Verenigd Rusland

De gênante aftocht uit Sint-Petersburg van gouverneur Matvijenko - 3

(Eerste publicatie: 22-8-2011)

Een prachtige afsluiting van de verkiezings-farce in Sint-Petersburg, waar mevrouw Valentina Matvijenko gisteren een zetel won in het bestuur van twee lokale kiesdistricten. Zo’n zetel had ze nodig om senator in Moskou te kunnen worden. (Over de achtergrond en de lachwekkende machinaties rond de verkiezingen schreef ik hier en hier.)

Kijkt u naar deze korte reportage van Pjaty Kanal, het lokale tv-station van Sint-Petersburg. Het vrolijke venijn zit in de staart, waar de nieuwslezeres zich verspreekt. Het resultaat is zo clownesk, en haar reactie zo passend, een betere illustratie van de poppenkast van de afgelopen dagen is moeilijk denkbaar.

De lezeres wil uitleggen dat de gouverneur van Sint-Petersburg (mevrouw Matvijenko dus) een mandat depoetatski (een mandaat als gedupteerde) nodig heeft om in de senaat te komen. In plaats van mandat depoetatski zegt ze echter: depoetat mandatski: Shtoby stat senatorom gubernatoru severnoi stolitsy neobchodim depoetat mandatski… Mevrouw Matvijenko, vertelt de nieuwslezeres dus, kan niet zonder gedeputeerde Mandatski...

Die nieuwslezeres - het wordt nu even persoonlijk - is niet mijn type, maar ik zou met haar een beste borrel kunnen drinken. Dat woordje oj!, en die onderdrukte lach aan het eind!

De gênante aftocht uit Sint-Petersburg van gouverneur Matvijenko - 2

(Eerste publicatie: 22-8-2011)

Graag kom ik nog even terug op de verkiezingsavonturen van Valentina Matvijenko in twee kleine kiesdistricten in Sint-Petersburg. Mevrouw de gouverneur behaalde gisteren in beide districten meer dan 95 procent van de stemmen en kan daarmee weggepromoveerd worden naar Moskou. (Over de achtergrond van haar vertrek en de machinaties bij de verkiezingen schreef ik eerder.)

Mijn complimenten voor het team-Matvijenko! Zoveel schaamteloosheid – je moet het maar kunnen. Ik pik er één dingetje uit: de agit-babka, een menselijk wapen (babka = oud vrouwtje) dat je – doorgaans tegen betaling – kan inzetten waar nodig. Je kan ze met bussen tegelijk aanvoeren, het kan ook in kleinere aantallen.

Hier ziet u zo’n agit-babka:

Matvienko-provodi.jpg

Op 17 augustus verwelkomde zij mevrouw Matvijenko in het kiesdistrict Petrovski, waar vier dagen later de verkiezingen zouden plaatsvinden. Een ontroerend beeld.

Dan twee daagjes eerder, 15 augustus. Politicus Boris Nemtsov  is naar het district gekomen om te protesteren tegen het kiezersbedrog. Zijn auto wordt tot staan gebracht en hij moet mee naar het bureau. En kijk eens wie we daar hebben! Onze agit-babka, nu zonder bloemen, maar met verwensingen aan het adres van Nemtsov.

Op het filmpje zien we haar (op 0.10) nog net uit een auto stappen die achter de politie aanreed. Als een soort vip-babka, met volledig verzorgd vervoer. Even later krijgt ze gezelschap van nog twee babka’s (zaten die ook in die auto?) en samen vormen ze een quick reaction force waartegen de dame die (op 0.59) Nemtsov wil verdedigen, kansloos is.



Wat ik me nou afvraag: Verenigd Rusland, de partij van Matvijenko (en van premier Poetin en president Medvedev) heeft bij zo’n lokale verkiezing alles onder controle, op één ding na: internet. Daar gieren de verhalen rond over het machtsmisbruik. Halen ze daar bij Verenigd Rusland hun schouders over op? En zo ja, hoe lang nog? Blijft het Russische internet de vrijplaats die het nu nog is? 

Deel 1 vindt u hier, deel 3 hier.

De gênante aftocht uit Sint-Petersburg van gouverneur Matvijenko - 1

(Eerste publicatie: 18-8-2011)

De verkiezingen voor de Doema, het Russische parlement, in december, werpen hun schaduw vooruit. Voor gouverneur Valentina Matvijenko van Sint-Petersburg heeft die schaduw de vorm aangenomen van een gênant schimmenspel met als ingrediënten: incompetentie, arrogantie en lafheid. Plaats van handeling: twee kleine kiesdistricten in Sint-Petersburg.

Matvijenko is in Sint-Petersburg, verdiend of onverdiend, bijzonder impopulair. Zo impopulair dat ze bij de Doema-verkiezingen wel eens een blok aan het been zou kunnen worden voor haar partij Verenigd Rusland, de partij van president Medvedev en premier Poetin. Tijdig wegpromoveren, moet men gedacht hebben. En Valentina kreeg de post aangeboden van voorzitter van het Hogerhuis…

Daar moest ze over nadenken. Op papier een machtige post, voorzitter van het Hogerhuis, maar in feite ben je daar als politicus uitgerangeerd. Na enig aandringen van Medvedev ging Matvijenko akkoord. O ja, een klein detail nog (het heeft er alle schijn van dat men dat even was vergeten): om voor het Hogerhuis in aanmerking te komen, moet je eerst ergens in een vertegenwoordigend orgaan zijn gekozen! Om veilig te worden weggepromoveerd, moest Matvijenko zich plots onderwerpen aan in potentie gevaarlijke (denk aan haar geringe populariteit) verkiezingen. Dat gaat gebeuren op zondag 21 augustus.

Voor deze electorale vuurproef werden in het geheim twee Petersburgse kiesdistricten uitgekozen: Petrovski en Krasnenkaja Retsjka. Waarom meteen twee districten? Dat is een kwestie van risicospreiding. Gaat het in Petrovski mis, dan heb je Krasnaja Retsjka nog. Dát er iets misgaat, is overigens niet waarschijnlijk. Matvijenko’s kandidatuur voor een lokale bestuurszetel -  net als het feit dat er in beide districten verkiezingen zouden komen! -  werd pas bekend nadat de deadline voor de registratie van kandidaten was verstreken. De oppositie had het nakijken. De dappere Matvijenko, de machtigste vrouw van Sint-Petersburg, vindt komende zondag in beide districten slechts een paar vage figuren uit haar eigen partij tegenover zich.

(De amateuristische wijze waarop men probeerde aan te tonen dat de lokale verkiezingen wel degelijk op tijd waren aangekondigd, is een verhaal apart. De details daarover vindt u – in het Russisch – hier.)

Intussen worden kosten noch moeite gespaard om Valentina Matvienko inderdaad veilig op een bestuurszetel in Petrovski en/of Krasnenkaja Retsjka te laten landen – waar ze overigens niet hoeft te blijven zitten. De wet staat haar toe om meteen naar het Hogerhuis in Moskou te vertrekken. Politicus Boris Nemtsov, die de wijken inging om kiezers te wijzen op het bedrog, belandde meteen op het politiebureau. Kiezers worden naar de stemlokalen gelokt, waar ze – in de beste Russische tradities - met van alles gunstig worden gestemd. Volgens de site sint-petersburg.ru kan men de kinderen meenemen voor een gratis medisch consult en worden er gratis kaartjes uitgedeeld voor een concert van het staatsensemble Pesnjari uit Wit-Rusland. Dat komt wel goed komende zondag, met Valentina Matvijenko.

Rest nog de vraag waarom gouverneur Matvijenko zo weinig geliefd is. De belangrijkste redenen: de recente strenge winters en haar eigen zoon. Niet voor het eerst onder Matvijenko bevond Sint-Petersburg zich dit jaar in de greep van sneeuw en ijspegels. Het onvermogen van de stedelijke diensten om wegen en trottoirs begaanbaar en veilig te houden (vallende ijspegels zijn levensgevaarlijk), wordt haar persoonlijk aangerekend. Matvijenko’s zoon Sergej heeft zich sinds zijn moeder in 2003 gouverneur werd, opgewerkt van een onbetekenend zakenmannetje-met-strafblad tot puissant rijk hoofd van een omvangrijk zakenimperium. Zuivere koffie of niet (ik steek mijn hand voor Sergej niet in het vuur), in Rusland, waar venijnige afgunst nooit ver weg is, is een dergelijke loopbaan van de zoon geen aanbeveling voor de moeder die een hoge post bezet.

Hier deel 2 en deel 3.