--------------------

Ik geef me over, ik houd ermee op, met mijn pogingen om enige helderheid te krijgen in het oeuvre van de schilderende arts Pavel Pjasetski. Wat zo mooi begon op dit blog, met een verhaal over het indrukwekkende panorama van de Transsiberische Spoorlijn, waarmee Pjasetski alom lof oogstte op de Wereldtentoonstelling van 1900 in Parijs, is uitgelopen op een zoektocht waar ik bijna slecht van ben gaan slapen.

Want hoeveel panorama’s heeft Pavel nou gemaakt? En welke zijn er bewaard gebleven?? En waar zijn die dan??? Ik beperk me even tot de laatste bron van ergernis. In mijn vorige stukje (deel 2) meldde ik dat onze arts/schilder volgens Wikipedia negen omvangrijke panorama’s heeft gemaakt. En ik voegde er aan toe, bij wijze van grapje, dat het me gezien de eerder vastgestelde slordigheden bij Wikipedia niet zou verbazen als Pjasetski er in werkelijkheid maar zes, of misschien juist wel twintig zou hebben gemaakt. En wat lees ik nu in een korte biografische schets? Let op: “Pavel Jakovlevitsj Pjasetski werd in 1843 geboren Orjol. Hij was veelzijdig en getalenteerd, hij is de geschiedenis ingegaan als dokter, geograaf, etnograaf, reiziger, kunstenaar, auteur van twintig beroemde panorama’s …”

Ik ga afronden.

Wat u nog van me tegoed hebt, is een kort overzichtje van wat mijn zoektocht heeft opgeleverd betreffende panorama 5 tot en met 9. (De cijfers refereren aan het lijstje van Wikipedia, panorama 1 tot en met 4 besprak ik in deel 2.)

Panorama 5, Moskou in de dagen van de heilige kroning van 1896 (94 meter):

Een magere oogst, slechts één losse afbeelding (boven aan dit stukje) en de vier taferelen te samen hier links in één file. Maar mogelijk vinden we hier wel de oorzaak – of één van de oorzaken – van alle onduidelijkheid. De site waar ik deze afbeeldingen vond, geeft als bijschrift: “Panorama’s van Moskou in de dagen van de kroning van keizer Nicolaas II.” Zou het kunnen zijn dat deze enkelvoudige panorama’s nooit zijn samengevoegd tot een afrolbaar panorama? Zoals dat wel is gebeurd met bijvoorbeeld het bewaard gebleven panorama van de Transsiberische Spoorlijn? En zou veel van de onduidelijkheid dan simpelweg terug te voeren zijn op een onhandig, of in elk geval: verschillend gebruik van het woordje panorama? Daar staat dan weer tegenover dat Wikipedia in het geval van dit kroningspanorama (nummer 6) expliciet de lengte vermeld. Maar ja, dat is dus Wikipedia … Hoe dan ook, de eventuele verblijfplaats van dit panorama is mij niet bekend.

Panorama 6, Het verblijf van Hunne Keizerlijke Hoogheden in Frankrijk (156 meter):

Dit betreft de reis van Nicolaas II en zijn echtgenote Alexandra naar Frankrijk in 1896. Het panorama bestaat nog. Het verhuisde in de jaren zestig van de Hermitage naar het Historisch Museum van Pskov. Waarom naar Pskov? Ik weet het niet. Het is in een te slechte staat om ten toon gesteld te worden. Ik vond een paar afbeeldingen, hier eentje in combinatie met een foto van, neem ik aan, ongeveer hetzelfde moment. (Het lijk erop dat Pjasetski een flink deel van de bebouwing heeft weggelaten.)

Panorama 7. Het tweede bezoek van Hunne Keizerlijke Hoogheden aan Frankrijk

Daar zijn in elk geval aardig wat afbeeldingen van bewaard gebleven, maar het lot van panorama als geheel is me niet bekend. Drie afbeeldingen liet ik al zien in deel 3, hier nog een paar:

Panorama 8. De plechtigheden ter ere van de overwinning bij Sjipka.
Niks van gevonden. Verblijfplaats mij onbekend.

Panorama 9. Herinneringen aan de Turkse oorlog.
Niks van gevonden. Verblijfplaats mij onbekend.

-------------------

Ondanks – of misschien wel dankzij – de vele onduidelijkheden is Pjasetski met zijn talloze panorama’s (en vergeet u ook zijn ideeën over de heilzame werking van kefir niet) natuurlijk een prachtig onderwerp voor een scriptie of een boek. Mocht dit u inderdaad aanspreken en inspireren, laat u even weten wanneer u het dan af hebt? Ik ben benieuwd naar het resultaat..