(Eerste publicatie: 23-7-2012)
Ik had ‘m al een tijdje liggen, deze mooie foto. Het wachten was op een aanleiding om ‘m te laten zien. Die is er nu: het Russische voetbalseizoen is begonnen. Supporters tijdens een wedstrijd knielend op een bidkleedje, ik was het nog niet eerder tegengekomen.
We zien hier het stadion van Anzji uit Machatsjkala, de club van trainer Guus Hiddink. Met geld van de steenrijke Soelejman Kerimov en veel lokaal enthousiasme is Anzji bezig aan een opmars. Vorig seizoen werd de Europa League bereikt, dit jaar hoopt men op de Champions League, al doet Hiddink in elk interview zijn best om de hoge verwachtingen te temperen.
Er werd met verbazing gereageerd op de overstap van Hiddink naar het onrustige Dagestan, de Russische deelrepubliek waar aanslagen aan de orde van de dag zijn. Maar als je deze taferelen zo ziet, kan ik me voorstellen dat de gelauwerde coach – vorstelijk beloond, ook dat - hier wel deel van wil uitmaken.
De eerste wedstrijd in de Europa League, tegen het Hongaarse Honved, werd met 1-0 gewonnen. De wedstrijd moest van de UEFA buiten Dagestan worden gespeeld, dat werd Moskou. Bij de Russische hoofdstad heeft de club ook zijn permanente thuisbasis. Staat er in de Russische competitie een wedstrijd in Machatsjkala op het programma, dan pakken spelers en staf het vliegtuig richting Dagestan, zo’n 1.600 kilometer verderop.
De eerste competitiewedstrijd tegen Koeban Krasnodar won Anzji voor eigen publiek met 2-1. Van een eerdere wedstrijd hier nog even die prachtige ceremonie, waarbij het Russische volkslied wordt gespeeld. Dat gebeurt ook bij de andere clubs, maar alleen bij Anzji met een trompet:
Hoe voetbalclub Anzji al die toppers naar Dagestan krijgt
(Eerste publicatie: 23-8-2011)
Hoe lokt voetbalclub Anzji uit Dagestan al die spelers toch? Roberto Carlos, Balázs Dzsudzsák, Mbark Boussoufa, Joeri Zjirkov en (binnenkort misschien) Eto’o? Met geld? Nee, niet met geld. Ze lokken daar in die Russische deelrepubliek de spelers met muziek.
Kijk maar. Afgelopen weekend, Anzji – Dinamo Moskou. Vanaf 1.40 komen de jongens het veld op. Onder de klanken van …eh, … dat weet ik zo gauw niet. Maar als je zo het veld op mag komen, elke thuiswedstrijd weer, ben je verkocht. En dan moet het mooiste nog komen, op 2.54: dat prachtige Russische volkslied met één enkele trompet! Je ziet het aan de spelers, die jongen achter Dzsudzsák bijvoorbeeld (op 3.45), die heeft het duidelijk te kwaad.
Natuurlijk won Anzji de wedstrijd, met 2-1, ze staan nu vierde.
En trouwens, wat er daar bij Anzji tijdens de warming-up gebeurt! Kijk nou (van een eerdere wedstrijd, tegen FC Zenit):
En dan heb ik het nog niet eens over de krijgsdans van de Dagestaanse supporters en hun geweldige trommelaars, waar die plompe trommelslagers bij FC Twente en Vitesse nog heel wat van kunnen leren.
Richt ik me ook nog even apart tot ADO Den Haag: jullie hebben de kleuren van Anzji al overgenomen, als jullie nou ook eens die trompet overnemen? Gewoon, eentje van het Residentie Orkest, en die dan, terwijl de spelers keurig op een rij staan, Oh, oh Den Haag laten spelen, drie tempo’s lager dan het origineel. Dan verlies je thuis geen wedstrijd meer, hoor.
En nodig die dansers een keertje uit voor een gastoptreden.
(Update: Eto'o gaat inderdaad naar Anzji, zo heeft de club bevestigd.)
De Russische nationalist kent zijn held: Joeri Boedanov!
(Eerste publicatie: 13-6-2011)
Vandaag wordt Joeri Boedanov (zie foto) begraven. Dat zal me een fijn schouwspel worden.
Boedanov kreeg afgelopen vrijdag in Moskou vier kogels in zijn hoofd en overleed ter plekke. De daders zijn spoorloos. Al snel werden bloemen gelegd op de plek van de moord, bij een flat aan de Komsomolski Prospekt. Icoontjes werden opgehangen, kaarsen neergezet, een militaire pet, een speelgoedtankje. Tussen de bloemen liggen briefjes: “Voor een held van Rusland!” Op het minder beschaafde deel van het Russische web, net als elders vrij omvangrijk en luidruchtig, komt men uitroeptekens tekort. “Zelfs na zes kogels vocht hij door. Russen geven zich niet over! Joeri Boedanov, held van Rusland, zullen wij eeuwig gedenken! Leve Rusland!”
Kolonel Boedanov heeft zijn eeuwige roem te danken aan de moord in 2000 op het achttienjarig Tsjetsjeense meisje Elza Koengajeva. Er zijn sterke aanwijzingen dat hij haar eerst had verkracht. Bij wijze van hoge uitzondering kwam het tot een rechtszaak. Boedanov ontkende de moord niet. Hij had gehandeld in een vlaag van woede, verklaarde hij. De rechter achtte hem ontoerekeningsvatbaar en sprak hem vrij, met gedwongen verpleging. Een hogere rechtbank draaide dat terug, uiteindelijk kreeg Boedanov – tot woede van nationalistisch Rusland – tien jaar. In januari 2009 – er restten hem nog 15 maanden van zijn straf - kwam Boedanov voorwaardelijk vrij.
De moord op Boedanov is voor het Kremlin nogal pijnlijk. Het lijkt sterk op een Tsjtsetsjeense wraakactie, en dan zijn er een paar mogelijkheden: 1. Ramzan Kadyrov, Moskous sterke man in Tsjetsjenië, wist ervan en heeft het niet kunnen tegenhouden. 2. Ramzan Kadyrov wist ervan en heeft het niet wíllen tegenhouden. 3. Ramzan Kadyrov wist er niks van. 4. Ramzan Kadyrov heeft zelf de opdracht tot de moord gegeven. Die laatste optie is onwaarschijnlijk (zou Kadyrov zijn lucratieve relatie met het Kremlin op het spel willen zetten?). Hoe dan ook, in alle vier gevallen blijkt Kadyrov een onbetrouwbare partner.
Met de moord op Boedanov kwam de wet van de bergen, met zijn bloedwraak, weer even naar Moskou. De nationalisten staat het schuim op de lippen. In de voetbalstadions wordt Boedanov met spandoeken geëerd. Naar beschaafdere geluiden is het iets harder zoeken, maar die klinken gelukkig ook nog. Aleksandr Tsjerkasov van mensenrechtenvereniging Memorial: “Ik vrees dat de macht van het geweld op 10 juni op de Komsomolski Prospekt in Moskou heeft gezegevierd. Je kan natuurlijk proberen om de tegenstander met alle middelen te verslaan. Zoals in Beslan – door een school te bestormen, of zoals bij Nord-Ost – door iedereen te vergiftigen met gas. Zo kan je overwinnen, maar dat is de overwinning van barbarij op barbarij. Op die weg, vrees ik, verliest iedereen.”
Een stem als die van Tsjerkasov zal vandaag op de begrafenis van grote held Boedanov wel niet worden gehoord.
President Kadyrov: Terek - Krylja is niet verkocht
(Eerste publicatie: 21-6-2009)
We komen nog even (en daarna voorlopig niet meer) terug op die rare wedstrijd Terek Grozny – Krylja Sovetov. Ik schreef hier dat de uitslag van dat duel geregeld was en staafde mijn betoog met overtuigend bewijs in de vorm van overvloedig beeldmateriaal. Krylja maakte het Terek erg makkelijk en deed bovendien na de winnende 3-2 van de thuisploeg in de laatste minuten totaal geen moeite meer om nog 3-3 te maken.
Ik neem mijn woorden terug. Terek Grozny – Krylja Sovetov is níet verkocht, er is géén deal gesloten. De alom gerespecteerde Tsjtetsjeense president Ramzan Kadyrov, tevens voorzitter van voetbalclub Terek, heeft het zelf gezegd. Wie ben ik dan om dat tegen te spreken.
Kadyrov wordt geciteerd op de website van Terek, waar de geruchten over omkoping niet worden verzwegen. Er wordt geciteerd uit perscommentaren en ook uit een gesprek van de Komsomolskaja Pravda met de geachte president: “Wij hebben geen afgesproken resultaten nodig. Zo zijn wij niet”.
Maar dan volgt er iets raars. Kadyrov: “Laten ze de beelden nog eens terugdraaien. Toen Krylja in de laatste minuten op de paal schoot, kunnen ze zo goed mikken dat ze met opzet de paal raakten?”… Nu heb ik de beelden van de wedstrijd (in samenvatting) al tien keer gezien - er komt geen schot op de paal in voor … Een schriftelijk verslag op sportbox.ru met de hoogtepunten: een bal op de paal in de laatste minuut wordt niet genoemd (wel een bal van Krylja op het houtwerk vóór de rust en van Terek na de rust). De statistieken in Sport Ekspress: elk team raakte één keer het houtwerk … [het verslagje en de statistieken zijn helaas niet meer oproepbaar - EH-2014].
De website voegt voorzichtig aan de woorden van Kadyrov toe dat Krylja’s late bal op de paal niet in de samenvattingen is terechtgekomen en ook onvermeld blijft in de verslagen van de belangrijkste media … Dapper, dat commentaar, gezien de reputatie van de president, die zo toch een beetje voor schut wordt gezet.
Verder vermeld ik nog dat de Mercedes van Krylja-speler Ivan Taranov in brand is gestoken, vermoedelijk door supporters van Krylja. Die waren het niet eens met Kadyrov (en wel met mij). Zo doen ze dat in Samara (de stad van Krylja), als je het op een akkoordje gooit met de tegenstander.
Terek Grozny - Krylja Sovetov: samenvatting van een verkochte wedstrijd
(Eerste publicatie: 17-6-2009)
Stond er nog een rekening open? Het heeft er alle schijn van.
Op de laatste speeldag van vorig seizoen had Krylja Sovetov uit Samara een zege nodig om zich te plaatsen voor Europees voetbal. De tegenstander in de laatste (thuis)wedstrijd was Terek Grozny. Uitslag: 4-3, en meteen na afloop doken de geruchten op. Iedereen op het veld leek wel erg tevreden met dat resultaat.
Afgelopen weekend – een nieuw seizoen - werd Terek Grozny – Krylja Sovetov gespeeld. Uitslag: 3-2. En opnieuw zoemen de geruchten rond als boze wespen.
Ik houd niet zo van Russische complottheorieën. Russen zien in bijna alles een complot. Maar bekijk de samenvatting hieronder, de conclusie lijkt me onvermijdelijk: dit stinkt.
Terek neemt een 2-0, voorsprong. Krylja komt op 2-2, zeven minuten voor tijd wordt het 3-2. Aan de doelpunten is niet eens zo veel te zien, maar let (bij de stand 2-2) op het volgende:
Bijvoorbeeld, na 4.36 minuten: de nummer 11 van Terek (rechts in beeld) mag, met drie verdedigers in de buurt, vrij het strafschopgebied binnenlopen. Daar krijgt hij nog gezelschap van een collega-aanvaller, die ook wordt vrijgelaten. Let vooral op de manier waarop de nummer 11 van Krylja (die in het blauw) komt aangeslenterd …
Op 4.58, na de kort genomen corner: de aanvallers van Terek mogen rustig rond de zestien cirkelen, op zoek naar de beste positie om te schieten.
Op 6.10, na de corner: de verdediger springt wel omhoog, maar niet naar de bal.
Op 7.45 – het wordt nu echt gênant – daar doet de Krylja-verdediger gewoon een stap opzij! En de andere verdedigers, hebben die pap in de benen? Het aantal kansen dat wordt weggegeven is niet te tellen.
De enige die niet is ingelicht, lijkt de Krylja-doelman te zijn. Die verricht een aantal knappe reddingen, maar in de 83ste minuut wordt hij toch gepasseerd: 3-2. En dan zou je zeggen: kom op Krylja, jagen op de gelijkmaker! Dat doen de jongens van Krylja niet. Ze maken geen haast, tikken de bal rond, het lijkt af en toe wel een rondootje op de training. Wat ik al zei: dit stinkt.
Mijn conclusie: Terek – één van de zwakkere broeders in de Russische competitie – kan elke zege goed gebruiken en had nog wat tegoed van de vrienden uit Samara. O ja, de arbiter hoefde geen enkele gele kaart te trekken. Net als in die laatste wedstrijd van vorig seizoen (!).
Voorzitter Moetko van de voetbalbond heeft een onderzoek aangekondigd.
Ramzan Kadyrov - voorzitter van Terek Grozny
(Eerste publicatie: 8-4-2009)
Ik heb de website van Ramzan Kadyrov, president van Tsjetsjenië, niet onder mijn favorieten zitten. Ik kwam er terecht via een stukje in de Novaja Gazeta, waarin gewezen werd op de hechte band tussen Kadyrov en Terek Grozny, de voetbalclub die samen met Zenit Sint-Petersburg na drie duels de ranglijst van de Russische competitie aanvoert.\
Terek won afgelopen weekeinde thuis met 1-0 van Dinamo Moskou. Dat stemt ons natuurlijk verheugd, maar wat we vervolgens op de site van president Kadyrov lezen, geeft ook reden tot bezorgdheid:
“Na afloop van de wedstrijd vond er in de kleedkamer een ontmoeting plaats van de President van de Republiek Tsjetsjenië met het elftal van Terek, waarvan hij voorzitter is. Van blijdschap danste hij de lezginka. Hij dankte de spelers voor het mooie spel. De belangrijkste aanstichter van de zege, T. Dzjabrailov [de maker van het enige doelpunt] kreeg per presidentieel decreet de titel “Ereburger van de Republiek Tsjetsjenië” toegekend. R. Kadyrov gaf ook opdracht om alle spelers een aanzienlijke bonus te overhandigen”.
Een staatshoofd dat in de kleedkamer van zijn favoriete ploeg een krijgsdans begint … Het is even zoeken naar een Nederlands equivalent. Maximá en een tango met Mark van Bommel? Nou, misschien als Oranje wereldkampioen wordt, maar toch niet na zeven punten uit drie competitiewedstrijden … Wat de “aanzienlijke bonus” dit keer trouwens inhield, weet ik niet. Vorig seizoen werden een aantal spelers en de trainer na gunstige resultaten beloond met een auto.
Waar ik me nou eigenlijk zorgen om maak? Nou, die Kadyrov staat niet zo gunstig bekend. Wek zijn torn en je kansen op een rustige oude dag worden een stuk kleiner. En Terek Grozny gáát een keer verliezen (op 19 juli speelt de ploeg tegen Zenit – ik meld het maar even) …
Je mag toch hopen dat Terek Grozny de week daarop nog een volwaardig elftal op de been kan brengen. Ik bedoel, ik wil heel graag dat Zenit kampioen wordt, maar het hoeft geen levens te kosten.
Het rode marmer van Beslan
(Eerste publicatie: 4-11-2008)
Een kort filmpje er wordt geen woord in gesproken. Wat ook niet hoeft, de beelden zeggen genoeg.
Standbeelden en gedenktekens zijn in Rusland vaak groot. Ze worden ontworpen vanuit de gedachte dat omvangrijk gelijkstaat aan indrukwekkend.
De gedenkplaats op het filmpje is ook omvangrijk, maar alleen omdat het aantal slachtoffers dat er ligt, zo hoog is.
Verder zijn de maten hier juist menselijk gebleven, en dat maakt het zo indrukwekkend. Het is de begraafplaats van de slachtoffers van de schoolgijzeling in Beslan.