leger

Epauletten op de borst! Modeontwerper Joedasjkin over ‘zijn’ legeruniform.

(Eerste publicatie: 26-11-2012)

legeruniform Joedasjkin mode modeontwerper Poetin
Serdjoekov

Serdjoekov

Anatoli Serdjoekov, je zou bijna medelijden met hem krijgen. Eerst word je ontslagen als minister van Defensie en dan krijg je ook nog eens modeontwerper Valentin Joedasjkin op je dak.

Joedasjkin

Joedasjkin

Joedasjkin ontwierp in opdracht van Defensie nieuwe legeruniformen. Voor de outfit bij parades nam hij elementen over uit de tijd van de veldheren Soevorov en Zjoekov. Voor de velduniformen nam hij onder meer een kijkje bij de NAVO. Het resultaat was een – voor zo ver mogelijk – elegant uniform gemaakt met membraantechnologie, vochtafstotend, thermisch verantwoord, kortom: uitstekend geschikt voor de barre winters in het land. (Over het ontwerp schreef ik eerder hier.)

Toen kwamen er steeds meer berichten over soldaten die kou leden en ziek werden. Dat kwam natuurlijk door dat fijne nieuwe uniform van die Joedasjkin. Parlementslid Vladimir Zjirinovski verklaarde onlangs, zoals gebruikelijk luidkeels, dat de modeontwerper, die zelf niet eens in het leger had gezeten, meteen gearresteerd moest worden.

nieuwe uniformen Russische leger

Tijd voor Joedasjkin om terug te slaan. Wat ze nu dragen in het leger, daar heb ik niks mee van doen, liet hij weten. De krant Izvestija gaf Joedasjkin alle ruimte om uit te halen naar Defensie en naar de ontslagen Serdjoekov. Onder hém was het nieuwe uniform ingevoerd. (De timing van deze aanval is natuurlijk geen toeval, de van omvangrijke malversaties beschuldigde Serdjoekov krijgt plots op meerdere plekken een zeer onvriendelijke pers.)

Het ministerie van Defensie heeft Joedasjkin laten weten dat het diens ontwerpen naar eigen inzicht heeft aangepast. Werkelijk niets van wat ze nu dragen komt overeen met mijn ontwerp, klaagt Joedasjkin. Het materiaal, de fournituren, de kleur, de klittenband, het materiaal, allemaal met zo veel zorg uitgezocht… Alsof je ‘merkkleding’ koopt op een Chinese markt. En wie haalt het in z’n hoofd om de epauletten op de borst te doen! “Die zaten bij mijn ontwerp gewoon waar ze horen: op de schouders”.


En met alle plezier laat ik hier nogmaals deze mevrouw zien in een Joedasjkin-ontwerp – toen alles nog goed was:

Russisch fotomodel uniform leger

De Russische dienstplicht roept – nu ook op tv. En: de tien populairste kwalen om uit het leger te blijven.

(Eerste publicatie: 8-7-2011)

Nog een week, dan is in Rusland de voorjaarsrecrutering weer voorbij. Tot 15 juli kunnen jongens die de dienstplichtige leeftijd hebben bereikt, een oproep verwachten van het lokale recruteringsbureau. Lang niet iedereen zit daar op te wachten.

De dienstplicht ontduiken is in Rusland bijna een nationale sport. Reden voor het leger om er een tv-spotje tegenaan te gooien. Daarin zien we een moeder, die op zelfverzekerde toon laat weten dat ze het toch echt zonder háár zoon zullen moeten doen. Het leger in? “Dan verliest hij een jaar! Wat koopt hij daarvoor? Hij is voor andere dingen geschapen.” Dan klinkt een gebiedende macho-stem: “Kruip onder je moeders rok vandaan. De verdediging van het vaderland is de plicht en taak van een burger van de Russische Federatie”. De laatste zin komt uit de Russische grondwet.


Over dit filmpje twee dingen. Ten eerste: die moeder is uitstekend gecast. Haar zoontje uit het leger houden, dat kan je haar wel toevertrouwen. Ze heeft – ze straalt het uit – een talent dat in het van smeergeld vergeven Rusland onbetaalbaar is: ze weet precies wanneer, aan wie en hoeveel. (Zo’n vier- à vijfduizend euro als je de juiste persoon binnen het leger rechtstreeks betaalt, zo’n duizend euro minder, als je van een welwillende arts een ‘bevrijdende’ diagnose koopt.)

Ten tweede: ik zou wel eens willen weten of zo filmpje effect heeft. In Nederland zou het vooral op de lachspieren werken, maar in Rusland? De gedachte dat je als echte vent gewoon het leger in moet, is wijdverspreid, de gedachte dat je het leger moet mijden als de pest, eveneens. Misschien worden er toch nog jongens (en ouders) door over de streep getrokken? Hieronder een boze reactie op het filmpje. Degene die dat op het net zette, gaat zeker het leger niet in:

“Dima ontwerpt computergames en verdient 60.000 roebel, betaalt belasting, helpt zijn moeder en gezin die hij als zijn vaderland beschouwt. Petka daarentegen voert in het leger geen flikker uit, maakt de plee schoon, oudere soldaten slaan ‘m met stokken voor z’n reet, gisteren hebben Kaukasiërs in zijn woning ingebroken, ze hebben z’n moeder en zus verkracht, maar Petka weet van niks, hij is zijn plicht voor het vaderland aan het vervullen.”

Ik kwam ook nog een lijstje tegen van de tien meest gebruikte diagnoses om de dienstplicht te ontlopen:

ruggegraatsverkromming
platvoete
osteochondrose
astma
maagzweer
alvleesklierontsteking
persoonlijkheidsstoornis
hoge bloeddruk
hartklachten
nierverzakking

Dedovstsjina - geweld in het Russische leger. Vermoorde slachtoffers vertellen hun verhaal.

(Eerste publicatie: 24-3-2011)

Jevgeni SjamoechinIk ben zwaar mishandeld door mijn mededienstplichtige Revjakin. Hij bracht me slagen toe op m’n hoofd, hij luisterde niet naar mijn gesmeek om te stoppen, net zolang tot ik bewusteloos raakte. Op 19 mei 2008 overleed ik in het ziekenhuis aan mijn verwondingen, zonder bij bewustzijn te zijn gekomen.

Marat Gizatoellin: Na zeven maanden dienst werd mijn ouders meegedeeld dat ik uit het legeronderdeel was verdwenen, maar niemand kon de precieze datum van mijn ‘verdwijning’ noemen. Op 12 april 2006 kwam bij het militair kantoor de mededeling binnen dat ik de avond ervoor niet ver van het onderdeel was gevonden, hangend in een strop. Mijn ouders hebben de kist geopend die uit het onderdeel was gearriveerd en raakten in shock – ze zagen dat ik zwaar was mishandeld. Mijn jongste broer Vadim is na mijn dood op zijn 17de jaar in een paar dagen grijs geworden.

Jaarlijks komen honderden Russische soldaten om door geweld binnen het leger. Duizenden raken gewond. Concrete cijfers worden niet meer gegeven. Vanaf 2004 publiceerde het ministerie van Defensie op zijn site maandelijks een rapport over het aantal omgekomen militairen en ook over het aantal misdaden binnen het leger. In 2009 kwamen tot en met oktober 297 militairen om het leven, waarvan 149 door zelfmoord. Vanaf november werden geen nieuwe cijfers gegeven, in 2010 werd de pagina van de site verwijderd.

De meeste doden zijn het slachtoffer van dedovsjtsjina, een moeilijk te vertalen woord. Het is een soort permanente ontgroening met veel geweld. Er zijn filmpjes van te vinden, die u beter niet kunt bekijken. Ze zijn verschrikkelijk. Veel soldaten vluchten voor de vernedering en het geweld in zelfmoord.

De nabestaanden kunnen een beroep doen op het fonds Moederrecht. Dat helpt bij strafzaken tegen de daders en probeert schadevergoedingen te regelen. Een recent initiatief van het fonds heeft veel aandacht gekregen. Op de site odnoklasniki.ru (een mengeling van hyves en schoolbank) hebben een aantal vermoorde soldaten een account gekregen – met instemming van de nabestaanden. Daar vertellen ze in de ik-persoon wat hun is overkomen. Lezers kunnen reageren. “Zo blijven de jongens, die tussen hun 18de en 20ste zijn omgekomen, leven in de virtuele ruimte”, aldus het fonds.




Denis Galejev: 12 maart 2007 ben ik omgekomen. De militairen deelden mijn mama mee dat ik zelfmoord had gepleegd – me had opgehangen. Maar mama geloofde dat niet. Ik wilde officier worden. Toen ik thuis was bezorgd, bekeek ze mijn lichaam en zag ze een rafelige wond op mijn arm en schaafwonden op m’n lichaam. De zaak over mijn dood is meerdere malen gesloten en heropend.

Vorige week maakte de militair procureur-generaal Sergej Fridinski bekend dat het aantal misdaden met geweld in het leger in 2010 in vergelijking met 2009 met 18 procent is gestegen. De cijfers hebben niet alleen betrekking op de dedovshina, een term die Fridinski overigens niet gebruikt. Mensenrechtenorganisaties doen dat liever ook niet, de term werkt volgens hen versluierend. Het betreft hier niets minder dan harde criminaliteit in een omgeving waar de zwakkeren op geen enkele bescherming kunnen rekenen.

Fridinski doet een poging om het geweld te verklaren. Rusland kent een dienstplicht en de problemen van de maatschappij komen daardoor het leger binnen. Ook letten veel officieren niet op de discipline. Waarmee mij nog niet verklaard lijkt waarom de ene soldaat de andere doodslaat.

Denis Zjarikov: Onze commandant van het onderdeel, kolonel Stolba, die had gedronken, schoot me met een Kalasjnikov in m’n hals, in zijn werkkamer, waar een dienstgenoot bij was. Zo maar. Omdat ‘ie dronken was.

Aleksandr Listjev: 15 juni 2009 ben ik omgekomen. Mijn mama en vrouw zeiden ze dat ik zelfmoord had gepleegd - me had opgehangen. Maar dat geloofden ze niet. Mijn kameraden die zijn afgezwaaid, zwijgen. De forensisch deskundige die foto’s van mijn lichaam heeft bekeken, zei dat ik acht steekwonden had, toegebracht terwijl ik nog leefde. Maar hij weigerde een officiële verklaring te tekenen. God is zijn rechter. Het belangrijkste is dat mijn naasten weten dat ik geen zelfmoordenaar ben.

Om de accounts van de vermoorde soldaten op odnoklasniki te zien, moet u zich eerst aanmelden. Zonder aan te melden kunt u hier ook een selectie zien.

Sporen van de oorlog - explosiegevaar in Kaliningrad

(Eerste publicatie: 14-6-2009)

download.jpg

In 1947 meldden de militaire autoriteiten van Kaliningrad trots aan Moskou dat in hun regio de mijnen en explosieven uit de oorlog waren opgeruimd. Dat bleek een beetje voorbarig. In de jaren daarna werden in de provincie Kaliningrad volgens de Nezavisimaja Gazeta nog meer dan één miljoen bommen en granaten onschadelijk gemaakt. Projectielen uit de oorlog maken nog steeds slachtoffers.

Toen Kaliningrad (tegenwoordig een Russische enclave tussen Litouwen en Polen) nog gewoon deel uitmaakte van de USSR was er een speciaal onderdeel van de Baltische vloot dat zich met dit probleem bezighield. Tegenwoordig is er een federale wet die de financiële lasten van de opruiming legt bij de gemeenten. En die, zeggen ze zelf, hebben te weinig geld.

Vorige week heeft het provinciebestuur van Kaliningrad een wet aangenomen die vastlegt wat er precies moet gebeuren, zodra ergens een bom wordt aangetroffen. De federale wet was daar onduidelijk over. De Nezavisimaja Gazeta wijst erop dat vraag van de financiering door de nieuwe wet niet is opgelost. De krant schrijft ook nog dat er in de regio een aantal particuliere explosievenopruimingsbedrijfjes actief zijn, wat mij erg nieuwsgierig maakt. Niet dat ik nou meteen bij hen een kijkje zou willen nemen (nou ja, van een afstandje), maar je vraagt je toch of zoiets legaal is.

1365672165_full.jpg

Volgens de regionale afdeling van het Ministerie voor Noodsituaties zitten er in Kaliningrad nog 1,35 miljoen stuks munitie in de grond. En voor de kust liggen nog zo’n 200 tot zinken gebrachte schuiten met oorlogsspul. Volgens de krant is het geen toeval dat er juist nu een nieuwe wet is gekomen. In de buurt van de stad Neman moet een kerncentrale komen, op een plek waar zwaar gevochten is. Een gedegen opruiming heeft daar nooit plaatsgevonden.

Een kort ander bericht, ongeveer uit dezelfde categorie: er waren plannen om het 90ste Opsporingsbataljon in de provincie Leningrad alweer op te heffen. Het bataljon, opgericht in 2007, houdt zich bezig met het opsporen en bergen van gesneuvelde soldaten. De teller staat op 3.468 stoffelijke resten. Het besluit van Defensie om het bataljon op te heffen, is op verzoek van de lokale overheid ingetrokken. Zie hier.

Vermiste Kalasjnikovs, Makarovs en Beretta's

(Eerste publicatie:  11-5-2009)

Wat doe je als journalist in Rusland als je wilt weten hoeveel wapens er in het uitgestrekte land worden vermist? Het Ministerie van Defensie of Binnenlandse Zaken bellen heeft weinig zin, je stapt naar een post van de verkeerspolitie en vraagt of ze de bewuste data even voor je op een CD’tje willen zetten. Zo gebeurd, schrijft Sergej Kanev van de Novaja Gazeta, zonder erbij te vermelden hoe hij de verkeerspolitie zo bereidwillig kreeg.

Met het voorbehoud dat de gegevens slordig zijn bijgehouden, komt Kanev tot een boeiende lijst. Uit de arsenalen van Defensie, Binnenlandse Zaken, het OM en de FSB worden vermist:

13.684 Kalasjnikovs

22.119 Makarov-pistolen

4.089 Toelski Tokarev-pistolen

268 Stetsjkins

3.634 Nagants

504 Mausers

705 Brownings

154 Beretta’s

203 Parabellums

6.114 ere- en museum-Walters.

Niet verrassend: vooral in de Kaukasus verdwijnt veel wapentuig. Het wordt gestolen, buitgemaakt op de gesneuvelde vijand of gewoon van diezelfde vijand gekocht. Niet zelden duikt een wapen later op wanneer misdadigers worden aangehouden. Daarbij wil de politie zo’n wapen nog wel eens ongeregistreerd achterhouden, voor eigen gebruik. Eind vorige maand schoot een Moskouse agent in en buiten een supermarkt drie mensen dood. Het moordwapen bleek hij illegaal in zijn bezit te hebben.

Nog even iets anders, wel leuk in dit verband. Een tijdje terug schreef ik over de Nagant revolver. Sindsdien krijg ik met enige regelmatig bezoekers op dit weblog die bij Google – ja, dat kan ik allemaal nagaan! -gezocht hebben op Nagant. Wat is nu het aardige: die zoekers op Nagant komen – ook dat kan ik zien - allemaal uit België.

Ontheiliging van een militaire onderscheiding - het Sint-Jorislintje

(Eerste publicatie:  5-5-2009)

Er is geen ontkomen aan in het Russisch straatbeeld: het Georgi of Sint-Jorislintje. In de aanloop naar 9 mei, de dag waarop de overwinning in de Tweede Wereldoorlog wordt gevierd, worden de lintjes door vrijwilligers uitgedeeld. Dit in het kader van de actie 'Sint-Jorislintje'. Dat is begonnen in 2005 met 800.000 stuks, nu worden er al vele miljoenen verspreid.

Het lintje is uitgegroeid tot een massaal gebruikt symbool en daar is bepaald niet iedereen gelukkig mee. Wat is het probleem? Het bewuste lintje, zwart-oranje of zwart-geel van kleur, maakt sinds eeuwen deel uit van hoge onderscheidingen, bestemd voor soldaten die aan gevechten hebben deelgenomen. Dat ziet er zo uit:

Tegenstanders van het massale gebruik (ze hebben een eigen site) zien de massale verspreiding als een "totale ontheiliging van een militair symbool”. En daar zit wat in, als we kijken naar een paar voorbeeld zoals hier links. (Onderaan in het filmpje nog veel meer fraais.)

De tegenstanders op hun site: “Wij eisen dat de actie 'Sint-Jorislintje' wordt beëindigd en de legendarische Joriskleuren niet worden bezoedeld!” Mijn sympathie hebben ze, maar ik geef ze weinig kans. Ze gebruiken trouwens wel heel aardig beeldmateriaal:

De tekst luidt: Ik hoef geen Georgij lintje! Ik heb het recht niet er een te dragen! Het is een variant op deze klassieke anti vodka-poster:

Bij een parade op het Rode Plein is een paraplu nooit nodig

(Eerste publicatie op 30 -4-2009)

68999181.jpg

Graaft u even in uw geheugen: kunt u zich een parade op 9 mei op het Rode Plein herinneren in de regen? Nee, dat kunt u niet, en dat is geen toeval. Ook dit jaar worden weer vliegtuigen de lucht ingestuurd, indien zich op Overwinningsdag wolken samenpakken boven Moskou. De wolken worden met chemicaliën bewerkt en laten dan hun natte lading los ver voor ze het centrum kunnen bereiken.

Vroeger werd daar geheimzinnig over gedaan, tegenwoordig in het geheel niet. Zo weten we nu uit tal van artikelen  dat op het vliegveld Tsjkalovski vanaf 7 mei vliegtuigen (type An-12 en An-26) klaar staan voor het geval dat. Eerst stijgt een ‘vliegtuig- meteolaboratorium’ (самолет-метеолаборатория) op en dan, met tussenpozen van 10 minuten, vier andere toestellen. In totaal kunnen twaalf vliegtuigen worden ingezet. Zij beginnen hun heilzame werk op 100 kilometer van de hoofdstad. Kosten: 38 miljoen roebel (70 procent gaat op aan het transport, 15 procent aan chemicaliën, 15 procent gaat naar de uitvoerder).

3511.jpg

Verder is het tegen deze achtergrond misschien nog aardig om te vermelden dat in Moskou vandaag het ‘fontein-seizoen’ is geopend. De fonteinen in de stad spuiten na een winterpauze weer vrolijk water.

Overigens kwam ik op het weblog van Olaf Koens deze geweldige foto tegen. Je bent een boodschapje aan het doen, draait je om en er rolt een ballistic missile voorbij. Dit in het kader van de oefeningen voor 9 mei.

3483425619_f7de1248d4.jpg

Modeontwerper Joedasjkin maakt een nieuw uniform voor het Russische leger

(Eerste puboicatie: 5-2-2009)

De Russische soldaat wordt van zijn beenwindsels verlost. Ze vormden een vast onderdeel van zijn uniform, hij wikkelde er zijn voeten en onderbenen mee in en trok er zijn laarzen over aan. De beenwindsels of voetwikkels, de portjanki … een vertrouwd woord uit de talloze Russische oorlogsromans - verleden tijd. De laarzen worden trouwens ook geschiedenis.

Modeontwerper Valentin Joedasjkin kreeg de opdracht voor nieuwe uniformen. Zijn werk werd in Moskou gepresenteerd en premier Poetin behoorde tot de nieuwsgierigen. Het is de eerste grote verandering in het uniform sinds 1994. Volgens de specialisten – daar behoor ik niet toe – keren in de nieuwe kledij elementen terug van het vroegere Sovjet-uniform. Behalve dus die portjanki. Die worden vervangen door gewone sokken, de laarzen wijken voor heuse soldatenkistjes.

Ontwerper Joedasjkin gaf uitleg over de uniformen. Dat is tegenwoordig geen gewoon stikwerk meer, nee, dat gaat met nanomembraantechnologie. Zo’n uniform houdt de warmte beter vast en laat geen infraroodstalen door - wat misschien wel aardig is voor een nieuwe James Bond.

Op foto’s van de presentatie zien we Poetin en Joedasjkin samen. Het viel me op dat beiden in de tv-reportage van NTV niet samen in beeld komen. Poetin ontbreekt daarop zelfs geheel. Zou men op de redactie – of in de omgeving van Poetin zelf – misschien gedacht hebben dat Poetin in gesprek met de wat zijig overkomende Joedasjkin niet zo goed zou zijn voor het macho-imago van de premier? Het zou me niets verbazen, al moet ik wel zeggen dat de NTV-reportage de enige is die ik heb gezien.

O ja, er waren ook leuke modellen bij de presentatie.

En Valentin Joedasjkin heeft natuurlijk een eigen site.

Update: Gillis (een van mijn trouwe blog-volgers) stuurde me deze fraaie foto van een Hollandse soldaat met portjanki, beenwindsels/poeties/puttees):

image009.jpg

Uptdate: de plannen voor de nieuwe legerkledij zijn geschrapt! Arme Valentin. Zie hier.