's lands wijs ...

Witte bruiden. Hoe ik in Jaroslavl op weg ging naar het Museum voor Beeldende Kunst en daar nooit ben aangekomen. Deel 1.

in ,

Dom! Vanaf het eerste bruidspaar had ik moeten gaan tellen, voor elke bruid en bruidegom een streepje in m’n opschrijfboekje. Nu wist ik aan het einde van de dag alleen zeker: het waren er een heleboel en de kleur van de bruidsjurken in Jaroslavl is dit jaar gewoon wit.

Ik was, nog niets vermoedend, op weg naar het Museum voor Beeldende Kunst, toen mijn oog viel op iets heel anders: het Museum van Muziek en Tijd. En ik dacht: waarom niet. Ik stapte naar binnen en moest meteen mee met een rondleiding. Er stond een groep gepland, maar die was te laat, en zo mocht ik, helemaal alleen, mee met de gids.

Ze heette Jevgenija Boriskina en ik kwam een heleboel te weten. Het Museum van Muziek en Tijd is een privé-museum, opgericht door goochelaar John Mostoslavski. Het telt drie onderdelen, eentje met oude grammafoons, iconen, klokken (om klok te kijken), klokken (om te luiden), 78-toerenplaten en strijkijzers, eentje met samovars, gietijzeren beeldjes en ook weer klokken (om te luiden) en eentje met porseleinen beeldjes, maar daar waren ze aan het verbouwen. 

We waren net halverwege de eerste zaal (hoogtepunt: de klok die ooit had toebehoord aan de neef van Anton Tsjechov), toen de verlate groep alsnog binnenkwam. Het was nu erg vol en ik deed een stapje terug. Achter me hoorde ik een medewerkster iets zeggen over een bruiloft.

Jelena had twee lange stokken met zachte bolletjes. Daarmee speelde ze op een paar kleine klokjes heel mooi “Moskouse Avonden”. Ze vertelde nog dat trojka’s zoveel klokjes aan het span hadden, dat de paarden daar makkelijk doof van konden worden. Achter me ging de voordeur open (het museum is klein) en daar stonden twee mannen met een witte bloem in een knoopsgat.

Via een steile trap naar beneden kwamen we bij de strijkijzers, iconen en 78-toerenplaten. Mijn blik viel meteen op De Favoriete Liedjes van Ilitsja. (Voor de niet ingewijdenen: met Iljitsja wordt Lenin bedoeld).

Een collega van Jevgenija– ik ben vergeten haar naam te vragen – pakte bereidwillig de plaat van de plank. Op de achterkant zag ik als eerste titel staan: De Internationale, en als laatste: Bruiloft (fantasie).

Deel 2 vindt u hier.

De bewoners van de binnenplaats contra de toren van de apotheek van Pehl

in , ,

(Eerste publicatie: 4-9-2011)

Kent u de apotheek van Pehl? Moet u beslist eens een kijkje gaan nemen. Een mooi gebouw met een fraai interieur, gelegen aan de Zevende Lijn op het Vasili eiland in Sint-Petersburg. Loopt u vooral ook even om het gebouw heen en probeer, via de Dneprovski-steeg, de binnenplaats op te komen. Ik waarschuw wel: komt u de binnenplaats op, dan wil dat niet zeggen dat u er ook weer afkomt.

Op de binnenplaats van de apotheek van Pehl staat een toren waar tot vrij recent niet veel mensen van wisten. De toren, een restant van een laboratorium, werd in de jaren negentig door een lokale kunstenaar overdekt met cijfertjes, op elke baksteen één. 

En zo stond die cijfertoren daar, een beetje plomp, een beetje verloren, weggedrukt in een hoek. Ik nam er ooit al eens foto’s, maar ik was in de buurt en dacht: ik ga weer eens kijken. Dat werd nog een heel avontuur.

De toren blijkt de laatste jaren te zijn uitgegroeid tot een soort bedevaartsoord. Er worden legendes over verteld, waarvan de simpelste nog is dat de cijfers af en toe spontaan veranderen. En sta jij daar op dat moment bij, dan wacht je een fortuin. Waar of niet, de bewoners waren het groeiend aantal onbevoegden op de binnenplaats zat en plaatsten een groot hek.

Vlak voor me werden drie jeugdige bedevaartgangers afgepoeierd door bewoners die net door het hek naar binnen gingen. De drie dropen af. Ik niet en even later hield een andere bewoner bereidwillig (iets té bereidwillig, bedenk ik nu), het hek voor me open.

Ik liep de binnenplaats op en zag de toren. Zonder cijfers. Ze hadden ‘m overgeschilderd!

Teruglopend, nog steeds op de binnenplaats, zag ik op de deur van het portiek vlakbij het hek een verzoek staan: niet bellen en niet kloppen. Onder de bel hing ook nog een briefje. Dat ziet u op de foto hieronder. Ik ga dat niet vertalen, maar neemt u van mij aan dat het een vrij overtuigend verzoek is om inderdaad niet aan te bellen of te kloppen.

Even later werd de reden van dat verzoek me duidelijk. Het hek zat potdicht! Onbevoegden komen de binnenplaats niet op en ook niet af! Het aantal gevangen bedevaartgangers moet aanzienlijk zijn, en wat doen die? Aanbellen natuurlijk bij de dichtstbijzijnde deur. Of ze er even uitgelaten kunnen worden.

Ik besloot mijn straf lijdzaam uit te zitten. Dat duurde vijf minuten, toen kwam er een bewoonster langs. Ze hield het hek voor me open. Twee nieuwe bedevaartgangers glipten naar binnen - ik had ze gewaarschuwd, ze wisten van het gevaar! Ik maakte nog wat foto’s en even later kwamen de twee teruggelopen, tot aan het dichte hek. Gevangen. Ik kon niks voor ze doen en heb ze aan hun lot overgelaten.

Hier nog een filmpje met een vorig, minder stevig hek. Te zien is hoe een bewoonster een groep bedevaartgangers met uitgestreken smoel vertelt dat de toren is ingestort. Helemaal niks van waar! (Wat die twee mannen in uniform met pistool daar doen, weet ik niet. Het lijkt mij geen zuivere koffie.)




Cameraatjes in het verkeer - een aardige agent in Donetsk

in ,

(Eerste publicatie: 8-4-2011)

Van auto’s weet ik niet zo veel. Van auto-accessoires nog veel minder. Wat ik wel weet, is dat een cameraatje achter de voorruit in Rusland steeds populairder wordt. Althans, je ziet steeds vaker filmpjes die met zo’n cameraatje zijn opgenomen. Twee genres zijn daarbij zeer geliefd: ongelukken en gesprekjes met een agent (inspektor) van de verkeerspolitie. Zo’n inspektor kan bijzonder vervelend zijn en dan is zo’n cameraatje een machtig wapen.

Maar zo’n inspektor kan ook bijzonder aardig zijn. Zo eentje treffen we hier in het Oekraïense Donetsk:




De inspektor kijkt eens wat er zoal op de achterbank ligt en informeert vriendelijk: geen illegale kopieën of zo, cd’s, dvd’s? Wat scheelt er aan? Hè, vervelend, keelpijn.

Dan ziet de inspektor het cameraatje. Dat is interessant! Hoe veel kost zoiets nou? 2.100 grivna (184 euro), zegt de chauffeur. “Oggó”, antwoordt de inspektor met een prachtige zachte g. Prijzig! En neemt ‘ie vooruit ook op? Natuurlijk! En hoelang neemt ‘ie op? Een hele dag, een etmaal. Inspektor: Alsjeblieft, zeg! Knap dingetje, voor als je een keer een botsing krijgt. Chauffeur: of als een inspektor zich fout gedraagt. Inspektor: Ja, foute inspektors, die zijn er zat bij ons. Tot ziens, het beste.

Dan begin je toch vrolijk fluitend aan de dag, na zo’n filmpje.

En omdat ‘ie zo leuk is, en mooi past bij het bovenstaande, een herhaling van een oud filmpje. Jekaterinburg. Bij een controle wijst de chauffeur de inspektor erop dat de politie-auto op een weg met eenrichtingsverkeer tegen het verkeer is ingereden! En dat daar dus onmiddellijk proces-verbaal van moet worden opgemaakt. Na enig heen-en-weer gepraat zegt de chauffeur tenslotte: Nou goed, omdat het de eerste keer is, laat ik u gaan. De inspektor ziet daar de humor wel van in.

Het laatste filmpje staat hier uitgebreider beschreven.

Beelden teruggevonden van jonge Franz! Ook met Schubert.

in ,

(Eerste publicatie: 6-3-2011)

Er zijn unieke beelden opgedoken van toen poes Franz nog jong was!

Eerst nog even de oude Franz. Ik liet hem al eerder zien (hier), maar tegen een tweede vertoning zal niemand bezwaar maken. Bovendien, er zijn sindsdien ook lezers en lezeressen bijgekomen die Franz nog helemaal niet kennen. Mag ik u (opnieuw) voorstellen, Franz!




“Het leven van Franz op Schubert”, zo heet het filmpje. (In het Russische zeg je trouwens: het leven van Franz onder Schubert.) En laat ik nou plots, diep in de stoffige archieven van youtube, tegen het volgende filmpje oplopen: “Het leven van Franz op Schubert – 2. Prequel”. Blijken er opnamen te bestaan van Franz als kleuter!




Een wandeling door Narvskaja Zastava. Engels ondertiteld.

in , ,

(Eerste publicatie: 31-8-2010)

Sint-Petersburg, een stralende maandagmorgen. In plaats van door de stad te struinen, zit ik thuis (17-aja Linija) op de computer naar een filmpje te kijken… Over Sint-Petersburg, dat dan weer wel. Ik krijg er geen genoeg van.

Een groepje jongelui, artistiek en filosofisch ingesteld, maakt een wandeling door Narvskaja Zastava, een modelwijk voor arbeiders uit de jaren twintig-dertig van de vorige eeuw. Naar de maatstaven van toen was het daar goed wonen. Al pratend zingen de jongelui zich los van hun omgeving, terwijl ze ondertussen wel voortdurend commentaar leveren op die omgeving en er ook door geïnspireerd worden. De wijk heeft duidelijk betere tijden gekend, maar als voedingsbodem voor het zwevende clubje wandelaars voldoet ze perfect. Engels ondertiteld.

Eén citaat: “There are a wide range of people who have long proclaimed that one of the major achievements is to refuse to make art. It’s a local thing, a part of St.Petersburg’s system”. En dan vragen ze aan een vrouw die uit het raam hangt hoe het leven in de wijk is. De ratten zijn een probleem, vertelt ze. Waarna de jongelui hun wandeling en gesprek vervolgen.

Beklemmend wordt het vanaf 34.25. In een café kijken de jongelui bijna verstijfd naar een toespraak van Poetin op tv. Een boze boodschapper uit een kwade wereld. De ontzetting is bijna voelbaar. Dan gaan ze verder en zingen zich weer los.

Sint-Petersburg - de culturele hoofdstad. Actiegroep Vojna.

in ,

(Eerste publicatie: 15-10-2010)

Ik heb zitten aarzelen – echt waar – of ik deze foto’s uit Sint-Petersburg hier zou plaatsen of niet.

Ik doe het lekker toch.

Dat beeld van die brug die omhoog gaat… En die bruggen in Sint-Petersburg blijven ’s nachts echt een paar uur overeind staan, hoor.

Op de onderste foto probeert de brandweer alles eraf te spuiten, volgens mij niet helemaal met het gewenste resultaat.

Update, twee dagen later: We komen nog even terug op de tekening die deze week nachtelijk Sint-Petersburg opvrolijkte. De locatie van de brug over de Neva had ik wel herkend, maar de symboliek was me even ontgaan. Dom! De brug bevindt zich zo’n beetje recht tegenover het gebouw van de FSB…

De schildering op het wegdek is het werk van de kunstgroep Voijna (Oorlog) en bedoeld als protest tegen een voorstel om de geheime dienst meer bevoegdheden te geven. Eén van de leden van de groep heeft korte tijd vastgezeten.

Meer details over de actie – je moet maar op het idee komen – vindt u hier.