Geluiden van de Sovjetunie – je kan je daar van alles bij voorstellen. De openingstune van het tv-journaal, de lancering van een raket, een auto uit de jaren vijftig, marsmuziek bij een parade, geroezemoes op straat … Het Petersburgse Lendok, een studio voor documentaires, beschikt over vele uren uniek geluidsmateriaal, dat in samenwerking met de Jeltsinbibliotheek in digitale versie toegankelijk wordt gemaakt voor het publiek.

Het gaat om zevenhonderd magneetbanden, bewaard in kartonnen dozen, oftewel honderden uren met geluiden vanaf de jaren dertig. De digitalisering moet resulteren in een шумотека / sjoemoteka (sjoem = geluid), waaruit studenten en filmmakers gratis kunnen putten. De geluiden zijn authentiek, dat wil zeggen: niet in de studio gecreëerd, maar in het echt opgenomen.

Experts van Lendok en de Jeltsinbibliotheek zijn aan het onderzoeken hoeveel van het materiaal nog bruikbaar is. De banden zijn kwetsbaar, zo’n 15 procent lijkt onherstelbaar beschadigd. Het project gaat jaren in beslag nemen, maar op de site van de bibliotheek is al een voorproefje van vijfeneenhalve minuut te beluisteren. Helaas kan ik dat niet op dit weblog importeren, u moet er dit linkje voor volgen.

Het eerste geluid zijn de commando’s op een ijsbreker. Verder hoort u onder meer:

0.15 - het herkenningsmelodietje van radiostation Majak.

0.24 - een parade (helaas staat niet vermeld waar en in welk jaar).

1.30 - (mijn favoriet) de aankondiging op het Moskou Station dat trein 48, Moskou-Leningrad, is aangekomen op perron 7, rechterzijde. “De nummering van de wagons begint vanaf de locomotief”.

1.51 – het wordt niet toegelicht, maar ongetwijfeld is dit de metronoom die tijdens het beleg van Leningrad werd uitgezonden op het moment dat er geen radioprogramma was, om de mensen te laten weten dat de verbinding nog in orde was.

2.30 – de klokken van het Kremlin, opgenomen van de radio.

3.31 – claxons van achtereenvolgens een Pobeda (te zien op de bovenste foto), een Zis-101, een Zjigoeli, een Wolga en een Icarus.

3.55 – straatgeluiden, de Nevski Prospekt.

(Ik kwam het project op het spoor via een linkje op Facebook van Natalya Kopaneva).