(Eerste publicatie: 26-11-2012)
Anatoli Serdjoekov, je zou bijna medelijden met hem krijgen. Eerst word je ontslagen als minister van Defensie en dan krijg je ook nog eens modeontwerper Valentin Joedasjkin op je dak.
Joedasjkin ontwierp in opdracht van Defensie nieuwe legeruniformen. Voor de outfit bij parades nam hij elementen over uit de tijd van de veldheren Soevorov en Zjoekov. Voor de velduniformen nam hij onder meer een kijkje bij de NAVO. Het resultaat was een – voor zo ver mogelijk – elegant uniform gemaakt met membraantechnologie, vochtafstotend, thermisch verantwoord, kortom: uitstekend geschikt voor de barre winters in het land. (Over het ontwerp schreef ik eerder hier.)
Toen kwamen er steeds meer berichten over soldaten die kou leden en ziek werden. Dat kwam natuurlijk door dat fijne nieuwe uniform van die Joedasjkin. Parlementslid Vladimir Zjirinovski verklaarde onlangs, zoals gebruikelijk luidkeels, dat de modeontwerper, die zelf niet eens in het leger had gezeten, meteen gearresteerd moest worden.
Tijd voor Joedasjkin om terug te slaan. Wat ze nu dragen in het leger, daar heb ik niks mee van doen, liet hij weten. De krant Izvestija gaf Joedasjkin alle ruimte om uit te halen naar Defensie en naar de ontslagen Serdjoekov. Onder hém was het nieuwe uniform ingevoerd. (De timing van deze aanval is natuurlijk geen toeval, de van omvangrijke malversaties beschuldigde Serdjoekov krijgt plots op meerdere plekken een zeer onvriendelijke pers.)
Het ministerie van Defensie heeft Joedasjkin laten weten dat het diens ontwerpen naar eigen inzicht heeft aangepast. Werkelijk niets van wat ze nu dragen komt overeen met mijn ontwerp, klaagt Joedasjkin. Het materiaal, de fournituren, de kleur, de klittenband, het materiaal, allemaal met zo veel zorg uitgezocht… Alsof je ‘merkkleding’ koopt op een Chinese markt. En wie haalt het in z’n hoofd om de epauletten op de borst te doen! “Die zaten bij mijn ontwerp gewoon waar ze horen: op de schouders”.
De Russische dienstplicht roept – nu ook op tv. En: de tien populairste kwalen om uit het leger te blijven.
(Eerste publicatie: 8-7-2011)
Nog een week, dan is in Rusland de voorjaarsrecrutering weer voorbij. Tot 15 juli kunnen jongens die de dienstplichtige leeftijd hebben bereikt, een oproep verwachten van het lokale recruteringsbureau. Lang niet iedereen zit daar op te wachten.
De dienstplicht ontduiken is in Rusland bijna een nationale sport. Reden voor het leger om er een tv-spotje tegenaan te gooien. Daarin zien we een moeder, die op zelfverzekerde toon laat weten dat ze het toch echt zonder háár zoon zullen moeten doen. Het leger in? “Dan verliest hij een jaar! Wat koopt hij daarvoor? Hij is voor andere dingen geschapen.” Dan klinkt een gebiedende macho-stem: “Kruip onder je moeders rok vandaan. De verdediging van het vaderland is de plicht en taak van een burger van de Russische Federatie”. De laatste zin komt uit de Russische grondwet.
Over dit filmpje twee dingen. Ten eerste: die moeder is uitstekend gecast. Haar zoontje uit het leger houden, dat kan je haar wel toevertrouwen. Ze heeft – ze straalt het uit – een talent dat in het van smeergeld vergeven Rusland onbetaalbaar is: ze weet precies wanneer, aan wie en hoeveel. (Zo’n vier- à vijfduizend euro als je de juiste persoon binnen het leger rechtstreeks betaalt, zo’n duizend euro minder, als je van een welwillende arts een ‘bevrijdende’ diagnose koopt.)
Ten tweede: ik zou wel eens willen weten of zo filmpje effect heeft. In Nederland zou het vooral op de lachspieren werken, maar in Rusland? De gedachte dat je als echte vent gewoon het leger in moet, is wijdverspreid, de gedachte dat je het leger moet mijden als de pest, eveneens. Misschien worden er toch nog jongens (en ouders) door over de streep getrokken? Hieronder een boze reactie op het filmpje. Degene die dat op het net zette, gaat zeker het leger niet in:
“Dima ontwerpt computergames en verdient 60.000 roebel, betaalt belasting, helpt zijn moeder en gezin die hij als zijn vaderland beschouwt. Petka daarentegen voert in het leger geen flikker uit, maakt de plee schoon, oudere soldaten slaan ‘m met stokken voor z’n reet, gisteren hebben Kaukasiërs in zijn woning ingebroken, ze hebben z’n moeder en zus verkracht, maar Petka weet van niks, hij is zijn plicht voor het vaderland aan het vervullen.”
Ik kwam ook nog een lijstje tegen van de tien meest gebruikte diagnoses om de dienstplicht te ontlopen:
ruggegraatsverkromming
platvoete
osteochondrose
astma
maagzweer
alvleesklierontsteking
persoonlijkheidsstoornis
hoge bloeddruk
hartklachten
nierverzakking