en alle deelnemers aan het feestje verliezen hun business, hun bewegingsvrijheid, gaan failliet, gaan financieel en geestelijk bankroet.”

Een mooi beeld. We volgen de ontwikkelingen op de voet.

De militaire aanklager van het district Leningrad is in elk geval met een onderzoek begonnen. De Avrora is officieel nog altijd een militair object.