-----------------
Het moet mogelijk zijn: een geschiedschrijving van de vooroorlogse Sovjetunie aan de hand van snoeppapiertjes. De collectivisatie van het platteland, de mechanisatie van de landbouw, de industrialisatie, de pioniertjes, de Komsomol, de politieke leiders, de buitenlandse betrekkingen – het komt allemaal voorbij op de wikkeltjes die menig kinderhand haastig zal hebben verwijderd.
Ik stuitte op een groot aantal snoeppapiertjes en maakte een selectie. Ik heb ze gegroepeerd rond een paar thema’s. Lastig was, dat jaartallen ontbraken, waardoor de chronologie niet altijd zal kloppen. In elk geval lijken me de eerste snoepjes hieronder de oudste. De papiertjes zijn kleine propaganda-postertjes, met een politieke en educatieve boodschap.
De cultuurhaard in het dorp - het Huis van de Boer
De band van stad met dorp
De belangrijkste snoepfabriek van de jonge Sovjetunie was Rode Oktober, gelegen op een steenworp afstand van het Kremlin, opgericht in 1867 door de Duitse ondernemer Theodor Ferdinand van Einem. Die had zijn eerste kapitaal verdiend door leveranties van siroop en jam aan het Russische leger. Aanvankelijk droeg de fabriek zijn naam. Na de nationalisatie in 1918 heette het bedrijf Staats Snoep Fabriek nummer 1. Vier jaar later werd het bedrijf omgedoopt in Rode Oktober/Красный Октябрь.
Unie van Arbeiders en Boeren
--------------------
In 1918 ondertekende Lenin het decreet 'Over de invoering van het internationaal metrisch systeem van maten en gewichten'.
-----------------
Regeringsfunctionarissen afgebeeld op snoepjes … Het werd kennelijk niet oneerbiedig bevonden. Was dit ook nog de praktijk na de oorlog? Ik kan het me dat uit ‘mijn’ Sovjet-jaren niet herinneren. En werden snoepjes ook in papiertjes met Stalin verpakt? Met Lenin in elk geval wel. Zijn snoepje heette Iljitsj. (Zou er iemand zijn die alle snoepwikkeltjes met volkscommissarissen compleet heeft?)
Leonid Krasin, volkscommissaris van Butenlandse Handel
Anatoli Loenatsjarski, volkscommissaris van Onderwijs
-----------------
Ik schat dat we met bovenstaande wikkeltjes in de tweede helft van de de jaren twintig zijn aanbeland. De industrialisatie moest worden gepropageerd en dat leverde mijn favoriete snoepjesnaam op. Deze karamelletjes heetten Onze Industrie. En wat een prachtig wikkel is dit (vroege jaren dertig, lijkt me):
----------------
Een snoepje met de naam Nieuw Tijdperk zie ik zo snel nog niet in de bakken liggen bij Jamin. Het is een product van de Zoetwaren Fabriek Rosa Luxemburg in Odessa. Het beeldhouwwerk is van Vera Moechina en stond voor het Sovjetpaviljoen op de Wereldtentoonstelling van 1937 in Parijs.
------------------
Dit snoepje is een eerbetoon aan – het staat er in het rood - de Helden van de Noordpool. Het kan haast niet anders of we hebben hier te maken met de bemanning van de Tsjeljoeskin, die in 1934 van het ijs werd gered – een gebeurtenis waar ik niet graag aan word herinnerd. Ik ga hier niet nog eens zitten uitleggen waarom. Wie benieuwd is naar de achtergrond, ik schreef er eerder een schrijnend stukje over.
--------------------
Wordt vervolgd