Dedovstsjina - geweld in het Russische leger. Vermoorde slachtoffers vertellen hun verhaal.

(Eerste publicatie: 24-3-2011)

Jevgeni SjamoechinIk ben zwaar mishandeld door mijn mededienstplichtige Revjakin. Hij bracht me slagen toe op m’n hoofd, hij luisterde niet naar mijn gesmeek om te stoppen, net zolang tot ik bewusteloos raakte. Op 19 mei 2008 overleed ik in het ziekenhuis aan mijn verwondingen, zonder bij bewustzijn te zijn gekomen.

Marat Gizatoellin: Na zeven maanden dienst werd mijn ouders meegedeeld dat ik uit het legeronderdeel was verdwenen, maar niemand kon de precieze datum van mijn ‘verdwijning’ noemen. Op 12 april 2006 kwam bij het militair kantoor de mededeling binnen dat ik de avond ervoor niet ver van het onderdeel was gevonden, hangend in een strop. Mijn ouders hebben de kist geopend die uit het onderdeel was gearriveerd en raakten in shock – ze zagen dat ik zwaar was mishandeld. Mijn jongste broer Vadim is na mijn dood op zijn 17de jaar in een paar dagen grijs geworden.

Jaarlijks komen honderden Russische soldaten om door geweld binnen het leger. Duizenden raken gewond. Concrete cijfers worden niet meer gegeven. Vanaf 2004 publiceerde het ministerie van Defensie op zijn site maandelijks een rapport over het aantal omgekomen militairen en ook over het aantal misdaden binnen het leger. In 2009 kwamen tot en met oktober 297 militairen om het leven, waarvan 149 door zelfmoord. Vanaf november werden geen nieuwe cijfers gegeven, in 2010 werd de pagina van de site verwijderd.

De meeste doden zijn het slachtoffer van dedovsjtsjina, een moeilijk te vertalen woord. Het is een soort permanente ontgroening met veel geweld. Er zijn filmpjes van te vinden, die u beter niet kunt bekijken. Ze zijn verschrikkelijk. Veel soldaten vluchten voor de vernedering en het geweld in zelfmoord.

De nabestaanden kunnen een beroep doen op het fonds Moederrecht. Dat helpt bij strafzaken tegen de daders en probeert schadevergoedingen te regelen. Een recent initiatief van het fonds heeft veel aandacht gekregen. Op de site odnoklasniki.ru (een mengeling van hyves en schoolbank) hebben een aantal vermoorde soldaten een account gekregen – met instemming van de nabestaanden. Daar vertellen ze in de ik-persoon wat hun is overkomen. Lezers kunnen reageren. “Zo blijven de jongens, die tussen hun 18de en 20ste zijn omgekomen, leven in de virtuele ruimte”, aldus het fonds.




Denis Galejev: 12 maart 2007 ben ik omgekomen. De militairen deelden mijn mama mee dat ik zelfmoord had gepleegd – me had opgehangen. Maar mama geloofde dat niet. Ik wilde officier worden. Toen ik thuis was bezorgd, bekeek ze mijn lichaam en zag ze een rafelige wond op mijn arm en schaafwonden op m’n lichaam. De zaak over mijn dood is meerdere malen gesloten en heropend.

Vorige week maakte de militair procureur-generaal Sergej Fridinski bekend dat het aantal misdaden met geweld in het leger in 2010 in vergelijking met 2009 met 18 procent is gestegen. De cijfers hebben niet alleen betrekking op de dedovshina, een term die Fridinski overigens niet gebruikt. Mensenrechtenorganisaties doen dat liever ook niet, de term werkt volgens hen versluierend. Het betreft hier niets minder dan harde criminaliteit in een omgeving waar de zwakkeren op geen enkele bescherming kunnen rekenen.

Fridinski doet een poging om het geweld te verklaren. Rusland kent een dienstplicht en de problemen van de maatschappij komen daardoor het leger binnen. Ook letten veel officieren niet op de discipline. Waarmee mij nog niet verklaard lijkt waarom de ene soldaat de andere doodslaat.

Denis Zjarikov: Onze commandant van het onderdeel, kolonel Stolba, die had gedronken, schoot me met een Kalasjnikov in m’n hals, in zijn werkkamer, waar een dienstgenoot bij was. Zo maar. Omdat ‘ie dronken was.

Aleksandr Listjev: 15 juni 2009 ben ik omgekomen. Mijn mama en vrouw zeiden ze dat ik zelfmoord had gepleegd - me had opgehangen. Maar dat geloofden ze niet. Mijn kameraden die zijn afgezwaaid, zwijgen. De forensisch deskundige die foto’s van mijn lichaam heeft bekeken, zei dat ik acht steekwonden had, toegebracht terwijl ik nog leefde. Maar hij weigerde een officiële verklaring te tekenen. God is zijn rechter. Het belangrijkste is dat mijn naasten weten dat ik geen zelfmoordenaar ben.

Om de accounts van de vermoorde soldaten op odnoklasniki te zien, moet u zich eerst aanmelden. Zonder aan te melden kunt u hier ook een selectie zien.