(Eerste publicatie: 29-2-2012)
Het gebeurt me de laatste tijd steeds vaker: dat je een boek leest waarin gebeurtenissen aan bod komen die je zelf hebt meegemaakt. Ooit was zo’n gebeurtenis actueel, je las er over in de krant, hoorde erover op de radio, er werd over gesproken. Nu is het geschiedenis en lees je erover in een boek …
Dat krijg je, als je (een beetje) ouder wordt. Een vergelijkbaar iets overkomt me wanneer ik naar foto’s kijk uit de Sovjetunie van de jaren zeventig. In 1978 kwam ik er voor het eerst. Zie ik nu de Nevski Prospekt uit die tijd, de stille straten van Moskou, dan besef ik: daar heb ik gelopen, toen! En dan word je weemoedig en ook een beetje boos: had toch wat beter opgelet! Had meer foto’s gemaakt! Was nog nieuwsgieriger geweest! En dat wordt alleen maar erger, natuurlijk, want het duurt niet al te lang meer of ik denk hetzelfde bij foto’s uit de jaren tachtig, negentig … Dat krijg je, als je (nog een beetje) ouder wordt.
Gelukkig heb ik wel een páár foto’s gemaakt, toen in 1978. De foto hierboven, bijvoorbeeld, in Leningrad. Met links mijn jaargenote Marijke van Bokhoven en in het midden Raja van den Bercken, docente aan het (allang opgeheven - schande!) Instituut voor Slavische Taal- en Letterkunde in Utrecht. Dit is voor de flat van haar moeder.
En hier, het Rode Plein, ook aardig:
Maar de aardigste vind ik toch deze, van mijzelf in Leningrad, ook in 1978. Want tien jaar later stond ik op exact dezelfde plek en ook daar is een foto van. En in 1998 stond ik er weer en in 2008 opnieuw. En in 2018, en …
Eigenlijk wilde ik over foto’s van anderen schrijven, maar ja, zo’n eigen album, dat leidt erg af. Als vervolg op mijn vorige stukje, over oude foto’s uit onder meer Moskou en Stalingrad, wilde ik foto’s laten zien uit het Leningrad van de jaren vijftig en zestig. Deze bijvoorbeeld, de markt om de hoek bij het Hooiplein, dat toen nog Vredesplein heette:
En we gaan ook nog even naar Novosibirsk:
