Russische volksdeun op een 'Amerikaans' instrument

(Eerste pubicatie: 30-1-2013)



Kent u het lied Черный ворон (Tsjorny voron/Zwarte raaf)? Het is een van de bekendste Russische volksliedjes en – vergeeft u mij - ik vind het helemaal niks. Door de jaren heen heb ik het in tal van uitvoeringen voorbij horen komen, niet één bleef er hangen. Of juist wel, maar dan als zo’n irritant deuntje wat je niet uit je hoofd krijgt.

Toen kwam ik bovenstaande uitvoering tegen. Het duurde even voordat ik doorhad waar ik naar zat te luisteren … Tsjorny voron! En ik vond en vind het prachtig. Het wordt gespeeld door de Russische muzikant Andrej Sjepeljov. (Hij maakt deel uit van het collectief Grassmejster.)

Eigenaardig, dat zo’n oer-Russisch deuntje op zo’n Amerikaans instrument mij opeens wel bevalt. Het instrument is een dobro. Dat klinkt – ik bedoel de naam, niet het instrument - nogal Slavisch. En dat blijkt te kloppen. Dobro staat voor Dopyera Brothers, Slowaakse immigranten in de VS, die het instrument ontwikkelden. En dobro staat in Slavische talen ook voor goed. Helemaal Amerikaans is die dobro dus niet. 

(Ik maak mij er met dit luchtig stukje een beetje vanaf. Ik word nogal in beslag genomen door een aankomend verblijf elders, waar aardig wat voorbereidend leeswerk aan vastzit. Ik kom daardoor nog even niet toe aan een korte serie die in de pen zit: over het bezoek in 1947 van John Steinbeck en Robert Capa aan de Sovjetunie. Dat resulteerde in het nogal eigenaardige boek A Russian Journal. Hoe de twee Amerikanen een fraai rad voor de ogen gedraai werd, dat leest u hier over een week of twee.)