Wij bezingen vandaag de buste van Poklonskaja – zingt u allen mee?

-----------------

Al een tijdje geen vrolijk lied meer gehad op dit weblog …

Maar gelukkig is daar Natalja Poklonskaja, ex-officier van justitie op de Krim, tegenwoordig Doema-lid in Moskou. Zij kon onlangs melden dat het borstbeeld (buste, zo u wilt) van de heilig verklaarde Nicolaas II in Simferopol op de Krim vocht had afgescheiden. Het Russisch heeft een mooi woord voor dat verschijnsel: мироточение / mirototsjenie, waarbij miro staat voor heilige olie.       

Poklonskaja heeft zich al eerder opgeworpen als een soort belangenbehartiger van Nicolaas II. Zo kwam zij vorig jaar bij de herdenking van slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog opdraven met een afbeelding van de ruim voor die oorlog vermoorde tsaar. Dat gaf nogal wat ophef, net als nu haar mededeling over het vochtverlies van de tsaar in Simferopol. Het inspireerde de Oekraïense groep Mirko Sablitsj tot onderstaand lied, waarin nadrukkelijk wordt gesuggereerd dat de obsessie van het parlementslid met Nicolaas II niet zozeer voortvloeit uit religieuze gevoelens, maar veeleer een kwestie is van hormonen.

Poklonskaja loopt mee in het zogeheten Onsterfelijke Regiment

Mirko Sablitsj gebruikt graag melodieën uit bekende films. In dit geval is dat de film Иван Васильевич меняет профессию uit 1973. Het bewuste lied zong ik regelmatig - in de originele versie - met mijn kamergenoten op de studentenflat in Voronezj, ergens vroeg in de jaren tachtig. Dat maakt het geheel voor mij nog aardiger. Nu, vele jaren later, schrapen wij weer de keel en ....

Liedje over de buste van Poklonskaja

Зелёною весной
Проблемы с головой
Нередко у Наташи случалися.
In het groene voorjaar,
Krijgt Natasja niet zelden
Problemen met haar hoofd.

Царь-батюшка во сне
На голубом слоне
Не раз являлся нашей раскрасавице.
Meer dan eens verscheen vadertje
Tsaar op een blauwe olifant in de dromen
Van onze prachtmeid

Однажды, после таких распутств
У детки замироточил бюст
Op een keer, na al die losbandigheid
Begon de buste van ons kindje olie te zweten

Кап-кап-кап: давай бегом в больницу
Ту, где могут подлатать чердак.
Drup-drup-drup, als de wiedeweerga naar het ziekenhuis
Dat ene, waar ze je bovenkamer kunnen reparen

Кап-кап-кап: пусть там тебе приснится
Граф Толстой (Тёма), Лермонов (c Чацким),
без уколов тут никак
Droom daar maar van graaf Tolsoj (Tjoma) en Lermontov (met Tsatski)
Zonder injecties is dit niet op te lossen

А скоро месяц май
И снова Николай
В бессмертный полк к Наташе набивается
En binnenkort is het mei
Dan dringt Nikolaj zich bij het Onsterfelijk Regiment
weer op aan Natasja.

Ведь без него никак
Не взяли бы рейхстаг
Want zonder hem gaat het echt niet
Hadden ze nooit de Reichstag ingemomen

Такая вот мирня расточается.
Zulk oliedom gelul wordt er dus rondgestrooid

Гундяев от счастья расцветёт,
Вся паства билеты в Крым берёт!
Goendjajev begint te stralen van geluk
De hele kudde koopt tickets voor de Krim

Кап-кап-кап! Из бюста доят миро,
Капают рублики "на храм".
Drup-drup-drup! Ze melken heilige olie uit de buste
De roebeltjes druppelen binnen “voor een kerkgebouw”

Кап-кап-кап! Смотрите как красиво
Капают, рублики, капают, кап-кап
Разводилам на карман.
Drup-drup-drup! Kijk eens hoe mooi
De roebeltjes, drup-drup, binnendruppelen
bij de oplichters 

Ох, много дураков
Да испокон веков
Взахлёб сосут нормальным людям кровушку.
Vele eeuwen al maken vele idoten vol overgave
Normale mensen het leven onmogelijk

Богатая страна –
Да поуши говна
И тараканы бегают в головушках.
Een rijk land
Tot aan zijn nek in de stront
En malende molens in de hoofdjes

Найдите ещё одну страну
Где церковь благословит войну!
Noem een ander ander land
Waar de kerk zijn zegen geeft aan de oorlog!

Кап-кап-кап – давно сорвало крышу
Дзюдоисту-шалуну.
Drup-drup-drup – de judoka-deugniet
Is al heel lang de weg kwijt

Кап-кап-кап – Россия еле дышит,
И корабль идёт- И корабль идёт- И корабль идёт ко дну.
Drup-drup-drup - Rusland ligt op apegapen
En het schip gaat, het schip gaat, het schip gaat
Naar de bodem.

(Met dank aan Jana Smirnova)

Russische les met пиндосы en хохлы. Gennadi Smirnov bezingt het wereldbeeld van de Russische Henk en Ingrid.

--------------------

Gennadi Smirnov

Cursisten! Het is weer tijd voor een lesje Russisch. En opnieuw krijgen wij daarbij hulp van Gennadi Smirnov, professioneel acteur en amateurzanger te Sint-Petersburg. U herinnert hem zich vast nog wel. Gennadi vindt het leuk om bekende Russische liederen te voorzien van een geheel nieuwe tekst, met – naast veel humor – voor u een hoop nieuwe, nuttige woorden.

Ik waarschuw meteen even: het aantal vieze woorden blijft dit keer beperkt tot één. Een groot verschil met onze vorige les.

De nadruk ligt deze keer meer op scheldwoorden. Het lied heet – in Gennadi’s versie - Lied over de vijanden. Die vijanden dat zijn, kort samengevat, alle landen die Rusland omringen, plus nog zo het een en ander. En voor een aantal van die vijanden hebben de Russen speciale woorden – en die gaat u leren! En passant biedt Gennadi u ook een blik op het wereldbeeld van de Russische Henk en Ingrid, dat gevoed wordt door velen uren staats-tv.

Gennadi Smirnov heeft dit keer het lied Drie maanden zomer onder handen genomen. Het origineel is van Valeri Obodzinski, van wie ik verder niks weet – behalve dat ik hem slecht verdraag. Dat laatste geldt vermoedelijk ook voor u, maar doet u even moeite, werkt u zich door onderstaand lied heen (en, eventueel, hou vol!, ook door mijn vertaling) – het geeft de versie van Gennadi extra cachet.

Graag uw aandacht voor Valeri Obodzinksi, met Drie maanden zomer!

Для тех, кто будит утро голосами,
Voor degenen die de ochtend wekt met stemmen
Кто видит мир влюбленными глазами,
Die de wereld bekijken met verliefde ogen

Для тех, кто обойти готов полсвета,
Voor degenen die de halve wereld rond willen gaan
Любимых повторяя имена,
Terwijl ze de namen van geliefden herhalen

Три месяца лето, три месяца осень,
Drie maanden zomer, drie maanden herfst
Три месяца зима и вечная весна.
Drie maanden winter en een eeuwig lente

Пускай идут дожди сплошным потоком,
Laat de regen neerkomen in aanhoudende stromen
Пускай в узорах белых стекла окон,
Laat de vensterglazen bedekt zijn met witte patronen
Пускай сбивают с ног порывы ветра,
Laat windvlagen je omver blazen
Но если сердцу молодость дана,
Maar als je jong van hart bent

Три месяца лето, три месяца осень,
Drie maanden …

-----------

En dan nu Gennadi Smirnov. De inhoud, tegen de achtergrond van het gedragen, mierzoete origineel, werkt zeer aanstekelijk. Let u vooral ook op de snik in Gennadi’s stem. De trotse vaderlandsliefde van de Russisch Henk en Ingrid raakt hem. De scheldwoorden staan cursief. Die heb ik in de vertaling vervangen door de gewone, bedoelde bevolkingsgroep. Want voor Finnen, bijvoorbeeld, zou ik zo gauw geen scheldwoord weten. (De uiteindelijk oogst – drie scheldwoorden – is mager. Maar zodra u die eenmaal kent, gaat u ze heel vaak tegenkomen. Let maar op!) 

Геннадий Смирнов "Песнь о врагах" from rzltrg on Vimeo.

С трудом глаза я утром открываю
Moeizaam doe ik ’s ochtends mijn ogen open
И сразу телевидение включаю
En meteen zet ik de televisie aan
Там всех врагов укажут поименно
Daar tonen ze met naam een toenaam al onze vijanden
Что нашему народу немилы
Die niet bemind zijn bij ons volk

Три месяца геи
Drie maanden homo’s
Три месяца турки
Drie maande Turken
Три месяца поляки
Drie maande Polen
И вечные хохлы
En de eeuwige Oekraïners

Три месяца НАТО
Drie maanden NAVO
Три месяца пиндосы
Drie maanden Amerikanen
Месяц баба с бородой
Een maand een tante met een baard
И вечные хохлы
En de eeuwige Oekraïners

Жена поставит сырники с вареньем
Mijn vrouw zet kwarkkoekjes met jam voor me neer
А сын и дочь посмотрят с восхищением
En mijn zoon en dochter kijken vol bewondering
Ведь знает в нашем доме даже котик
Want in ons huis weet zelfs de kleine poes:
Я – охуенен а кругом козлы
Ik ben een geweldige pik – met rondom idioten

Три месяца англы
Drie maanden Anglo’s
Три месяца саксы
Drie maanden Saxen
Три месяца грузины
Drie maanden Georgiërs
И вечные хохлы
En de eeuwige Oekraïners
Три месяца Псаки
Drie maanden [Jennifer] Psaki
Три месяца Меркель
Drie maanden Merkel
Три месяца Обама
Drie maanden Obama
И вечные хохлы
En de eeuwige Oekraïners
Три месяца эстонцы
Drie maanden Esten
Три месяца чухонцы
Drie maanden Finnen
Три месяца японцы
Drie maanden Japanners
И вечные хохлы
En de eeuwige Oekraïners

Hoe Black Sabbath in 1972 het Russische Journaal haalde. Of ...

---------

Een kort nieuwsberichtje uit 1972, toen de wereld nog heel overzichtelijk was. Het Russische Journaal meldt dat rockband Black Sabbath een Gouden Plaat heeft gekregen en voorziet die gebeurtenis van een heldere toelichting. De vertaling staat onder het filmpje.

Cultureel nieuws uit de Verenigde Staten van Amerika.

Op 6 november 1972 is een van de Amerikaanse zogenaamde rockgroepen, waarvan de naam in vertaling luidt: Zwarte Sabbath, onderscheiden met een gouden plaat. Het album dat deze hoge onderscheiding verdiende, heet: Deel 4, wat getuigt van de zeer hoge productiviteit van het ensemble.

Daarbij wordt de muziek van het Amerikaanse collectief gekarakteriseerd door een zogeheten zware klank. Het ensemble Zwarte Sabbath predikt geweld en religieus obscurantisme en zijn solist Ozzy Osborne is een klassiek voorbeeld van een verstoorde psychische gezondheid en de gespleten persoonlijkheid van iemand die zich geruime tijd heeft opgehouden in kringen van de Amerikaanse showbusiness.

Tot de meest opzienbarende capriolen van de zogenaamde zanger, behoren het opeten op het toneel van dode vleermuizen en ook uitspraken als: ik houd van drinken en ben graag permanent dronken, of: ik ben niet zo gek als iedereen denkt, ik ben veel gekker.

---------

Jeetje, dacht ik. De Sovjet-autoriteiten hadden de grootste moeite om de invloed van de Westerse pop- en rockcultuur binnen de perken te houden. Dan was dit toch wel opvallend veel reclame. De tekst van de presentator zou bij de gemiddelde puber het ene oor in en het andere uit zijn gegaan, maar die gitaarrifs aan het eind … Zelf nam ik op veertienjarige leeftijd definitief – dacht ik toen – afscheid van mijn ouders bij het aanhoren van de eerste klanken van de elpee Deep Purple In Rock. En zo zou menig Sovjet-puber na die paar akkoorden van Black Sabbath, getoond op het tv-journaal, voorgoed onbereikbaar zijn geworden voor welke van bovenaf opgelegde ideologie dan ook.

Ik grasduinde eens door de commentaren onder het filmpje en begreep al snel dat ik er volledig ingetuind was. Tussen boze opmerkingen van Black Sabbath-fans (“Amerikaanse band? Ze komen uit Engeland!”) las ik daar: “Koppen van vleermuizen afbijten deed Ozzy pas in 1982.” En even verder: “Mij maakt het niet uit, maar presentator Jevgeni Kotsjergin die hier te zien is, was in 1972 pas 27 jaar.”

De presentator is inderdaad de oude Jevgeni Kotsjergin en het filmpje, dat ik eergisteren op Facebook tegenkwam, werd een paar jaar geleden als een soort parodie gemaakt door de tv-zender Nostalgija.

Bij de naam Kotsjergin had bij mij trouwens een lampje moeten gaan branden, maar (ik schrijf het met lichte bezorgdheid …) dat deed het niet. Terwijl ik hem toch niet al te lang geleden genoemd heb, elders op dit blog. Zijn dochter stortte begin dit jaar haar dood tegemoet in een liftschacht. Daar schreef ik toen een stukje over.   

Wij gaan naar het EK en nemen mee: een duidelijke boodschap.

------------------------

Hier klopt iets niet – los nog van het feit dat de ouders van dat jochie links niet helemaal sporen.

Dan ga je naar een voetbalwedstrijd van jouw nationale elftal in Frankrijk en je trekt je zoon  een T-shirt aan. Met opschrift. In Latijnse letters. Dan kunnen ze het daar lezen. Vsem pizdets! Lachen, man!

Vsem pizdets jullie daar, in het Westen. Wij hebben lekker говно aan jullie. Met je MH17 en je санкции. En nou opzouten, wij gaan lekker voetbal kijken.

Всем пиздец – dan vertaal ík het maar even: Jullie gaan allemaal naar de kloten.

Wat taalkundig dan wel weer interessant is, want ‘jullie’ staat er helemaal niet. Je zou ook kunnen vertalen: iedereen naar de kloten. Of: wij gaan allemaal naar de kloten. Maar omdat deze boodschap gezien de keuze van het alfabet duidelijk aan een andere partij is gericht, en niet aan ‘wij’, dringt de variant met ‘jullie’ zich nadrukkelijk aan ons op. Helemaal natuurlijk met die tank erbij. De nieuwe T-14 Armata – maar dat terzijde.

Op internet werd gesuggereerd dat zo’n T-shirtje uitsluitend voor de Russen is bedoeld. Als een soort grapje onder elkaar. Dat de ouders het wel uit hun hoofd laten om hun zoontje een T-shirt met een vergelijkbare boodschap in het Engels, Frans of Duits aan te trekken. Dat de supporters van die landen – zeker de Engelse – dan weleens even heel snel een preventieve aanval zouden kunnen uitvoeren.

Zou kunnen. Maar dat veronderstelt nog enige intelligentie bij die ouders. Ik weet het niet.

Overigens beoordeel ik een land niet aan de hand van zijn voetbalsupporters. Behalve Wales. Dat volkslied gehoord, eergisteren?

Een schitterend ongeluk - hoe een gekantelde vrachtwagen een Russisch dorp in vreugde dompelde

Tussen alle literatuur, sociologie, fotografie en andere zware onderwerpen door even een vrolijk berichtje uit de provincie. En wel uit het dorp Maloperekopnoje (provincie Saratov), waar een omgevallen vrachtwagen het leven van de eenvoudige dorpelingen een week lang op z’n kop zette. En waar de enige agent ter plekke plots om onverklaarbare redenen verdween.

Het gebeurde allemaal al een maandje geleden, maar wat zou het.

Een ongeluk met een vrachtwagen op de snelweg bij Maloperekopnoje! We gingen erop af, vertelt een blonde dame aan de verslaggeefster. De toegesnelde bewoners durfden eerst niet te kijken, maar die begrijpelijke angst maakte vrij snel plaats voor even begrijpelijke blijdschap. De dorpelingen bekommerden zich liefdevol om de lading en brachten die vlot in veiligheid. Sommige auto’s konden nauwelijks nog wegrijden, zo vol zaten ze, aldus de blondine.

De gekantelde vrachtwagen vervoerde 20.000 flessen wodka.

(De uitgeschreven tekst van de tv-reportage staat hier.)

De oorzaak van het ongeluk is nog onduidelijk. “De chauffeur gaf gehoor aan iemands vurig gebed of verloor gewoon de macht over het stuur”, aldus de verslaggeefster. En nu, al een paar dagen op rij, kunnen de bewoners, wakker geworden tegen het middaguur, niet duidelijk meer uitleggen waar ze de vorige dag precies zijn geweest en wat ze zoal hebben gedaan. 

“Началось мародерство (Ze begonnen te plunderen)”, zegt de man met het zwarte mutsje (vanaf 0.51), met een stem waar ik weinig verontwaardiging in kan ontdekken. “De chauffeur haalde z’n schouders, zeg maar. Zo van: neem maar mee”, vervolgt het mannetje, die daarbij zijn lippen afveegt met een zakdoekje.

“Activisten evacueerden de lading onmiddellijk naar een veilige plek”, vertelt de verslaggeefster. Wie geen auto had, kwam te voet. En (vanaf 1.47) wie geen kracht meer had om de plek des onheils te verlaten, installeerde zich op hopen van glas om zich ter plekke, opofferingsgezind, over de ongelukkige lading te ontfermen.

In Maloperekopnoje wonen 604 mensen en volgens de verslaggeefster hadden ze het met die 20.000 flessen makkelijk tot Oud-en-Nieuw kunnen uitzingen. Maar het aantal bewoners nam plots aanzienlijk toe. Er kwamen familie, vrienden en kennissen op bezoek, die men in geen jaren had gezien. Ook kwam er een agent langs, die bij de dorpelingen informeerde of ze enig idee hadden waar de wodka was gebleven, die spoorloos was verdwenen uit die gekantelde vrachtwagen op de snelweg. Of dat bevolkingsonderzoek enig resultaat opleverde, vertelt de verslaggeefster niet. Wel weet ze nog te melden dat de bewuste agent de volgende dag niet meer op straat verscheen en dat de lokale politiepost op slot zat. 

Russische les met poezenfilmpje! Spectaculaire reddingsactie van een klein hummeltje door een paar grote, praatgrage Russen.

De poes kroop in een veer van een schokbreker

Het gebeurt niet zo vaak dat ik twee stukjes op een dag publiceer, maar wanneer ik een nuttig poezenfilmpje tegenkom, maak ik graag een uitzondering. Nuttig poezenfilmpje? Nuttig poezenfilmpje – voor wie graag spelenderwijs een beetje Russisch leert.

Wat wil het geval? Een domme poes blijkt zich te hebben vastgewurmd in een grote veer onder een Prado Landcruiser. De bevrijdingsactie, door een paar vrolijke, praatgrage Russen, is vastgelegd op camera. Gaat het ze lukken?  

De Russisch redders zijn zo praatgraag, dat er een gecensureerde versie van het filmpje bestaat. In die lange versie is – niet door mij – een boel weggepiept. Voor de taalles lijkt hij me desondanks het meest geschikt. Hij is ook een stuk langer dan de ongecensureerde. Hier is ‘ie:

Dankzij de combinatie met de pakkende beelden zult u uitdrukkingen als de onderstaande misschien wat makkelijker onthouden. Neemt u van mij aan: ze komen altijd wel een keertje van pas:

0.39 - Он такой адреналин получил.
0.52 - Космонавт у нас будет.
1.54 - Лапа торчит, морда не пролезет.
3.52 - Уже орет - жить-то хочет.
5.36 - Пружина надо ее назвать.
6.16 - За жопу вытаскивать. 
6.22 - Через голову не пролезет ни хера.

Mijn kennis van technisch Russisch is beperkt, maar wat een амортизатор is – een schokbreker – zal ik niet zo snel meer vergeten.

Voor de volledigheid hier nog de korte, ongecensureerde versie. Zodat u ook uw kennis van  onwelvoeglijk Russisch weer wat kunt bijpunten. (Let u vooral ook eens op de intonatie.)

En voor wie niet van poezenfilmpjes houdt, is hier een hondenfilmpje, waar ik al eens eerder over schreef.

Tel maar: zes soldaten - elf benen. En nog veertien andere opvallende details in de kleurrijke decoraties in de Moskouse metro.

De Moskouse metro is overweldigend. Voor alle pracht en paal kom je ogen tekort. Vijftien ondergrondse details die u bij een eerste bezoek zeker zijn ontgaan. (Ietsje meer toelichting bij alle vijftien – in het Russisch -  vindt u hier.) Om te beginnen: station Otradnoje. Zes soldaten, elf benen. De derde van links mist er eentje.

Majakovskaja. Geopend in 1938. De bogen zijn gemaakt op machines die eigenlijk bestemd waren voor de bouw van zeppelin-karkassen. Die zijn er nooit gekomen. Gooi je met kracht een muntje langs de boog, dan haalt dat de grond aan de andere kant. Over de maker (niet de ontwerper) van de prachtige mozaïeken in het plafond schreef ik hier.)  

Plosjtsjad Revoljoetsi. Voor deze matroos-vlaggenseiner stond Olimpi Roedakov model. Later, als kapitein 1ste klasse, danste hij een wals met koningin Elizabeth op de dag van haar kroning. (Dit moet ik nog eens natrekken – eerder schreef ik al over de opmerkelijke geschiedenis van Arkadi Gidrat, de hoogspringer die model stond voor een ander beeld op het station.)

Ochotny Rjad. Deze tegeltjes zijn met opzet onbedekt gelaten, om te laten zien hoe de muur er tussen 1935 en 2007 uitzag. Ze zitten ter hoogte van de eerste wagon in de richting van Boelvar Rokossovskogo.  

Dostojevskaja. Hier kunt u een tiental lijken op de muren zien. 

Koerskaja. Het bord vermeldt: Koerskaja Grote Ringlijn. Toen het station gebouwd werd, waren er nog plannen voor twee ringlijnen, een kleine en een grote. Het is er bij eentje gebleven en die heet gewoon Ringlijn.

Mendelejevskaja. Beeldje van de zwerfhond die rond het station leefde en in 2001 werd doodgestoken. Het is gewijd aan alle zwerfhonden.

Marksistskaja. Het ontwerp van de kroonluchters symboliseert de spiraalvormige ontwikkeling uit het dialectisch-materialisme .

Park Pobedy. In het marmer dat her en der in de metro is gebruikt, zijn veel fossielen te zien. De grootste, met een doorsnee van 50 cm, zijn te vinden op station Park Pobedy.

Kievskaja. Een soldaat in de Burgeroorlog met mobieltje en laptop.

Troebnaja. Glas-in-lood van Zoerab Tsereteli. Op de koepels ontbreekt een kruis, tot ergernis van vele passagiers, die na de opening van het station in 2007 her en der op Tsereteli’s creaties zelf maar een kruisje aanbrachten.

Dobryninskaja. Hier wordt Gagarin meegedragen, maar die was in 1950 bij de opening van het station 15 jaar oud … Drie keer raden wie er eerst op het mozaïek stond afgebeeld.

Rimskaja. Romulus en Remus op een omgevallen pilaar, onderdeel van de enige fontein in de Moskouse metro.

Petrovsko-Razoemovskaja. Uit de toelichting wordt mij niet duidelijk hoe dit hoofd in het marmer is ontstaan, maar het effect was onbedoeld.  
 

Novokoeznetskaja. De grote banken zouden afkomstig zijn uit de eerste Christus Verlosserkathedraal. Volgens een andere versie zijn ze gemaakt van marmer uit de kerk.