(Eerste publicatie: 17 maart 2009)
Gisteren schreef ik over de demonstranten in Vladivostok met hun fraaie leus op het spandoek: Putler KAPUT!!! Nadere inspectie van de foto leverde nog een aardig detail op: de tekst op het witte spandoek. In een vrije vertaling staat daar:
De vijand stak in brand / Voor eigen genoegen
Het grote, roemrijke land / Volk, wat is het lot dat u wacht?
Dat van soldaat, slaaf of zwerver in de nacht?
Meteen zong ik de tekst mee, want het is een variatie op een lied van mijn favoriete zanger uit de Sovjetunie, Mark Bernes. Die zong:
Het vuur van de vijand vernielde de hoeve / Heel zijn familie werd vermoord
De soldaat, waar kan hij nu heen / Niemand die zijn verdriet nog hoort
Dat is echt hetzelfde lied, het grote verschil in de twee Nederlandse versies komt door mijn wat onbeholpen vertalingen. In de versie van de demonstranten wordt met vijand natuurlijk de regering bedoeld, in het origineel is het Duitse leger de boosdoener.
Hier zingt Mark Bernes dat origineel:
Het lied mocht enige jaren niet ten gehore worden gebracht, de autoriteiten vonden het te droevig. Heroïek, dat had het Sovjet-volk nodig! Ook het slot, waarin de soldaat een glas drinkt bij het graf van zijn familie, werd onwaardig geacht. Toen Bernes het nummer toch een keer zong tijdens een concert, gaf het publiek hem een staande ovatie. Later werd Bernes nog het slachtoffer van een lastercampagne, waarover een andere keer nog eens meer..