———————-
———————
Eindelijk kan ik weer eens een stukje schrijven met vieze woorden erin. Dat vind ik leuk – en mijn lezers ook; dat soort stukjes – dat kan ik keurig nagaan – behoren tot de populairste op dit blog.
Dat ik me weer eens op taalkundig-scabreus terrein kan begeven, is te danken aan Darja Besedina, afgevaardigde van de partij Jabloko in de Moskouse stadsdoema. Daar werd onlangs het voornemen besproken om het aantal termijnen van president Vladimir Poetin terug te zetten naar nul, zodat hij - onoverkomelijke fysieke problemen daargelaten – gewoon tot 2036 kan blijven zitten waar hij zit. Dit politieke huichelstukje wordt in het Russisch aangeduid met het woord обнуление/obnoelenije, en in het Nederlands (en in het Engels, dat maakt tegenwoordig steeds minder uit) met reset.
Maar laten we, voordat we over de vieze woorden beginnen, eerst even luisteren naar wat Besedina (1988) vindt van die reset. In duidelijke (nette) taal sprak zij de leden van de lokale doema toe. (Onder het filmpje heb ik een paar zinnen vertaald.)
“De macht in ons land is al vele jaren in handen van één gecorrumpeerde clan met president Poetin aan het hoofd. / Ze bedriegen de bevolking van Rusland en zaaien angst. / Ze stelen geld. De overheidsmachine is van onder tot boven gecorrumpeerd. / Ze vermoorden mensen. De siloviki (een verzamelnaam voor de geheime dienst, het leger en de hoogste juridische instellingen – EH) zijn veranderd in waardige voortzetters van de zaak van de NKVD. / Het verschrikkelijkste is dat zij ons land van zijn toekomst beroven. / [Vladimir Poetin] heeft het instituut van democratische, eerlijke verkiezingen vernietigd om de macht met beide handen vast te houden. / We moeten deze schandelijke bladzijde van de geschiedenis omslaan. Ik zal tegen stemmen.”
—————————
Bravo Darja, je moet maar durven. En alles dus, zoals ik al opmerkte, in nette bewoordingen. Maar kijkt u nu even naar het opschrift op haar T-shirt: Öбнулись / Öbnoelis… Eh, tja, hoe leg ik dat nu uit. Het betreft hier een nieuw woord, dat zeer snel na de reset, de obnoelenije dus, het Russische internet overvloog. U ziet, de twee woorden lijken erg op elkaar, maar qua betekenis staan ze nogal ver van elkaar af. Die O met een umlaut bestaat in het Russisch helemaal niet, maar elke Rus begrijpt dat door die twee puntjes het accent van de derde lettergreep (obnoelénie) naar de eerste verspringt. Verder hoort elke Rus in gedachten (vraag me niet hoe dat linguistisch-fonetisch precies werkt) meteen ook een J, voorafgaand aan die Ö: Jóbnoelis. En hoe gaan we dat dan vertalen… Daarbij moet worden opgemerkt dat het Russisch qua onwelvoeglijk taalgebruik op een wat ander niveau zit dan het Nederlands – een hoger of lager niveau, dat is maar hoe je het bekijkt. Waar wij met allerlei ziektes in de weer gaan, brengt het Russisch het werkwoord jebat/neuken in stelling, en vaak ook, al dan niet in combinatie daarmee, alle geslachtsdelen die daarbij komen kijken. Het nieuwe woord Öбнулись slaat op de machthebbers, die zijn ‘Van de pot gerukt’, zo zou je het kunnen vertalen. Maar u voelt zelf wel aan, dat dekt de lading niet. Zal ik dan, qua vertaling, maar kiezen voor een variant waarin het Russisch en Nederlands harmonieus samengaan? Ik zeg: ‘Van de pot geneukt.’ En met die tekst op haar T-shirt spreekt Darja de geachte afgevaardigden toe.
De voorzitter brengt nog een voorstel in stemming om de reglementencommissie naar de “nogal scherpe bewoordingen” (in de tekst, niet op dat shirt) te laten kijken. Zijn die niet in strijd met de wet? Het voorstel wordt verworpen. (Terwijl er volgens mij 14 stemmen voor zijn en 12 tegen, kennelijk een onvoldoende meerderheid, de Doema-procedures zijn mij niet bekend.) Daarna komt een afgevaardigde van Poetins partij Verenigd Rusland aan het woord die het bovenste knoopje onder zijn das niet dicht heeft – wat mij altijd meteen achterdochtig maakt. Volgens hem weerspiegelt het woord op het T-shirt van Besedina haar psychische gesteldheid. De volgende afgevaardigde, van de KPRF, vindt het opmerkelijk dat men valt over dat ene woord, maar dat de inhoud van haar toespraak niet wordt besproken. Nee, de meeste afgevaardigden, en zeker die van Verenigd Rusland, kijken wel uit. En waarom, dat moge blijken uit een venijnige ontmaskering van een van die afgevaardigden door Aleksej Navalny.
Het betreft Ljoedmila Stebenkova (Verenigd Rusland), die sinds 1993 een zetel bezet in de stadsdoema. Zij stuurde een tweet de wereld in met een foto van Besedina in haar veelzeggende T-shirt: “Zo verscheen Darja Besedina, protégee van Navalny, die dankzij hem*) afgevaardigde geworden is in de MGD (Moskouse Stadsdoema – EH). Is dat zijn Prachtige Rusland van de Toekomst?”
Navalny twitterde terug: “Beste afgevaardigde Stebenkova, het uiterlijk van afgevaardigde Besedina houdt mij veel minder bezig dan de bron van de inkomsten waarmee u twee appartementen van 100 m2 hebt gekocht, boven elkaar, en die hebt samengevoegd tot een super elite-appartement van twee verdiepingen. In het Prachtige Rusland van de Toekomst wordt u dat afgenomen en belandt u voor de rechter.”
Kijkt u vooral, om een beter beeld te krijgen van mevrouw Stebenkova, naar onderstaand filmpje dat Navalny (bovenste knoopje dicht!) over haar maakte. Het is gênant en ontluisterend. Vanaf 2.57 wordt het interessant:
Stebenkova zit in de stadsdoema als afgevaardigde voor Ljoeblino, een morsige buitenwijk waar ze aan het begin van haar lange politieke loopbaan nog woonde. In het filmpje is te zien hoe ze bewoners daar vertelt dat ze helaas gedwongen was te verhuizen (“Mijn familie-omstandigheden waren sterk gewijzigd … Ik moest verhuizen, hoewel ik erg van mijn wijk hield.”). Ze belandde in het centrum, waar het haar helemaal niet bevalt (“Er is niet eens een binnenplaats.”). En vervolgens laat Navalny even zien hoe de woonomstandigheden van afgevaardigde Stebenkova zich sinds haar eerste verhuizing hebben ontwikkeld. Kort samengevat: ze bezit inmiddels drie appartementen (twee daarvan, in één flatgebouw, gekocht binnen vier dagen na elkaar, zijn samengevoegd tot één appartement), met een totale oppervlakte van zo’n 375 m2. Stebenkova’s eerste flatje in Ljoeblino telde 38 m2. Met enkel haar ‘eerlijke’ salaris als afgevaardigde heeft ze dit niet kunnen betalen. De onontkoombare conclusie: mevrouw Stebenkova is corrupt en behoort tot de kaste van onaanraakbaren die, aangevoerd door Poetin, Rusland in haar macht heeft, en die door Darja Besedina in duidelijke taal de waarheid wordt gezegd.
———————
*) Een verwijzing naar Navalny’s strategie van ‘slim stemmen’, bedoeld om de suprematie van Verenigd Rusland bij regionale verkiezingen te doorbreken
