(Eerste publicatie: 12-7-2009)

Het moet nu maar eens afgelopen zijn. De verwarring over de naam van de Russische wielerploeg Katjoesja neemt - met de Tour de France in volle gang – alleen maar toe. Dat gaat zo niet langer! Waar is die ploeg nou eigenlijk naar genoemd?

Ik schreef het al eerder: Katjoesja is een koosnaam voor Russinnen die Katja heten. Het is ook de titel van een beroemd liedje uit de oorlog. Dáár is de ploeg naar vernoemd, naar die koosnaam, of wat mij betreft naar dat liedje. Ja, er is ook een Russisch wapensysteem dat in de Tweede Wereldoorlog de bijnaam Katjoesja kreeg. Daar is de ploeg niet naar genoemd. Lijkt me ook logisch. Stel je voor dat zich komend seizoen een Duitse ploeg in het peloton aandient met Panzerfaust op het shirt. Of Lance Armstrong die een nieuwe ploeg formeert: Sherman tanks! Marketingtechnisch geen goed idee. (Tenzij je natuurlijk wapens verkoopt, maar dan begin je geen wielerploeg).

Ja, ik heb gisteren in De Avondetappe Sergej Ivanov, lid van de Katjoesja-ploeg, aan het woord gezien. Sergej - die heeft volgens mij ook het buskruit niet uitgevonden – kwam weer met dat raketsysteem op de proppen. Dat rekenen we niet goed.

Igor Makarov, bestuurslid van de Russische bond en ook betrokken bij de ploeg, legt het in de Komsomolskaja Pravda uit. Waarom Katjoesja? “Het is Katjoesja, omdat dat een beroemd lied is. Het is, denk ik, het bekendste en favoriete lied in dit land, en overal in de wereld, van Japan tot Amerika”. Makarov voegt er nog aan toe dat Katjoesja ook de naam was van een succesvol wapen tegen de Duitsers, maar in de eerste plaats gaat het hier dus gewoon om een meisjesnaam.

Omdat ik het niet kan laten, hieronder nog een keertje die leuke versie van Katjoesja, speciaal voor liefhebbers van herdershonden en labradors:

(Eerste publicatie: 27-1-2009)

Dat wordt nog leuk met Katjoesja, de nieuwe wielerformatie die dit seizoen zijn opwachting maakt in het profpeloton. Het misverstand zal onuitroeibaar blijken: wie noemt zijn sportploeg nu toch naar een multiple rocket launcher!

De Russen introduceerden in de Tweede Wereldoorlog een nieuw raketsysteem. Op een vrachtwagen (vaak een Amerikaanse Studebaker uit het Land Lease-programma) kwam een installatie, die meerdere raketten tegelijk richting Duitse stellingen afvuurde. De Duitsers gaven het systeem een vrij vriendelijke bijnaam – Stalinorgel – maar dat hielp niet veel.

De Russen kozen voor een andere bijnaam: Katjoesja, naar een geliefd oorlogsliedje dat de lotgevallen bezong van een zekere Katja, oftewel Katjoesja, het koosnaampje (nog altijd) voor iedere Russin die Katja heet. Ploegbaas Oleg Tinkov heeft zijn ploeg gewoon naar zijn vrouw genoemd (of naar zijn dochter, dan wel kleindochter, of vriendin, dat weet ik niet). En dus niet naar een raketinstallatie.

We vrezen echter dat menig journalist zich deze kans op een leuke woordspeling niet zal laten ontnemen. “Een verwoestend eindschot van Robbie McEwen, het sprintkanon van Katjoesja!” … Zo krijg je dat misverstand natuurlijk nooit de wereld uit.

Dat liedje Katjoesja mag er trouwens wezen. Het bestaat in talrijke uitvoeringen. Ik heb er een paar voor u verzameld:

- De min of meer officiële versie: