———————

Nizjny Novgorod, 2018 (Foto: Egbert Hartman)

——————-

En weer keren straks soldaten terug naar Rusland die hun draai moeten zien te vinden in een samenleving die niet op hen zit te wachten. Dat gebeurde eerder na de Tweede Wereldoorlog (al werden de meesten van hen toen met feestgedruis ontvangen en viel hun later regelmatig uiterlijk ook officieel eerbetoon ten deel), na Afghanistan en na de Tsjetsjeense oorlogen in de jaren negentig. Hoe dat gaat verlopen, is voorspelbaar. De Russische samenleving, in dit soort situaties toch al geen toonbeeld van verfijning, zal er niet op vooruitgaan.

Op Facebook schreef Dmitry Chernysjev, die vanuit Tel Aviv bijna dagelijks commentaar geeft op de Oekraïense oorlog, een korte schets van wat Rusland kan verwachten (origineel in het Russisch). Of zijn optimisme in de eerste zin terecht is, doet daarbij niet ter zake; terugkeren doen de militairen vroeg of laat sowieso. Chernysjev schrijft:

———-

En dan, na de vernietigende nederlaag, keren Poetins soldaten die in leven zijn gebleven terug naar Rusland. Plunderaars en verkrachters. Ze zullen zich voortdurend bezatten en liegen over hun heldendaden, herinneringen ophalend aan een of andere Serjoga van de compagnie*). Ze zullen hun kinderen slaan om te proberen ‘echte mannen’ van hen te maken. Ze zullen vertellen over het verraad aan het thuisfront dat hun overwinning in de weg stond. Ze zullen cadettenklassen toespreken met patriottische fabels. Ze zullen een ‘krijgsbroederschap’ organiseren, die zich al snel zal gaan bezighouden met afpersing en huurmoorden. Elk jaar op 24 februari doen ze al hun speldjes op en marcheren ze met liedjes van Gamzanov en Rozenbaoem.

Maar dat zijn degenen die terugkeren met een complete verzameling ledematen. De overigen bedelen in hun parachutistenpakje bij stoplichten om een aalmoes en lopen treinen door en houden hun hand op. Ze zullen roepen: “Ik ben gewond geraakt door fascisten aan de fronten van Cherson” en “Voor jullie heb ik mijn bloed vergoten”. Ze zullen onder hun buren Oekraïense achternamen opsporen en hen aangeven. Ze zullen alles wat ze kunnen verkopen hun flat uit slepen. Ze krijgen een miezerige uitkering en raken snel aan de heroïne.

Maar er komt ook een speciale kaste: die van de stafleden. Zij die rantsoenen hebben verhandeld en hebben gesjacherd met diesel. Zij die lang de lijsten van gesneuvelden niet hebben aangevuld en zo de soldij voor zichzelf hebben gehouden. Zij die grote partijen ‘trofee-auto’s’ uit Cherson en Marioepol hebben vervoerd. Zij die Oekraïense krijgsgevangenen hebben gemarteld. Hen zal je zonder moeite herkennen: heel hun borst zal behangen zijn met onderscheidingen.

*) Bekende officier uit de tweede Tsjetsjeense oorlog.

“Hulp voor oorlogsinvaliden en gezinnen van gesneuvelde verdedigers van het vaderland.” Wolgograd, 2019 (Foto: Egbert Hartman)

——————

Uit de commentaren onder het Facebookbericht:
- En er komen hofkroniekschrijvers en buigzame historici, die zullen opschrijven hoe het allemaal in werkelijkheid was. De illegale-wodkastokers zullen goede zaken doen, want met hun product zullen ze alles wegdrinken.

- Ja, nu wordt het fundament gelegd van de onoplosbare problemen van de kinderen en kleinzonen, die voor hun hele leven psychisch verminkt zullen zijn.

- Onvermijdelijk, dit is een van de kenmerken van de boomerang. Ik voeg er nog aan toe dat de overheid de ‘samovars’ **) opnieuw zal wegstoppen op Solovki.

- Solovki heeft hier niks mee te maken, Valaam wel.***)

- Nooit zal ik de ongelukkige knul vergeten die in de jaren 90 terugkeerde uit Afghanistan, ik woonde toen nog in Moskou. Invalide, verminkt, geen enkele hulp van de overheid, hij bedelde en dronk… […]. Het zal weer hetzelfde liedje zijn.

- Waarom zo negatief over de stafleden? Die zullen niet alleen lopen schitteren met hun onderscheidingen, die gaan zich bezighouden met de opvoeding van een nieuwe generatie, die worden verantwoordelijk voor het patriottisch werk onder de jeugd.

- Dit alles hebben we al eens meegemaakt. Maar kennelijk is dit dus die bijzondere Russische weg, op een hark stappen en in een cirkel rondlopen.

**) Samovar: aanduiding voor een soldaat die meerdere ledematen heeft verloren.
***) ‘Samovars’ uit de Tweede Wereldoorlog werden, zo willen verhalen, in de jaren 50 opgepakt en naar het eiland Valaam versleept, omdat ze in Leningrad het straatbeeld bedierven. Daarover (het is zeer waarschijnlijk een mythe) schreef ik eerder.

——

Wie meer wil lezen over veteranen na de Tweede Wereldoorlog, kan ik de verzamelde brieven van Viktor Astafjev aanbevelen.

——————-