Mijn honderdste bezoek aan Sint-Petersburg - 3

(Eerste publicatie: 6-6-2012)

Tegen geld kan je op de foto met Peter de Grote, dacht ik. Er volgde een korte conversatie.

Hij: U wilt natuurlijk graag met mij op de foto!
Ik: Wat bent u nou voor Peter de Grote, ik ben langer dan u!
Hij: Ik ben Peter de Grote niet, ik ben graaf Orlov. 

Drie foto’s vlak voor een optocht van bikers over de Nevski, op de verjaardag van de stad. Ik heb het begin niet afgewacht:

Omdat mijn tante, net als Tsjechov, zo van teckels houdt.

Bij een bushalte op de Nevski Prospekt. Hemelse weemoed! Ik speelde vroeger ook nog wel eens op een drumstel.

Er lukte die middag helemaal niks met m’n foto’s, tot ik hem zag vegen. Even later, als cadeautje voor de fotograaf, kwam ook nog zij nog naar buiten.

Op het Nederlands Institituut in Sint-Petersburg namen mijn dertien medecursistes (tolken, vertalers) en ik zes dagen lang een diepe duik in de Russische taal en cultuur. Zie hier onze zangles. Het was allemaal prachtig.

Hier vindt u deel 1 en deel 2.)

Mijn honderdste bezoek aan Sint-Petersburg - 2

(Eerste publicatie: 4-6-2012)

In een stad die drijft op het water ...

... en baadt in het licht ...

 ... stijgt uiteindelijk, onvermijdelijk, iedereen wel een keertje op.

Hier deel 1 en deel 3.

Mijn honderdste bezoek aan Sint-Petersburg - 1

(Eerste publicatie: 2-6-2012)

Is een beetje onzin, hoor, de kop boven dit stukje. Alsof ik al mijn bezoeken aan Sint-Petersburg (en Leningrad) keurig netjes heb geteld. Ik kwam hier in 1979 voor het eerst, misschien zit ik tegen de honderd aan, misschien ben ik er allang overheen. 

Mijn huidige bezoek aan de stad van Peter de Grote is bijzonder. Voor het eerst loop ik rond zonder nadrukkelijk op zoek te zijn naar een verhaal. Voor het eerst loop ik vooral rond op zoek naar een foto. Besmet met het foto-virus (ik heb het flink te pakken) maakte ik er talloze, een zeer bescheiden selectie stuurde ik al via Facebook de wereld in. De komende tijd doe ik dat ook – met enige doublures - op deze plek. 

Dit weblog krijgt dus even een ander karakter, dat had ik al besloten. Wat ik nog nodig had was een leuke aanleiding en ik dacht: een jubileum! Ter ere dus van mijn honderdste bezoek aan Leningrad/Sint-Petersburg krijgt u van mij voor de verandering een beeldverslag. In hoeveel afleveringen, dat weet ik nog niet. Hoe dan ook, over niet al te lang keert dit blog terug in zijn oude, vertrouwde bedding. 

Het liep tegen achten in de Peter en Paul vesting en het was, op z’n Petersburgs, mei-fris. Ik zat op de koude stenen, toestel aan de grond, passend en metend. Een jolig bruidspaar, klaar met de bruidsreportage, schoof door mijn beeld naar de poort, richting zang en dans. En daar kwam zij voorbij, schuifelend, niet jolig. Geen zang en dans voor haar die avond. Ze keek naar me en vroeg zich misschien af of ik een foto van haar maakte.    

Hier deel 2 en deel 3.

Lente in Sint-Petersburg

(31-5-2012)

Februari is voorbij, maart is geweest. April hebben we uitgezeten en het is mei, de maand waarin wordt uitbetaald. In zonne-uren krijg je in Sint-Petersburg eindelijk al die dagen vergoed dat er geen einde aan de winter leek te komen.

Wat weten ze daar in Europa nou van de lente. Voor de echte lente moet je hier zijn, in Sint-Petersburg. In Europa gaat de zon in een half uurtje onder. Hier begint de zon om zeven uur te dalen, en verdwijnt vier uur later uit het zicht achter de roze universiteit, de groenblauwe Kunstkamera en de gouden Peter-en-Pauls vesting.

Dan moet de zomer nog beginnen.

Het weekeinde is voorbij, het is maandag, maar wat maakt ’t uit. We zingen, want het is lente. Pluk de zon, die je maanden heb gemist. Vergeet dat het morgen weer kan regenen. Toeristen staan zich even verderop te vergapen aan de Neva. Die waren hier niet, zes maanden geleden, toen je over het ijs naar de overkant kon lopen. Of twee maanden geleden, toen de moddersneeuw tien centimeter dik lag en de wind van de Finse Golf achter elke hoek op je lag te wachten.

Ze zijn welkom, hoor, die toeristen.  Maar wat weten zij nou van de lente.

Alexander III en zijn paard staan in brons ongelukkig te zijn voor het Marmerpaleis

(Eerste publicatie: 27-5-2012)

Mijn favoriete standbeeld in Sint-Petersburg is dat van tsaar Alexander III. Het staat te verpieteren op de binnenplaats van het Marmerpaleis, een metertje boven de grond.

Ooit prijkte de bonkige tsaar op zijn even bonkige paard hoog bovenop een stevig voetstuk op het stationsplein aan de kop van de Nevski Prospekt. Daar kregen tsaar en paard de ruimte. Zou het beest nu in galop gaan, dan zou het binnen een paar meter struikelen over een bankje en tot stilstand komen tegen een blauwgroene muur.

Het standbeeld, onthuld in 1909, is gemaakt door Paolo Troebetskoi. Ik kwam deze mooie foto tegen, waarop met een suprematistisch model de beste positie op het plein wordt bepaald.

Vanaf de inhuldiging was het beeld omstreden, wat ik me wel kan voorstellen. Was dit een eerbetoon aan een tsaar? Het staalde kracht uit, maar toch vooral domme kracht.

In 1922 haalden de nieuwe machthebbers nog een geweldig leuk geintje uit met het beeld. Het werd opnieuw onthuld, nu met een gedichtje van Demjan Bedny op de sokkel. Daarin stond dat de vader en de zoon van Alexander (Alexander II en Nicolaas II) “bij leven zijn terechtgesteld”, en dat Alexander III na zijn dood, “in staal gegoten” als boeman dienstdeed. (“Bij leven terechtgesteld” staat een beetje raar. Ook is het beeld van brons, niet van staal.)

In de jaren dertig belandde het beeld op de binnenplaats van het Russisch Museum. Door de ramen kon je het daar tot in de jaren negentig zien staan. Uiteindelijk werden tsaar en paard overgebracht naar het Marmerpaleis, een filiaal van het Russisch Museum. Daar rust het op een laag voetstuk waar eerder de pantserwagen van Lenin op stond. Zelden zal een standbeeld er zo onhandig bij hebben gestaan. Wat ook niet helpt is de wat ongelukkig gepositioneerde linkervuist van Alexander III. Daar hield hij ooit de teugels mee omvat, maar die is ‘ie kwijt.

Op de oorspronkelijke plek van het beeld staat tegenwoordig een doodsaaie obelisk. Die heeft iets met de Tweede Wereldoorlog te maken, dus weghalen zal wel geen optie zijn. Ik denk dat Alexander voorlopig nog wel even tegen die groenblauwe muur zit aan te kijken.

Een jaar of wat geleden stond ik op 1 mei’s avonds aan de Neva bij het Marmerpaleis naar het vuurwerk te kijken. Naast me wees een vader zijn zoontje door het hek op het standbeeld. “Nicolaas II”, zei hij. “Alexander III”, zei ik iets te snel. De vader keek me vernietigend aan.

Beetje spelevaren op een ijsschots in de Neva... Daar zijn die dingen niet voor!

(Eerste publicatie: 24-4-2012)

We onderbreken de kleine serie over het Russische paviljoen op de EXPO 1958 even voor een klein berichtje uit Sint-Petersburg.

Hij was op die schots gestapt en dacht: ik maak even een rondje. Leuke vraag op 1.25: "Hulp nodig?!"

Dan denk je: hoe dom kan je zijn? Maar dat valt nog best mee, want hij had wel mooi z'n telefoon even aan iemand anders gegeven. Koud water? "Ik zwem wel vaker in koud water".  

Ik sta op die kade aan de Neva trouwens zelf vaak genoeg te kijken, zo maar, naar de rivier. Prachtig uitzicht. Maar ja, dat is dan in de zomer, dan heb je zoiets niet.

Bouwvakkers in Sint-Petersburg vinden zilverschat

(Eerste publicatie: 2-4-2012)

Bent u de bezitter van een oud optrekje in Sint-Petersburg en was u van plan een betonnen vloertje te storten? Wacht u daar dan nog even mee, kijkt u eerst of er misschien nog iets ónder de vloer zit. Een geheime ruimte of zo.

Tijdens restauratiewerkzaamheden aan de Tsjaikovskistraat 29A in Sint-Petersburg stuitten bouwvakkers op zo’n ruimte. Niet onder de grond, maar tussen twee verdiepingen in. Die bleek volgestouwd met drie zilveren serviezen van de familie Narysjkin. Een deel van het tafelzilver zat gewikkeld in kranten uit juli, augustus en september 1917… Experts beoordelen de vondst als uniek. Dat wil je wel geloven, als je dat zo bij elkaar ziet. Over de waarde laat men zich nog niet uit, de inventarisatie is nog niet voltooid.

Het is niet alleen tafelzilver, er zitten ook onderscheidingen, horloges en sieraden bij. Aardig in het filmpje vind ik de persoon in uniform op 04.08, die een akte op gaat stellen. Hij straalt een zekere moedeloosheid uit en je ziet hem denken: dat heb ik weer. Op 06.50 gaat hij aan de slag, met pen en papier, op 12.28 zien we dat hij gelukkig hulp heeft gekregen.

Het wachten is natuurlijk op de eerste pretendent. Dat een nazaat van de Narysjkins zich meldt, lijkt uitgesloten. Te oordelen naar aangetroffen documenten is ene Sergej Sergejevitsj Somov de laatste eigenaar geweest. Somov is geëmigreerd naar Frankrijk, waar hij in 1976 is overleden. Somov was een verre verwant van de Narysjkins, andere verwanten zijn er niet – voor zover bekend. Een kwart van de geldelijke waarde komt toe aan de vinder, wiens naam niet bekend is gemaakt. De schat zelf eindigt waarschijnlijk in een museum.

Ik zou dolgraag willen weten wat er zoal aan gerechten in die zilveren schalen hebben gezeten. En mijn gedachten gaan ook uit naar het personeel dat de boel blinkend moest houden.

Hemelse goedheid! 165 lucht-panoramafoto’s van Sint-Petersburg en omstreken

(Eerste publicatie: 22-2-2012)

De Russische zoekmachine Yandex heeft er een apart hoekje voor ingeruimd: zo'n 165 panoramafoto’s van Sint-Petersburg en omstreken, genomen op een hoogte van 150-200 meter. Wat een feest! Maak de foto’s zo groot als uw scherm, beweeg 360 graden mee met de muis, en u weet meteen waar uw volgende reis naar toe gaat.

Ieder heeft natuurlijk zijn favoriete plekken. Voor mij staat het Petrovski stadion van ons FC Zenit hoog op de lijst. Niet op de onderstaande foto klikken, maar op deze link (en daar via het icoontje rechtsboven naar een volledig scherm).

Een uur of twee voor de wedstrijd, schat ik. Halverwege de brug naar het stadion de hekken waar je tas wordt gecheckt. Trek de foto met de muis omlaag en hup, daar heb je het Vasili eiland. De grote brug over, schuin links, langs de kerk, dan naar rechts en .. Nou ja, laat ik u niet vervelen met mijn vaste wandelroute ná de wedstrijd.

Het Moskovski station, ook boeiend. Hieronder een gewone foto, de 'beweegbare' luchtfoto vindt u hier. Valt me nu pas op, als je dat ziet van bovenaf: weinig sporen voor zo’n belangrijk station.

Het Varsjavski station. Doet me deugd: een paar jaar terug bezocht ik het alleraardigste treinmuseum daar, achter het toen nog vervallen stationsgebouw. Het museum (de wagons en locomotieven zijn duidelijk te zien) is er nog.

De complete Fontanka! En mijn favoriete brug: de Bolsjeochtinski (met linksonder de opgravingen van de vesting Niensjants). Ik zie ‘m helaas niet vaak, hij ligt een beetje uit de route. De Kresti gevangenis, de Nevski, de Ligovski ... eigenlijk gewoon alles. En Pavlovsk, Poesjkin, Peterhof... Wat ik al zei: een feest. Enige minpunt: de foto's zijn alle gemaakt in de zomer, en dat is voor Rusland en Sint-Petersburg natuurlijk maar de helft van het verhaal.

(Nog even, voor mijn cursusgenotes in mei: de Tavritsjeski sad met rechts het Nederlands Instituut.) 

Viktor Stoljarov - Возле башни, у проспекта

(Eerste publicatie: 24-1-20122)

Weer een mooi lied van de in Amerika woonachtige Viktor Stoljarov. De tekst vindt u onderaan. Stoljarov werkt aan een album dat Мельница (Molen) gaat heten.

Eerder al lied ik dit lied horen/zien (de tekst vindt u hier):

Возле башни, у проспекта.
(Tekst: Бахыт Кенжеев/Bachyt Kenzjejev)

Возле башни у проспекта
В круглой шляпе страшный некто
Горло кутая от ветра, крутит старое кино *)
.Нелегко, неторопливо,
Тучи тянутся к заливу
 В городке где я давно
 Не бывал, не пил в подвалах
 Не считал закатов алых
 Не прощался на вокзалах ни с друзьями ни с тобой
И не брал почти-што даром
Канцелярского товара
В мелкой клетке голубой

Водный город отдаленный
Камнем перенаселенный
В призрак собственный влюбленный
Так похожий на Париж,
Жили - все казалось мало!

Льется песенка с пластинки
Помнишь шарик на резинке,
Гриб раскрашенный в корзинке,
Чью-то ссору за стеной,
мышеловку-живоловку
Да пустую остановку у фонтанки ледяной?

Где мы были, что любили
Погибали пели или
Вирши детские творили - в снегбросали медный грош?
Исчезают губы, плечи
Нет иных, а те далече - где уже не разберешь.

*) Viktor schrijft onder het filmpje op Youtube: Ошибся в одной строчке - правильно - крутит старое кинo.