De nieuwe film van Zvjagintsev? Eerst maar even - als tegengif - een nieuw lied van Rasterjaev!

View fullsize

In mijn Russische omgeving waart het rond: Zvjagintsev, Zvjagintsev, Zvjagintsev! Ga zijn nieuwste film zien! Hij heet Leviathan en moet geweldig zijn. Zo schrijft Raymond van den Boogaard op Facebook: "Leviathan van Andrje Zvjagintsev gezien. Intens deprimerende ervaring, fantastische film. Het komt nooit meer goed met Rusland, dat verzinkt in wodka, quasi-religieuze schijnheiligheid, en zijn macht misbruikend schurkendom, tot in het Kremlin aan toe."

Ik kan me er niet toe zetten. Ik heb geen zin meer in de lelijkheid, het cynisme, de schofterigheid, die in Rusland vrij spel lijken te hebben.

Ach nee, laat mij dan maar luisteren naar Igor Rasterjaev. Ik dacht: eens kijken op zijn site of hij niet weer iets nieuws heeft gemaakt. En jawel! Geen meesterwerk a la Zvjagintsev, maar hier krijg ik – gelukkig – geen genoeg van. (De tekst staat onder het tweede filmpje.)

En over een paar maanden is het weer lente!

Игорь Растеряев. Плясовая:

Эх, едрить-колотить!
Надоело горевать да грустить!
Надо песню сочинить, написать,
Чтобы просто под нее танцевать.
Чтоб до утра
В дикой пляске ушататься «в дрова»,
Чтобы мог подпеть буквально любой.
А вместо слов — один мотив заводной.

Брянск и Ижевск
Вдруг очнулись и танцуют уже.
Даже дедушка вприсядку пошел,
А это значит: старику хорошо.
Тверь и Ростов
Понимают эту песню без слов.
А чё мудрить-то? Тут пиши, не пиши:
Слов не нужно в пляске русской души!

А где-то там
Спросят: «Что это за шум, что за гам?»
А это просто мы в ушанках идем
С балалайкой и ручным медведём!
И можем в танке потом
На гастроли — в городок Вашингтон.
Нас, наверно, там заждались уже
И мечтают о большом кураже.

Эх, едрить-колотить!
Надоело горевать да грустить!
Надо песню сочинить, написать,
Чтобы просто под нее танцевать.
Жечь до утра
И в дикой пляске ушататься «в дрова».
Чтобы мог подпеть буквально любой,
Слов не надо — лишь мотив заводной…

Eerder liet ik al andere liedjes van Igor horen en zien: zie hier. En binnenkort ga ik toch maar naar die film van Zvjagintsev. Denk ik.

Om iets te vieren: klein groot Sint-Petersburg, het lijkt net speelgoed

Eigenlijk had dit een stukje moeten worden over een kampbewaker aan de BAM-spoorlijn in de grimmige jaren dertig. Over een dagboek vol Siberische ellende en zo, maar dat houdt u van mij tegoed.

Het wordt iets heel anders, want ik heb wat te vieren. Sinds de zomer van 2012 was ik niet in Rusland, en al helemaal niet in Sint-Petersburg. Maar de poelja is door de tserkov, in januari loop ik eindelijk weer door de sneeuw langs de Neva, die dan hopelijk stijf, stijf bevroren is, en kijk ik uit op een pleintje met Poesjkin in het midden. (Voor de cursus die ik tijdens een deel van mijn verblijf in Sint-Petersburg ga volgen, kunt u zich – mits het Russisch behoorlijk machtig – tot 1 december hier opgeven.)

Even iets vrolijks dus, in de vorm van een paar filmpjes over, uiteraard, Sint-Petersburg. Kitscherig af en toe, en helemaal geen sneeuw of ijs, maar nou ja. Ze zijn gemaakt door Andrej Jefimov, die in dit genre zijn brood verdient. Vandaar  de bedrijfsfilmpjes, die ik er voor de volledigheid ook maar bij heb gezet. Over Andrej hier en hier meer.

Het bovenste filmpje is het meest recent, met een iets andere techniek, waardoor de stad zo van boven, ook met die pingelmuziek erbij, opeens van speelgoed lijkt. Als die bellenblazer (op 1.10) er in januari nog staat, maak ik een paar mooie foto's van 'm. Want ja, ik neem ook een camera mee.

View fullsize

Van claxons tot parade, van ijsbreker tot stationsomroepster: honderden uren met Sovjetgeluiden komen beschikbaar

Geluiden van de Sovjetunie – je kan je daar van alles bij voorstellen. De openingstune van het tv-journaal, de lancering van een raket, een auto uit de jaren vijftig, marsmuziek bij een parade, geroezemoes op straat … Het Petersburgse Lendok, een studio voor documentaires, beschikt over vele uren uniek geluidsmateriaal, dat in samenwerking met de Jeltsinbibliotheek in digitale versie toegankelijk wordt gemaakt voor het publiek.

Het gaat om zevenhonderd magneetbanden, bewaard in kartonnen dozen, oftewel honderden uren met geluiden vanaf de jaren dertig. De digitalisering moet resulteren in een шумотека / sjoemoteka (sjoem = geluid), waaruit studenten en filmmakers gratis kunnen putten. De geluiden zijn authentiek, dat wil zeggen: niet in de studio gecreëerd, maar in het echt opgenomen.

Experts van Lendok en de Jeltsinbibliotheek zijn aan het onderzoeken hoeveel van het materiaal nog bruikbaar is. De banden zijn kwetsbaar, zo’n 15 procent lijkt onherstelbaar beschadigd. Het project gaat jaren in beslag nemen, maar op de site van de bibliotheek is al een voorproefje van vijfeneenhalve minuut te beluisteren. Helaas kan ik dat niet op dit weblog  importeren, u moet er dit linkje voor volgen.

Het eerste geluid zijn de commando’s op een ijsbreker. Verder hoort u onder meer:

0.15 - het herkenningsmelodietje van radiostation Majak.  

0.24 - een parade (helaas staat niet vermeld waar en in welk jaar).

1.30 - (mijn favoriet) de aankondiging op het Moskou Station dat trein 48, Moskou-Leningrad, is aangekomen op perron 7, rechterzijde. “De nummering van de wagons begint vanaf de locomotief”.

1.51 – het wordt niet toegelicht, maar ongetwijfeld is dit de metronoom die tijdens het beleg van Leningrad werd uitgezonden op het moment dat er geen radioprogramma was, om de mensen te laten weten dat de verbinding nog in orde was.  

2.30 – de klokken van het Kremlin, opgenomen van de radio.

3.31 – claxons van achtereenvolgens een Pobeda (te zien op de bovenste foto), een Zis-101, een Zjigoeli, een Wolga en een Icarus.

3.55 – straatgeluiden, de Nevski Prospekt.

(Ik kwam het project op het spoor via een linkje op Facebook van Natalya Kopaneva).